-door Mirjam Adriaans, foto's Ronald Rietman-
Als de zon schijnt is het prima toeven in het Ossegempark in Brussel, maar als je daar (bijna gratis) ook nog topfolk bij krijgt wordt het echt bijzonder. Prachtige zang hoorden we op de 37ste editie van Brosella, al meteen aan het begin bij de cd-presentatie van Olla Vogala, later ook bij Sam Lee, Carthy, Hardy, Farrell & Young en De Temps Antan.
Sinds 1977 al is Brosella in het Groentheater onder het Atomium in Brussel gratis, maar vanaf nu mag dat niet meer, dus roept Henri Vandenberghe bij zijn diverse aankondigingen iedereen op om tickets te kopen om het voortbestaan van BTW te waarborgen. Aangezien daar ook een paar consumptiebonnen bijzitten wordt het flink druk bij de verkooppunten. Naast de optredens zijn er ook nevenactiviteiten, die ik tussendoor even bezoek. Er is een aparte weide met tent ingericht voor kinderanimatie, die druk bezocht wordt, al is er ook een jongetje dat zich voor het hoofdpodium prima vermaakt met de fietstas van zijn papa, die net als hijzelf al gauw vol zand zit.
Het is prima festivalweer, met een fijn zonnetje maar niet al te warm, een jaar zonder neerslag of kou is zeer welkom bij het publiek dat al vanaf het begin goed binnenstroomt. Ook bij opener Olla Vogala, waar frontman Wouter Vandenabeele nog grapt dat het altijd regent als hij op Brosella speelt. Hij leidt zijn orkest vol enthousiasme en haalt zoals gebruikelijk virtuoze klanken uit zijn viool. Alle nummers van de nieuwe cd Live In De Sint-Baafsabdij komen voorbij, met heerlijke instrumentatie van onder meer Gijs Hollebosch (mandoline en dobro), Marc De Maeseneer (sax) of Sara Salvérius (accordeon), maar wat mij het meest raakt zijn wel de gaststemmen. Eerst Soetkin Baptist (die haar stem als instrument zonder woorden toevoegt), dan Elly Aerden en tenslotte Ludo Vandeau, die met zijn prachtige weldadige zang vol overtuiging De Meeuw brengt en als afsluiter nog eens Tu Peux Voler, het blijft een topnummer, ook al hoorden we dit al vaker (en verscheen het eerder op een cd van Transpiradansa!, het jongerenorkest onder leiding van Vandenabeele).
Dat Vandenabeele de hele wereld rondreist om met muzikanten samen te spelen leidt tot grote diversiteit (folk, jazz, bekend Europees of mysterieus Oosters) in de nummers, maar ook bijvoorbeeld tot samenspel met Elias Bachoura op ud, die deze dag als speciale gast aanwezig is. In de kindertent is na dit optreden ook een workshop van Wouter Vandenabeele en klarinettist Evan Christopher, waar ik een klein deel van meepik. Ze lichten allebei hun achtergrond toe en hoe ze in respectievelijk folk en blues en jazz terechtgekomen zijn. Vandenabeele vertelt over zijn klassieke opleiding en hoe hij daarna moest leren folk te spelen, Christopher heeft de muziek van New Orleans als uitgangspunt voor zijn muziek gekozen, maar geeft daarbij gelijk toe dat de traditie van die stad niet te vergelijken is met die van Europa, New Orleans bestaat in 2018 immers pas 300 jaar.
Eigenlijk kan de dag al niet meer stuk, maar er staat nog meer moois op het affiche, voor de liefhebber van Britse folk zijn er zelfs twee heel fijne namen, Sam Lee en Carthy, Hardy Farrell & Young. Sam Lee, die later deze zomer ook op Dranouter staat, dan 'gewoon' met zijn band, heeft nu voor de gelegenheid naast enkele andere muzikale vrienden Thomas McCarthy meegenomen. 
Deze 'Irish traveller' is een van de inspiratiebronnen van Lee en mag het optreden openen met zijn bijzondere manier van a capella zang. Travellers zijn geen roma, zoals vaak gedacht wordt, ze zijn Iers en hebben hun eigen identiteit en tradities (waaronder een sterke mondelinge overlevering), die zo langzamerhand aan het uitsterven zijn. McCarthy komt tussendoor nog een paar keer terug, met liedjes waarin prachtige verhalen worden verteld met een aparte draai in zijn stem die boeit, maar in zijn familie heel gewoon schijnt te zijn. Sam Lee vertelt ook verhalen, hij moderniseert folk op zijn eigen manier, speelt zelf soms shruti-box (een soort harmonium), maar voegt ook bijvoorbeeld lekker hypnotiserende percussie op Indiase tabla (Camilo Tirado) en een bijzonder snaarinstrument, namelijk een Japanse koto (Jonah Brody), toe aan Moorloch Maggie, waardoor dat Schotse nummer ineens een heel andere klank krijgt, terwijl het toch heel herkenbaar blijft.
