Solas - For Love and Laughter - Compass Records 7 4490 2
Solas bestaat nu zo'n dertien jaar en is één van de weinige bands met Iers en verwant repertoire waar ik nog niet op uitgeluisterd ben. Dat heeft alles te maken met de manier waarop Solas traditioneel materiaal aanpakt, hun vermogen om nieuwe, interessante instrumentalen te componeren en hun vertolking van prachtige covers uit het betere singer/songwriters repertoire. Solas weet ook regelmatig interessante gastmusici voor haar CD's te strikken. Op deze CD werken o.a. de Canadese band The Duhks en celliste Natalie Haas mee. Bassist Chico Huff en percussionist/drummer John Anthony zijn oude bekenden die een handje toesteken.
Door de jaren heen is gebleken dat Solas steeds grote muzikanten aan zich gebonden heeft. Wie de Reunion CD/DVD uit 2006 in huis heeft ziet daar een hele rits gerenomeerde muzikanten staan, waaronder Karan Casey, John Doyle en John Williams. Muzikanten die na hun Solas tijd hun plek in de (folk)muziek gevonden hebben. Ondanks al die ersoneelswisselingen heeft Solas altijd een eigen herkenbaar geluid behouden. Verantwoordelijk daarvoor zijn de vaste waarden in Solas: multi-instrumentalist Seamus Egan en violiste Winifred Horan. Mick McAuley (knoppenaccordeon, gitaar en zang) en Eamon McElholm vormen, samen met de nieuwe Ierse zangeres Mairéad Phelan, de rest van de band. Opmerkelijk, die vervanging van zangeres Deirdre Scanlan (zij had genoeg van het drukke
muzikantenbestaan) door Mairéad Phelan. Eerlijk gezegd moet ik erg wennen aan deze nieuwe stem. Maar dat gold indertijd ook bij de vervanging van Karan Casey door Deirdre Scanlan. En die laatste is wat mij betreft verantwoordelijk voor de allerbeste cover die Solas ooit afleverde: de Tom Waits song Georgia Lee (Edge of Silence -2002).
Het definitieve oordeel over Phelan zal ik nog even uitstellen, ook al omdat ze pas vrij laat bij deze productie betrokken werd. Dat ze kan zingen staat vast, maar in de vier songs (Seven Curses, Mollaí Na Gcuach Ní Chuilleán, Sailor Song en The Gallant Hussar) die ze voor haar rekening neemt, klinkt ze hier en daar wat timide en fragiel. Vooral in Mollaí Na Gcuach Ni Chuilleán laat ze zich vergelijken met Mairéad ní Mhaonaigh (Altan), ook niet de meest uitbundige zangeres. Phelan's uitvoering van The Gallant Hussar klinkt mij iets te iel in de oren en haalt het niet bij die van bijv. Eliza Carthy (Rough Music -2005). Beide songs worden gered door de ingenieuse begeleiding van Egan en de zijnen.
Die timiditeit/fragiliteit van Phelan valt extra op als je de overtuigende zang van gastvocaliste Sarah Dugas (The Duhks) daar tegenover zet. Die weet wel raad met Merry go Round, een song geschreven door Antje Duvekot, een singer/songwriter waar Solas in het verleden al meer van opnam. Aanstekelijke country arrangement waarin de power van Solas en The Duhks gebundeld wordt. De originele uitvoering van Antje Duvekot kun je vinden op Youtube.
Een geslaagde cover is Sailor Song. Een sterke song van Rickie Lee Jones die perfect past in het Solas repertoire. Misschien wat te veel galm in de zang maar daar heeft het origineel ook last van. Dat Mick McAuley naast een begaafd accordeonist ook een begenadigd zanger is bewijst hij in het aanstekelijke There is a Time. Dat is een oudje van de bluegrassband The Dillards (1964). Op Youtube vind je een prachtige opname van deze song door de oude Dillards op het Tønder festival in 1999.
Dan is daar Seven Curses. In de zeer summiere info op het hoesje wordt dit nummer bestempeld als traditional. Dat begrijp ik niet goed omdat deze song elders wordt toegeschreven aan Bob Dylan. Hij schreef dit nummer begin jaren '60 voor het album The Times they are a Changin'. Daar kwam het echter nooit op terecht. Het is wel te vinden op een paar Bootleg albums: The Witmark demos 1962-1964 en The Bootleg Series 1961-1991. Traditional of niet, de versie van Solas is subliem. Viool, gitaren en accordeon en vooral percussie zorgen voor een zeer energieke uitvoering. Overigens is die toegevoegde drums/percussie van John Anthony niet overal geslaagd. Zelfs misplaatst in There is a Time waar de drums veel te dominant zijn.
De energie en felheid waarmee Solas instrumentalen te lijf gaat is genoegzaam bekend. De overrompelende opener Coin Bear's Reel/Tune for Sharon/The Rossa Reel doet je vermoeden dat je met een set traditionals te doen hebt. Niet dus. Eigen werk van grote klasse waarin het zwierige vioolspel van Horan in perfecte harmonie is met het spel van knoppenvirtuoos McAuley en de fel aangeslagen banjosnaren van Egan. Vital Mental Medicine (Egan) doet precies wat de titel suggereert. De daaraan gekoppelde razendsnel gespeelde reel The Pullett laat nog eens horen hoe goed het geluid van Solas en The Duhks combineert. Knap dat zo'n snel gespeeld nummer in een dergelijk grote bezetting niet verzandt in een kakofonie. Ook leuk om weer eens in de platenkast te duiken en te vergelijken hoe deze uitvoering zich verhoudt tot de oude Planxty uitvoering (The Woman I loved so well- 1980) van diezelfde reel.
Op elke Solas CD vind je wel wat rustpunten. Sundays Waltz is zo'n typisch dromerig, melancholisch Egan werkstuk. Nog versterkt door de bijdrage van Natalie Haas op cello. Het aanluitende Solo Double Oh is aamerkelijk sneller. Het kost een paar luisterbeurten om te doorgronden hoe knap hier de gitaaraccenten geplaatst zijn en hoe mooi die samenvallen met de lange noten uit de viool.
De CD besluit met My Dream of You. Compositie van violiste Winifred Horan. Eerbetoon aan schrijfster/journaliste Nuala O'Faolain die dit jaar aan kanker overleed. Je hoort de klassieke opleiding van Horan in dit prachtnummer terug. Heeft alles van een klassieke Ierse air. Met begeleiders Eamon McElholm op piano en Natalie Haas op cello krijgt de CD met dit nummer een gevoelig besluit.
Paul, waardering: 8