Linde Nijland & Bert Ridderbos – A Musical Journey: On the road to Bhutan DaViD 8 / Continental Record Services
In 2008 vertrokken Linde Nijland en Bert Ridderbos voor een avontuurlijke reis naar Bhutan, een klein koninkrijk in het Himalaya-gebergte. De aanleiding van deze reis was een uitnodiging om te spelen op een groot concert ter ere van de kroning van de vijfde koning van Bhutan.
In een Landrover toerden ze ruim twee maanden lang door Zuidoost Europa, Turkije, Iran, Pakistan en India voordat men in Bhutan aankwam. Onderweg gaf het tweetal concerten en maakte men opnamen van ontmoetingen met traditionele muzikanten uit de streken die men passeerde.
Van deze reis kwam onlangs een DVD/CD uit. Het camerawerk op de dvd is van Hans Meerman. Hij volgde het tweetal op hun maandenlange reis naar Bhutan. Vanuit de auto schiet hij mooie beelden van de streken waardoor gereisd wordt. Het begint al prachtig met de uitgestrekte groene velden van Noord-Groningen. Via de Balkanlanden wordt Turkije bereikt, vanaf hier wordt het landschap desolater, veel woestijngebied. Dat de reis niet zonder gevaar is, blijkt uit de politiebegeleiding in Pakistan. Daar, op een steenworp van de grens met Afghanistan, is het niet veilig om alleen te reizen. Ook verderop, wanneer het gezelschap India heeft bereikt, is politiebegeleiding noodzakelijk. Het groene en vriendelijke Bhutan was na een lange reis dan ook echt een verademing.
Het thema van de reis was vriendschap. Vriendschap met de verschillende muzikanten die Linde en Bert onderweg tegenkomen. Dat uit die vriendschappelijke ontmoetingen ook mooie muzikale momenten kunnen groeien, wordt in dit muzikale reisverslag wel duidelijk.
Het lied Road to Bhutan werd speciaal voor dit project geschreven, de andere opnamen van Linde en Bert zijn herbewerkingen van eerder opgenomen werk. In het oude kerkje van Westeremden werd zowel een mooie uitvoering van Linde’s In a lonesome town opgenomen als het traditionele Bhutanese lied Chumola Dingso, toen twee koninklijke Bhutanese zangeressen Lhamo Dukpa en Namkha Lhamo vorig jaar in Nederland op bezoek waren.
Mede door de geweldige akoestiek van de kerk, klinkt de samenzang van Linde met de pas 12-jarige Danica Krstic uit Servië hemels. De opnamen met de voltallige begeleidingsgroep, die niet met instrumenten de kerk mochten betreden, klinken heel wat aardser, maar zeker niet minder imposant.
Terecht breed uitgemeten zijn de twee verschillende opnamen van de Schotse traditional The snow they melt the soonest. Linde nam dit lied al op voor het Winterliederen-album, maar deze opnamen klinken toch wel heel anders. Met name de opname uit Iran, met Seyf Ollah Shokri op ud (?) en Seyd Kaymed Reza op fluit en percussie-instrumenten, is interessant. Officieel mogen vrouwen in Iran niet in publiek zingen, maar dat belette de plaatselijke muzikanten niet om tijdens de improvisatie met Bert op de cittern, Linde uit te nodigen om de (Engelse) tekst te zingen. In India werd hetzelfde nummer nogmaals gespeeld, maar nu met een typisch Indiase begeleiding van sitar en tabla’s. Dit optreden werd uitgezonden op de Indiase televisie.
In Bhutan werd het tweetal feestelijk ontvangen. Voor het concert ter ere van de kroning van de vijfde koning van Bhutan werd er veelvuldig gemusiceerd met trio Druk Yul, met daarin de eerder genoemde Koninklijke zangeressen en musicoloog Jigme Drukpa. Dat er niet altijd serieus gemusiceerd werd, doet blijken uit de opnamen vanuit Bert en Linde’s hotelkamer. Met name musicoloog Drukpa weet een grappige noot te treffen.
Van het voorgenoemde concert ter ere van de kroning van de koning vinden we helaas maar een klein fragment in de vorm van het Fairport Convention-nummer Farewell, farewell. Jammer, van dit concert had ik graag meer willen zien. Ook miste ik het overhandigen van de prachtige Fylde cittern die meegenomen was uit Nederland, aan de school in Bhutan.
Kleine op- en aanmerkingen op een verder, erg mooi muzikaal reisverslag. Mensen die na enkele keren de dvd bekeken te hebben, alleen de muziek willen beluisteren, worden op hun wenken bediend. Bij de dvd is een cd gevoegd met daarop de meeste nummers in hun volledige versie. Doordat de opnamen onder verschillende omstandigheden plaatsvonden, is er wel enig kwaliteitsverschil tussen de opnamen merkbaar. Storend is dit echter niet.
Assie Aukes