Gianmaria Testa - Solo Dal Vivo - Le Chant Du Monde 274 1731 (distributie Harmonia Mundi)
Concerten zijn ontmoetingen met mensen die een reden hebben om te komen, zo vertelt Gianmaria Testa in 4 talen in de inlay van zijn jongste cd Solo Dal Vivo. Dat werd me begin vorig jaar al duidelijk toen ik hem met zijn band zag optreden. Het contact met de toehoorders is belangrijk voor Testa, zijn Engels is niet zo goed, en de meeste Nederlanders spreken geen Italiaans, dus werd tijdens zijn tour telkens iemand uit het publiek gevraagd om te tolken bij de aankondigingen.
Het optreden van 3 mei 2008 in het Auditorium Parco della Musica in Rome was eigenlijk alleen maar voor het archief vastgelegd, en de omstandigheden waren niet perfect (een licht op het podium bleef zoemen, er is betere techniek voorhanden dan die gebruikt werd, hier en daar was een kuchje te horen). Bovendien waren betere opnamen voorhanden van minstens drie andere concerten, maar de magie die deze avond ontstond tussen de zanger en zijn enthousiaste publiek deed hem besluiten om juist dit op cd uit te brengen. Gianmaria Testa speelde alleen, met slechts zijn gitaar als begeleiding. We horen een verzameling liedjes uit zijn hele oeuvre, het merendeel is eerder verschenen op Da Questa Parte Del Mare (Aan deze kant van de zee, een persoonlijke uiting van Testa over de migranten-problematiek met bootvluchtelingen in Italië uit 2006) en Il Valzer Di Un Giorno (De wals van een dag, een verzameling gedichten van Testa met enkel akoestische gitaarbegeleiding door Pier Mario Giovannone uit 2001). Drie stukken staan niet op een cd van Testa: het welkomstwoord en de waarschuwing dat er niet mag worden gefotografeerd, openingslied La Nave (een cover van Angelo Ruggiero) en het laatste nummer van de plaat, Come Al Cielo Gli Aeroplani (als vliegtuigen in de lucht). Dit is een nieuwe studio-opname, met Piero Ponzo op sax en Indiaas harmonium en Nicola Negrini op contrabas. Het subtiele spel van de begeleiders zorgt er hier voor dat dit niet uit de toon valt bij de soberheid van de live uitvoeringen.
Net als bij het concert dat ik vorig jar van hem zag valt me op hoe poëtisch de teksten van Gianmaria Testa zijn. Daar hoef je niet eens Italiaans voor te kennen, dat hoor je gewoon, zo werd me toen verteld door een enthousiaste medebezoeker, die die taal niet machtig was. Mijn favoriet van dat optreden was en is ook nu weer Gli Amanti Di Roma (Il Valzer Di Un GiornoLampo en ), een eenvoudig versje waar eigenlijk niets in gebeurt, de vele geliefden van Rome wandelen, praten, lachen tot in de ochtend. De romantiek zit verweven in de klanken van de woorden en zijn aarzelende gefluit doet live nog wat breekbaarder aan dan op de studio-albums. Meer hoeft dat ook niet te zijn, Testa zingt met een doorrookte stem vol ingetogen passie. Ook nu raakt het me weer, net als het mededogen dat doorklinkt in de liedjes over de vluchtelingen, die immers ook liefdes en verlangens hebben zoals wij allemaal. Het onderwerp mag op zich politiek zijn, Testa maakt het vooral menselijk. Indrukwekkend vind ik zijn beschrijving van het kind dat geboren word op de markt van Porta Palazzo (Al Mercato Di Porta Palazzo), waar de meisjes in rijen zich graag onder de rokken laten kijken door de jongens, terwijl even verderop de vluchtelingen in rijen zich gelaten in hun gehavende kleding laten fouilleren. De vrolijkheid in dit lied legt eigenlijk nog meer nadruk op de schrijnende situatie van die andere mensen...
Er zijn betere gitaristen dan Gianmaria Testa, en hoewel hij uitstekende begeleiders heeft in Ponzo en Negrini mis ik ze niet op Solo Dal Vivo. Technicus Roberto Barillari en producer Paola Farinetti hebben goed werk afgeleverd, gezoem en kuchjes zijn weggefilterd met behoud van een vrij naturel geluid. Op live cd's hoor ik nooit de magie van de avond (tenzij ik er zelf bij was), ook nu niet, maar wat ik wel hoor is de prachtige poëtische magie van Testa's liedjes in een pure vorm.
Mirjam Adriaans
Klik hier voor informatie over de tournee van Gianmaria Testa in maart, april en mei 2009.