Tom Acton - Down The Irish Gravel Road - eigen beheer (www.fullspiral.nl)
Zouden er ook Ieren zijn die zonder muzikale invloeden in hun familie zijn opgegroeid? Met alle voorbeelden die voorhanden zijn in de muziek zou je haast gaan denken van niet. In de jeugd van singer-songwriter Tom Acton uit Dublin waren het zijn vader en oma die zongen. Daar kwam in de jaren '70 de folk revival bij met Planxty, Chieftains, Christy Moore, noem ze maar op, en wie ooit de Ierse hoofdstad heeft bezocht zal ongetwijfeld de vele pubs hebben gezien, waaronder O'Donoghue's, waar de Dubliners ooit begonnen en 'the place to be' voor folkmuzikanten. Dan wekt het nauwelijks verbazing dat Acton muziek is gaan maken. Ook op het album Down The Irish Gravel Road is deze achtergrond nergens ver weg.
Vanaf de jaren '80 schrijft Tom Acton zelf liedjes, waarmee hij Europa introk, om uiteindelijk in Nederland terecht te komen waar hij een folk club op poten zette en nog steeds woont. Muziek gaat bij Tom Acton samen met literatuur, hij schrijft gedichten (waar hij soms liedjes van maakt) en toneelstukken, en houdt van o.a. W.B. Yeats en de Ierse mythologie. Zo is hij ook een verhalenverteller geworden, en op Down The Irish Gravel Road combineert hij muziek en tekst om een ode aan de Ierse cultuur te brengen.
Bij opening Sligo Fair kondigen viool (Rudy Velghe) en accordeon (Raquel Gigot) een gezellig vertoeven aan op de jaarmarkt, voor de inhoud haalde Acton zijn inspiratie bij W.B. Yeats, die zijn jeugd in Sligo doorbracht. Met prettige, iets gerafelde, stem zingt hij over de twee geliefden, hun gesprek en de muzikanten en kooplui om hen heen. Vervolgens gaat het verder met nog veel meer sfeerverhalende liedjes over Ierland en de liefde, over de bergen en de rivieren, banshees en waarzegsters, muziek en drank, maar ook over bestaande mensen, zoals in The Great Johnny Doran bijvoorbeeld:
In the parish hall of Carlow town, the dancers shook the floor
To the rousing sounds of Doran's pipes
Which made the rafters roar
And when the dancing it was over
And the drinking it was done
Still the music it went on, till the day had passed and gone
Het geeft een aardig beeld van hoe Tom Acton schrijft. De woorden scheppen een bepaalde sfeer, die vervolgens muzikaal ondersteund wordt, in dit geval door uillean pipes-intermezzo's van Stefan Hannigan terwijl het melancholieke The Water Song een sobere begeleiding kent van met name akoestische gitaar en fluit (Jenny van Diggelen), en vrolijke percussie (Guy Roelofs), fluit en viool te horen zijn op Here's To, een toast op 17de eeuwse dichter en toneelschrijver Richard Brinsley Sheridan, die eindigt met een paar regels uit diens werk. Toen hij met Derroll Adams toerde heeft Acton de Amerikaanse folk ontdekt, en dat hoor je bijvoorbeeld in The Fortune Teller, met name door slide en dobro (Ad Vermeer), maar ook de fiddle draagt een steentje bij, en in het titelnummer Down The Irish Gravel Road, met banjo (Vermeer).
De melodieën klinken soms erg bekend en Tom Acton is geen geweldige zanger, dat wringt soms. Daar staan fijne, sfeerverhalende teksten tegenover, en een doorleefde stem past bij de rauwe vrolijkheid of gruizige melancholie. Hij heeft bovendien een stel uitstekende muzikanten om zich heen verzameld op Down The Irish Gravel Road die de traditionele Ierse klanken een eigentijdse invulling geven.
Mirjam Adriaans, waardering 8-