Eerder dit jaar kwamen er in Groot Brittannië een aantal opvallende folk-cd's uit van hier nog redelijk onbekend talent. Onder het mom ‘beter laat dan nooit' zet ik ze hier alsnog op een rij.
De Engelse zangeressen Lisa Knapp en Martha Tilston zijn evenals de Schotse groep LAU dermate boeiend, dat ze niet aan onze aandacht mogen ontsnappen, ook al stammen hun albums al van begin dit jaar (Knapp en Tilston) en het voorjaar (LAU).
Het Schotse trio LAU (viool, accordeon en zang/gitaar) valt op vanwege de originele benadering van traditionele keltische muziek. Akoestische muziek met onvoorspelbare inventieve arrangementen, fikse drive en mooie zang van Kris Drever (ooit Fine Friday). Lisa Knapp en Martha Tilston schrijven eigen songs, maar grijpen beide ook graag terug op traditionals (Knapp meer dan Tilston) die ze eigenzinnig bewerken. Zeker Lisa Knapp timmert wat korter aan de weg dan Tilston. Wild And Undaunted is het debuut voor de jonge zangeres/violiste. Voor zangeres/gitariste Martha Tilston betekent haar vijfde album Of Milkmaids & Architects ongetwijfeld haar internationale doorbraak. Afgelopen zomer gaven ze beide indrukwekkende optredens op het Cambridge Folkfestival. Hun albums zijn aanraders voor liefhebbers van zowel ingetogen singer-songwriter-werk als van naar de moderne tijd vertaalde Angelsaksische folk.
Lisa Knapp
Violiste/zangeres Lisa Knapp groeide op in Londen en werd ‘geschoold' in de Ierse pubs aldaar. Ze schrijft zelf songs, maar op dit album zijn acht van de elf nummers bewerkingen van traditionals. Voor haar sound put ze graag uit de angelsaksische en keltische traditie, maar kleurt dat eigentijds in. Ze houdt de instrumentatie vaak klein. Een belangrijke rol daarin vervult haar partner, de Ierse violist/multi-instrumentalist/producer Gerry Diver, die haar ook begeleidt tijdens live-concerten. Ook hoor je Will Morrison (drums, percussie), Dick Smith (gitaar, banjo) en Tristian Seume (gitaar, hammered dulcimer, whistler). Knapp bespeelt de viool als eerste insrument maar ze beheerst ook autoharp, banjo en fluitjes.
Knapp beschouwt Anne Briggs als haar voorbeeld, dus is haar stem ook zo breekbaar. Maar je hoort ook iets van Sinéad O'Connor en Dolores O'Riordan; luister maar eens naar een fragment van de beklijvende remix door Youth (producer die ook werkte met U2 en The Verve) van de traditional Blacksmith (fragment oin RealAudio staat hier). Terwijl in het uitgeklede Beggar Beggar (enkel op getokkelde banjo begeleid) haar zang weer doet denken aan Kate Rusby (luister hier naar fragment). Vier van de elf nummers zijn te beluisteren op MySpace.
Martha Tilston zingt zuiver, articuleert helder zonder te vervallen in geaffecteerd Engels. In de vaak intieme folky sound hoor je hier en daar een boeiende Pentangle-achtige jazzy swing (contrabas en percussie), een melodieze bijna kamermuziekachtige inkleuring op hobo en cello, een enkel licht dissonant newfolk-uitstapje op violen en sprankelend folky spel op een rootsy banjo en een twinkelende mandoline en uitstekend gitaarspel. Zij grossiert in mooie melodieën en loopjes op gitaar die zich voor altijd in je geheugen griffen, dat begint al meteen met het groovy getokkel op akoestische gitaar en banjo in de opener Winterflowers.
De songs van Martha Tilston gaan vaak liefdevol poëtisch maar ook pretentieloos over onderwerpen van dicht bij huis, zoals Songs that make Sophie fizz waarin ze glimlachend teruggaat naar haar kindertijd en beschrijft hoe haar zusje Sophie enthousiast ronddanst door de kamer. Maar er is bijvoorbeeld ook een donkere angstaanjagende bewerking van de traditional Polly Vaughan, of diepgravender songs als het ijzersterke The Architect en het droevige Milkmaid (met verstild invallende banjo).
