Gerard van Maasakkers e.a. - Anders - CUP 8036 (distributie Music & Words)
Een jaar of dertig geleden klonk het wekelijks uit de radio: Hee gaode mee, dan gaon we 'n eindje lopen, lalala... en dan begonnen de uittips op Omroep Brabant. Dat was mijn eerste kennismaking met Gerard van Maasakkers. Het was een vrolijk liedje, en in mijn omgeving zong iedereen het al gauw mee. In 1978 kwam zijn eerste elpee uit, Komt Er Mer In en sindsdien is hij eigenlijk niet meer weg te denken uit de Brabantse muziek. Een jaar of 10 geleden trokken mijn lief en ik op de bonnefooi naar Het Klooster in Nuenen om een optreden van Gerard bij te wonen, en er waren nog een paar plaatsen vrij voor ons. Dat zal nu niet meer gebeuren, concerten in de regio Eindhoven raken steevast ruim vantevoren uitverkocht, de grote zaal van het Muziekcentrum kreeg ie zelfs met gemak 3 keer vol voor zijn jubileumconcert, een extra vierde voorstelling moest worden ingelast. Inmiddels is Van Maasakkers in heel Nederland in theaters te zien, van Limburg tot Friesland, ook de Randstad gaat overstag.
Wat maakt Gerard van Maasakkers nou zo bijzonder? Is het zijn warme stem, zijn vriendelijke uitstraling? Of zijn het toch de kleine verhalen over alledaagse gebeurtenissen die hij in zijn liedjes vertelt? Wat het ook is, bij zijn dertigjarig jubileum als muzikant heeft hij een stel klinkende namen bereid gevonden om zijn werk te vertolken op de nieuwe cd Anders. Die hebben allemaal keuzes gemaakt, da's logisch met een omvangrijk repertoire dat zo'n 30 jaar omspant. Er was dus heel wat mogelijk, zo is Terras het enige liedje uit de jaren '80, koos niemand iets van de persoonlijke cd Achterland uit 2006, terwijl maar liefst vier nummers te horen zijn van Pas Op De Plaats uit 2000. Na eerste beluistering mis ik meteen Cis Verdonk, het kleine verhaal over het vreemde, vieze Brabantse dorpsvrouwtje dat op een dag dood gevonden wordt. Nou ja, dat zal een kwestie van smaak zijn en het zal nog knap lastig zijn om de prachtige versie die JW Roy een paar jaar terug op Laagstraat 443 zette te overtreffen. Overigens valt er genoeg te genieten van de keuzes die wel gemaakt zijn.
Die keuzes liggen in enkele gevallen voor de hand. In zijn begeleidend woord in de hoes vertelt van Maasakkers al dat hij twee nummers "terug wilde geven". 't Kumt Zoals 't Kumt neigt naar rock, en is heel anders dan het werk dat ik van de Zuid-Afrikaanse dichter-zanger Gert Vlok Nel ken, maar het gaat over een van zijn dorpsgenoten uit Beaufort Wes, Giepie de Villiers, die een paard op een rotswand schilderde naar voorbeeld van een porseleinen beeldje omdat ie zich het echte dier niet kon veroorloven. Vlok Nel zingt het stuk in zijn eigen Afrikaans (refrein in het Brabants), en schreef zelfs nog een extra couplet. Oom Giepie is namelijk inmiddels gestorven, en wie zal nu nog zijn paard opnieuw op de rots schilderen? Prachtig gedaan! Knap trouwens hoe hij zelfs de naam Gerard van Maasakkers in de tekst weet te verwerken. En Ad van Meurs is de maker van I Stood By The River, dat door Van Maasakkers is omgezet naar Boom Aan De Rivier. Dus vertolkt Van Meurs dit stuk samen met zijn partner Ankie Keultjes, voor een keertje in hun moerstaal. Hun oorspronkelijke eigen versie smelt hier mooi samen met die van Van Maasakkers.
Natuurlijk zingt Bennie Jolink een Achterhoekse versie van Achter De Schuur, een nummer over het moeten verkopen van een boerderij dat hij met zijn boerenrockgroep Normaal ook al op het repertoire heeft staan (gezongen door Roel Spanjers). En JW Roy weet met zijn gruizig stemgeluid een fijn bramericana-tintje mee te geven aan het troostzoekende Dag Jozefien. Twee liedjes hebben een Limburgse tongval gekregen; Ik Bouw 'n Huis wordt een zorgeloos Ik Bouw Ein Hoes, door Frans Pollux (Neet Oét Lottum) en Jack Poels (Rowwen Hèze) zet een prachtig gevoelig Kan De Deur Nie Dicht neer.
