Grif - Grif - Appel Rekords APR1304
Zelden zo'n heerlijke bourdonmuziek op zo'n afwisselende cd gehoord. De Waals/Vlaamse groep Griff is dan ook begiftigd met drie doedelzakspelers, onder wie het grote talent Rémi Decker. Als componist kan deze jonge Waal ook goed uit de weg, evenals de aanstormende gitaargod Maarten Decombel, die naast Göze, Safran, Naragonia Quartet, Urban Trad (soms), ook al deel uitmaakt van Griff. Wat dit album ook zo aantrekkelijk én afwisselend maakt is de gedurfde vocale aanpak van fluiter en uillean piper Raphaël De Cock.
Denk bij de doedelzakklanken niet aan het scherpe harde geluid van de Schotse bagpipe, maar eerder aan dat van Northumbrian smallpipes, of dat van de Franse cornemuse en een Belgische doedelzak. Het zit verwerkt in afwisselende stukken, waarvan sommige dansbaar (cercle, scottish, andro). Maar het is geen uitgesproken dansalbum. Stijlen worden door elkaar heen gebruikt. De typische Ierse uillean pipes kleuren prachtig samen met twee doedelzakken in een typische Britse statige melodie. Een langzaam Galicisch stuk gaat over in een wilde Deense dans. Je hoort invloeden uit het verre oosten, het mediterrane gebied, Frankrijk, Engeland. En hoewel het vaak eigen composities zijn is het idioom toch traditioneel getint.
De doedelzakken klinken zowel ingetogen als opgewonden. Je hoort ze zowel treuren als juichen. Steeds smaakvol ondersteund door gitaar, contrabas (vaaak gestreken), diatonische accordeon en twee nummers door dynamische percussie van Jo Zanders (o.a. Dazibao) en in een nummer door de cello van Hannes Pouseele (Musaraigne). Maar gitaar en accordeon hebben duidelijk meer te betekenen dan enkel een ondersteunende functie.
Ik zei al dat het album overloopt van de mooie doedelzakklanken. Het meest onder de indruk was ik echter niet van de pipes maar van het samenspel op twee low whistles in ‘A Jolie Fille'. Een sterk gearrangeerd weemoedig nummer met een boeiende rol voor de diatonische accordeon, gevoelig zoals we dat van de bespeelster Pascale Rubens kennen bij Musaraigne en Naragonia. Zij baant de weg voor de twee fluweel omfloerste low whistles die prachtig harmoniëren en samen - als de doedelzak zeurend bijvalt - in de hoogte lonken naar een plaats in de hemel.
Nog zo'n fraai nummer waar in eerste instantie de hele doedelzaak achterwege blijft is Antas, een in de Sardijns breekbaar gezongen traag lied op een traditionele Galicische melodie in een arrangement met sprankelend fingerpicking gitaarspel en diep gestreken bas. Na verloop van tijd wordt de zang tweestemmig. Uiteindelijk volgt een gaita-achtige dans op volle kracht.
En met die breekbare zang zijn we meteen aangeland bij nog een bewonderenswaardig aspect aan dit album. Zanger Raphaël De Cock heeft een aangenaam wijdse blik. In Carnaval klinkt hij in het Gaelic als een Schotse zanger; zoals hij de Franse traditionele song Fils du Roi aanpakt zou hij meteen kunnen aanschuiven bij Debout sur le Zinc; Sardijnse en Galicische trekjes beheerst-ie ook en in de verte hoor ik ook nog een joik. Verbluffend vind ik zijn boventoonzang in Bojyrlyg. Het mysterieuze klanklandschap van dat nummer refereert aan het verre oosten. De diepe bromtonen en ijle hoge boventonen zouden geleend kunnen zijn van de Tuva groep Yat Kha. Al dit vocale trapezewerk kom je ook nog eens samengebald tegen in Marivonig An Dourdouf (bekend van Jong Folk - Fars) en het daaruit als vanzelfsprekend volgende Aderyn Du. Een hoogtepunt op dit album.
Toch zit er iets niet helemaal lekker, waardoor deze cd voor mij net niet de absolute top haalt. Wat ik me nog zou wensen bij Griff is een transparantere opname en nóg betere zang van Raphaël De Cock. Hij zingt naar behoren, maar aan de dictie zou bijvoorbeeld nog best wat geschaafd mogen worden. Onlangs bleek op het debuutalbum van Naragonia dat accordeoniste Pascale Rubens over een aardige, breekbare, stem beschikt. Zij maakt ook deel uit van Griff, misschien had zij ook een nummer voor haar rekening kunnen nemen.
Griff bestaat uit: Rémi Decker (doedelzakken, fluit, composities), Maarten Decombel (gitaar, composities), Raphaël De Cock (uillean pipes, low whistles, zang), Birgit Bornauw (doedelzakken), Pascale Rubens (diatonische accordeon) en Pieter Lenaerts (contrabas). Griff komt zijn cd 24 februari voorstellen in Nederland. Vanaf 21 uur speelt de groep dan in het Tilburgse Kaffee Lambiek, toegang gratis. Kaffee Lambiek vind je aan het Wilhelminapark 66 in Tilburg, tel 013-5364351. Zie ook: www.kaffeelambiek.nl en www.griff.tk.
Henk - Waardering 8,5