Deze dochter van de al ruim dertig jaar bekende folky Steve Tilston laat zich begeleiden door haar band The Woods met Matt Tweed (bas, bouzouki, gitaar), Tim Cotterell (mandoline, banjo, viool), Luke Parker (gitaar), Beth Perry (cello, zang), Matt Kelly (viool), Marc Fisher (percussie met o.m. cachon, bodhran), Robin Tyndale Biscoe (zabumba, conga, hobo), Cate Ferris (zang), Paul Rawson (slide gitaar, dobro). Op fluit en zang hoor je ook haar stiefmoeder Maggie Boyle, de bekende folkzangeres van wie ze de prachtig vertolkte traditional Silver Dagger leerde.
Martha Tilston maakte aanvankelijk deel uit van het akoestische duo Mouse (met Nick Marshall) waarmee ze het album Mousetales opnam en ondermeer op het akoestische podium van het grote Glastonbury Festival stond. Haar solo-carrière begon na haar succes als voorprogramma bij een Ierland-tour van Damien Rice, eind 2002. Sindsdien maakte ze drie cd's: het lo-fi album Rolling, Bimbling en RopeSwing.
Hou haar in de gaten, want Of Milkmaids & Architects is na Eliza Carthy zowat het beste wat ik de laatste jaren uit Engeland gehoord heb op het gebied van eigentijdse folk/singer-songwriter.
Op MysSace zijn de nummers The Architect en Silver Dagger te beluisteren. Luister hier naar het nummer Artificial. Zie ook www.wupadupa.com/artists/martha/index.html en www.pondlifestudios.com/artist_information.asp?id=23.
Het Schotse trio LAU paart de swing van de Ierse accordeonsensatie David Munnelly aan de inventiviteit van de Ierse topband Lunasa. Martin Green op klavier-accordeon, Aidan O'Rourke op viool en Kris Drever op gitaar omarmen elkaar in een sterke akoestische drive, die soms trekjes vertoont van geïmproviseerde folk-jazz. Voeg daarbij de warme zangstem van Drever, die een paar jaar optrok met Fine Friday, en je hebt een topband die we op de grote festivals niet zou misstaan.
Drie van de elf nummers zijn redelijk ingetogen songs: Butcher Boy, Unquiet Grave en Ewan Maccoll's Freeborn Man, waarin Drever (zoon van Wolfstone-zanger Ivan Drever) schittert. Op het eerste gehoor speelt in de instrumentalen alles zich af in een keltisch idioom, maar dan opeens freakt de accordeon bijna op z'n oosteuropees uit in Hinba, klinkt er een latijnse swing in Results en zijn de breaks, wendingen en ritmewisselingen in de snelle sets verrassend.
In een stomend Moorhens speelt de accordeonist even snel als Phil Cunningham in zijn beste Silly Wizard-tijd. In Gallowhill bereikt het trio een bewogenheid en verstilling die me herinnert aan Martin Hayes & Dennis Cahill. En de toegift Twa Stewarts, een bijna acht minuten durende set van ingetogen tot uptempo, omvat muzikale fratsen, compact samenspel en een drive á la Ambrozijn.
Overigens verscheen van Kris Drever eind vorig jaar ook nog het door John McCusker geproduceerde solo-album Black Water met vijf prachtige traditionals en 6 nummers van mensen als Sandy Wright, Boo Hewerdine, Andy McKat en Phil Gaston. Drever wordt ondersteund door de fine-fleur van de Schotse en Noord-Engelse scene, zoals Kate Rusby, Andy Cutting, Eddi Reader, Roddy Woomble, Andy Seward en Donald Shaw. Dit album scoort met de vetrouwde McCusker/Rusby-kwaliteit hoog, maar steekt qua arrangementen minder avontuurlijk en innovatief in elkaar dan het debuut van LAU. Februari dit jaar werd Kris Drever onderscheiden met de prestigieuze Horizon Award tijdens de 2007 BBC2 Folk Awards.
Luister naar LUA's Hinba, Gallowhill en Unquiet Grave op MySpace. Zie ook www.lau-music.co.uk en www.krisdrever.com.
Henk - Waardering: Knapp 8 - Tilston 9 - LAU 8,5