De Antilliaanse Izaline Calister geeft samen met de Vaste Mannen een tropisch tintje aan De Lucht Zit Nog Vol Dagen. Bart de Win is hier te horen op een vrolijke accordeon, Harry Hendriks op warme Spaanse gitaren, Arthur Lijten zorgt voor opzwepende percussie en Rinus Raaymakers kleurt het geheel op contrabas. Vlaming Mich Walschaerts (Kommil Foo) kende As Ge Ooit (oorspronkelijk een nummer van JW Roy, en onlangs nog een hit door de Ticket Voor Tibet-versie Als Je Ooit Nog Eens Terug Kan) al uit zijn hoofd. Zijn hese stem met een heerlijk kleingehouden instrumentatie maken er een fijne ballade van. De jazzy begeleiding van het Rosenberg Trio past uitstekend bij het zalig zondagmiddaggevoel van Terras, dat destijds samen met Roland Verstappen geschreven werd. De afsluiter is uiteraard Hee Gaode Mee, het liedje dat op (vrijwel) geen optreden ontbreekt, door Gerard zelf, Guus Meeuwis, Frank Lammers en JW Roy. Een vrolijke uitsmijter, met gastmuzikanten BJ Baartmans op mandoline en Joost van Es op viool.
Anders is een album geworden waarin de uitvoerende muzikanten allemaal wat van zichzelf in de liedjes leggen, en dat maakt de titel heel toepasselijk, maar geeft de plaat ook een beetje een eclectische uitstraling. Je verwacht deze mensen ook niet direct bij elkaar op een plaat, ze hebben eigenlijk alleen de Nederlandse taal gemeen. Sommigen verrassen me, zoals het al genoemde 't Kumt Zoals 't Kumt door Gert Vlok Nel, maar ook het heerlijk ingetogen Ik Wil Bij Jou Zijn, door Guus Meeuwis, enkel op piano begeleid door Jan Willem Rozenboom en melodieus strijkwerk van het Magogo Kamerorkest. Anderen vind ik wat minder, waarschijnlijk juist omdat ze iets van zichzelf laten doorklinken, en ik daar nou net geen liefhebber van ben, zoals Paul de Leeuw, die het duet Jij En Ik / Gij En Ik met Gerard samen zingt, Claudia de Breij, die zichzelf herkende in Benny, over het uit de kast komen van een gewone mavo-jongen, en Nick & Simon (Nederlandstalig, levenslied of hoe je het ook noemen wil), die, weliswaar vol overtuiging, Sterren Van De Hemel zingen.
De verbindende factor in dit gevarieerde geheel is Gerard van Maasakkers, soms alleen door zijn werk dat vertolkt wordt, maar regelmatig doet ie zelf gewoon mee. Bij deze overigens mijn complimenten voor de Vaste Mannen, die op de meeste nummers in de begeleiding te horen zijn, nieuwe arrangementen maakten waar nodig, en terecht een schouderklopje krijgen in het begeleidend schrijven. De bezetting wisselde in de loop der jaren een paar keer, maar zij gaven altijd (ook nu weer) kleur aan de liedjes van Van Maasakkers. De sfeer van het album is feestelijk, met af en toe een heerlijke ballade tussendoor. Anders wordt zo een passend eerbetoon aan de Brabantse bard. Eentje dat ie dik verdiend heeft. Daar mag ie d'r inne op gaon vatten.
Mirjam Adriaans
Zie ook: www.gerardvanmaasakkers.com.
Hieronder de tracklist, met vermelding van het album waarop het originele nummer te vinden is:
Gij En Ik - Zicht (2007)
Ik Bouw 'n Huis - Pas Op De Plaats (2000)
Ik Wil Bij Jou Zijn - Zonder Titel (1991, met Iets Van April samen heruitgegeven in 2003)
De Lucht Zit Nog Vol Dagen - Vol Dagen (2003)
As Ge Ooit - Vol Dagen (2003)
't Kumt Zoals 't Kumt - Zicht (2007)
Terras - Boot 7 (1996, eerder op de elpee Spiegelen uit 1985)
Kan De Deur Nie Dicht - Pas Op De Plaats (2000)
Achter De Schuur - Pas Op de Plaats (2000)
Sterren Van De Hemel - Iets Van April (1994, met Zonder Titel samen heruitgegeven in 2003)
Benny - Vol Dagen (2003)
Dag Jozefien - Boot 7 (1996)
Boom Aan De Rivier - Pas Op De Plaats (2000)
Hee Gaode Mee - Komt Er Mer In (1978)