Sido Martens - Open - Inbetween Records IRCD 038
Sido Martens, die ooit in folkrockgroep Fungus gitaar en mandoline speelde, maar daarna een aanzienlijk oeuvre als Nederlandstalige singer/songwriter opbouwde, heeft daar weer drie kwartier wonderschone muziek en dito liedteksten aan toegevoegd met zijn album Open. Sinds zijn come-back in 1996, na een stille periode, is dit alweer zijn achtste cd. Na veel eigen huisvlijt komt dit album nu uit op het hard aan de weg timmerend singer/songwriters label Inbetween Records.
Telkens weer is het lastig de stijl van Sido Martens te typeren. Het gaat om een amalgaam van folk, luisterlied, alt.country en poëtische teksten. Martens heeft een eigen herkenbare klankkleur ontwikkeld. Rond zijn subtiele snarenspel, vriendelijke stem en bezielde zang ontstaat vaak een wonderlijke sfeervolle inkleuring op bijvoorbeeld steelgitaar (Meine Bruinsma) of viool en accordeon (Rens van der Zalm). Ook basgitarist Jan van Olffen en Hubert Heeringa op bugel en viool spelen daarin een belangrijke rol. Op dit album vormt de sporadische achtergrondzang van Annemarieke Coenders (Ygdrassil) de kers op de taart.
Zijn arrangementen blijven verrassen. Kruimels van geweest, gezongen bij traag gitaartokkel, wordt plots vlotgetrokken met een zowel aards al melancholisch plokkende banjo en als surplus klinkt dan plots de tranentrekkend mooie toon van een bugel. Blauwe maan krijgt een jazzy intro op inventieve percussie (Jan Wolfkamp) en ‘zingende' bas, maar meer nog intrigeert de zachte bugel op de achtergrond.
In zijn teksten bewonderde ik voorheen Martens' archaïsche woordgebruik. Nu treft hij mij meer met zijn engagement gekoppeld aan poëtische kracht. Zoals hij vertwijfeld zingt: Moeder Maria waar ben je, Moeder Maria genade (...) Ik zwierf door naakte steden en zag de kinderen. Ik stond in dorre velden en hoorde kinderen. Ik liep door kale straten en vond er kinderen. Kinderen voeren geen oorlog. Kinderen haten niet. Maar ik zag hun dode ogen, de angst op hun gezicht. De moordenaar in ons, de moordenaar in mij, de moordenaar in ons maakt vogelvrij...
Zondermeer beklemmend, zoals ook het nummer Winterziel. Hoewel je dat vanwege het oorstrelend subtiele fingerpicking gitaarspel aanvankelijk niet zou zeggen. Maar de dieper dan diep gestreken bas gecombineerd met een ijzingwekkende viool laten weinig te raden over:
...De geur van lente is vroeg dit jaar, maar de winter in mijn hoofd is nog lang niet op de vlucht
De bleke zon stuurt een warme groet, maar de vorst zit in mijn hart en de dooi zet nog niet in
Ik leef en waak, ik beef en slaap, maar mijn zinnen zijn op slot, wat ik voel is zonder ziel
Er hangt een schaduw en daar leun ik op en die mist trekt maar niet weg, hoe ik hunker naar het licht...
Dat licht gloort gelukkig na alle donkerte in Zon met het simpele ‘de zon komt op en alles krijgt weer kracht, geeft weer nieuwe moed. Ja, de zon doet goed...'
Met milde spot beschouwt Martens uitgebluste relaties.
In Zwanezang gaat het: ....Jij bent altijd gebleven, ik ben nooit weggegaan. Ben een laffe dader, liet de klucht bestaan...
En in Mooi weer schudt hij je wakker met intrigerende zinnen als ...Je wilt een huwelijk met uitzicht op zee, je zoekt een relatie met alle dagen mooi weer (...) alleen zijn dat is heerlijk, verdriet dat is een grap. Iedereen is eenzaam, van eerste adem tot je laatste stap...
Waar hij tekstueel zoveel in te brengen heeft valt het op dat hij zich in het vrolijke bijna zwoel swingend titelnummer rond een jankende steelgitaar (op andere nummers laat Meine Bruinsma ‘m achtmoediger huilen), beperkt tot tatata en flaflafla. Trekt hij je niet bij de les met zijn teksten, dan doet hij dat wel met onverwachte instrumentale strapatsen. Zoals hels alarmerende mandoline-flitsen in Pekelliefde. Normaal zou elk opnameapparaat bij die messcherpe aanslagen in het rood gaan, maar Martens vond een manier om deze uitschieters in volle scherpte aan de cd mee te geven. Wat een dynamiek! Bijzonder is ook dat het digitaal opgenomen materiaal analoog is gemixt, wat over het algemeen resulteert in een warmer geluid.
Het zal duidelijk zijn. Ik ben ook nu weer enthousiast over Martens. Bij deze cd had ik wat meer tijd nodig. Dat is vaak een goed teken. Na elke draaibeurt wordt hij inderdaad mooier. Zondermeer een groeidiamant.
Henk - Waardering 9+