We horen verder heel wat werk van zijn vorig jaar verschenen cd Ground Of Its Own, die niet voor niets als eerste eindigde in Henk's Album Top 80, mooie uitvoeringen van onder meer WildWood Amber, On Yonder Hill, of de zinderende Ballad of George Collins met een glansrol voor percussionist Tirado. En ook de stem van Sam Lee heeft zo'n heerlijk randje waarmee hij vol overtuiging doordringt tot op het bot.
Vier dames, vier violen en vier stemmen, de sterke folkdames Eliza Carthy, Bella Hardy, Lucy Farrell en Kate Young hebben hun krachten gebundeld en met succes.
Hoewel zij wel wat last hebben van rondzingend geluid, brengen ze toch sterke uitvoeringen van zowel Britse traditionals, zoals het vrolijke Chickens In The Garden, dat Carthy van haar oom leerde (Mike Waterson) of My Love Is Like A Dewdrop (ze weten niet of dat eigenlijk wel een positieve insteek heeft) als Amerikaanse liedjes, Hardy vertelt fan te zijn van Patsy Cline, uit haar repertoire horen we Walking After Midnight, geschreven door Alan Block & Don Hecht, en van The Band en dan met name Levon Helm wiens Wide River (dat hij coverde van Buddy & Jullie Miller) voorbijkomt. De vier stemmen kleuren prachtig bij elkaar, zeker als het bijna a capella gebeurt (een viool doet dienst als percussie in het zwoele Why don't you do right) is het genieten geblazen. Helaas voor ons heeft de tour van de dames tot nu toe meer enthousiasme opgeleverd, zodat ze al door hun voorraad cd's heen zijn.
Een vrolijke opsteker komt van de Canadese formatie De Temps Antan uit Quebec. Hoewel ze hier en daar jolig grappen in het Frans (of in het Engels: "we speak the real French") zit hun muziek vol dynamiek en weten ze het publiek volop aan het dansen te krijgen. Daarmee hebben ze alvast hun doel bereikt, maar tussen polonaises en draaimolentjes door is het heel fijn luisteren naar deze mannen, die ook ruimte hebben voor een wat donkerder ballade en met gitaar, trekzak, viool, footstomp en (meerstemmige) zang heel folky zijn, af en toe ook bluesy klinken met mondharmonica, maar bovenal iedereen weten mee te trekken in hun opzwepende muziek.
Zelfs als je ziet dat er echt maar drie mannen op het podium zitten verbaast het nog dat het er niet meer zijn. Ze zijn voor het eerst in België, zou mooi zijn als ze ook eens in ons land zouden kunnen optreden.
Een van de dingen die Brosella als festival uniek maken is (behalve de combinatie van folk en jazz) de bijzondere projecten die ze elk jaar weer weten te realiseren. Op de folkzaterdag is dat Green Moon, waarbij zonen van bekende muzikanten hun vader meenemen op het podium. Net als de jazzy flamenco van Dacosse & Jorge Pardo die eerder in de middag te horen waren zou ook dit project best op de jazzzondag kunnen spelen, maar met onder meer violist Kieran Fahy en accordeonist David Munnelly wordt het toch heel folky, met een mooie finale waar zo'n 14 muzikanten het podium bevolken.
Zoals Henri Vandenberghe het uitdrukt in een interview met Brussel Nieuws: "Zo zie je, door je wat te moeien met de groepen, ontstaat er magie op Brosella!" Als laatste optreden staat de Portugese klezmerband Melech Mechaya gepland, die aanstekelijke liederen brengen. Op hun cd doet de beroemde fadozangeres Misia mee, en zij is er nu ook bij. Leuk om haar een keer gezien te hebben, haar stem is zeker mooi, al hangt ze wat mij betreft iets teveel de diva uit.
Vooraf was het affiche al ijzersterk, na afloop kan ik alleen maar constateren dat de optredens de verwachting volledig hebben waargemaakt. Zelfs de zon vond het de moeite waard om er de hele dag voor te blijven schijnen.
Meer foto's van onze fotograaf vind je hier.