Törf - Schoon Van De Wind - eigen beheer (www.torf.nl)
Afgelopen april zag ik de Grunneger folkgroep Törf (opgericht in 1975) nog op het festival Trad.it! in de Oosterpoort in Groningen. Enkele (niet-Groningse) twintigers in het publiek maakten die avond kennis met de groep en waren diep onder de indruk van het mooie, frisse spel van deze 'oude heren'. Nu is hun jongste album uit, Schoon Van De Wind. In 2007 heeft multi-instrumentalist Bert Ridderbos (Linde Nijland, Slag ende Stoot) de groep verlaten, maar het gemis van zijn sprankelende cittern of bouzouki wordt prima opgevangen, met name door gitaar en fluiten. Meest bepalende instrumenten zijn nog steeds viool, accordeon en doedelzakken. Daarnaast neemt elk lid zijn eigen voorkeur, interesse en ervaring op muzikaal gebied mee naar Törf, waardoor de groep juist een eigen, herkenbaar geluid krijgt. Flip Rodenburg is bijvoorbeeld specialist op het gebied van Middeleeuwse muziek en Marius Greiner en Jos Kwakman speelden samen Oosteuropese en Italiaanse muziek in Orient Express en Tarducci.
Vanaf het begin word je als luisteraar bijna als vanzelf meegetrokken in de heerlijk zwierige klanken van de liedjes en enkele instrumentalen. Eddy de Jonge schrijft veel van het eigen werk, dat steeds meer de overhand krijgt, wat dat betreft is Schoon Van De Wind een logisch vervolg op voorganger Olipodrigo (2006). Soms zijn de teksten romantisch, maar er zweemt af en toe ook een vleug melancholie. Het Groninger leven en de natuur zijn terugkerende thema's, naast 'laifde en verdrait'. Het ingetogen Hol Mie Vast blijft me nog lang bij, door de treffende eenvoud van de tekst: "Hol mie vast / Druk mie stief / Tegen de schaarpte / Van dien woorden". Net als Olipodrigo bevat Schoon van De Wind ook bewerkingen. Zo schreef Eddy de Jonge een eigen tekst bij een lied van de Zweed Carl Michael Bellman (1740-1795), Henk Scholte zingt met passie en overtuiging over het oudere echtpaar dat aan drank en eenzaamheid ten onder gaat in 't Leste Kefee. Dit keer zijn drie gedichten van Simon van Wattum op muziek gezet en een tekst van Lerus Roelofs, Scheepsjoagers. Het gaat over mannen die met hun paarden schepen met turf, stro of aardappelen door de kanalen trokken en wordt begeleid door dwingende klanken uit een ciaramella, een hobo-achtig Middeleeuws instrument.
Bij de instrumentalen worden regelmatig op een speelse manier twee melodieën gecombineerd. Een luchtige Menuet Bolthuis krijgt een wat aardsere tegenhanger in een Stoomwals en een doedelzakduet met hypnotiserende drone (Oostfriese Wals van Vlaming Chris Geysen) vormt de opmaat voor de woestheid van Het Wilde Veen (een stuk van Marius Greiner). Specht is dan weer een naar meedein-hoempa neigend stuk met opnieuw twee doedelzakken, dat toch fijn op de been gehouden wordt door het getrommel van Geert Ridderbos.
Törf is naar alle waarschijnlijkheid Neerlands oudste nog bestaande folkgroep. Boegbeeld en samen met bassist Eddy de Jonge oprichter van de groep is de flamboyante zanger en verteller Henk Scholte, die bij optredens het publiek gemakkelijk voor zich weet in te nemen. Met hun fraaie instrumentalen en luisterliedjes in de Groninger streektaal heeft Törf al menig toehoorder in het noorden weten te raken. In de rest van ons land zijn ze minder bekend en naar mijn mening wordt het hoog tijd dat daar verandering in komt. Schoon Van De Wind is een fijne plaat om kennis te maken met de veelzijdigheid van Törf. Luister en laat je door de muzikanten meevoeren in hun nog altijd fris klinkende passie voor folk.
Mirjam Adriaans, waardering 9
Törf bestaat uit: Henk Scholte (zang), Geert Ridderbos (accordeon, percussie), Eddy de Jonge (bas, zang), Marius Greiner (viool, mandoline, percussie), Flip Rodenburg (doedelzakken, ciaramella, duduk, schalmei, fluiten, zang), Jos Kwakman (gitaar, doedelzak).