-door Mirjam Adriaans, foto's Ronald Rietman-
Een maand geleden begon festival De Accordeonslag, heel wat podia in Nederland en België stonden al in het teken van de accordeon, dit weekeinde was Paradox in Tilburg aan de beurt. Mijn persoonlijke voorkeur ging uit naar het duo Cavez & Montanaro, maar het was vooral genieten van de verrassende diversiteit in de muziek.
Op zaterdagavond is de opkomst zonder meer goed te noemen, dat zal vooral te danken zijn aan de naam die de Moldavische accordeonist Oleg Fateev inmiddels heeft opgebouwd in ons land, maar ook het indrukwekkend arsenaal aan 'rammeltjes' en potten en pannen dat zijn Braziliaanse percussioniste Simone Sou heeft meegenomen mag er wezen. Fateev bespeelt de bayan, een in Rusland ontwikkelde knoppenaccordeon. Zijn samenspel met Sou is prachtig, soms wisselen ze de rollen zelfs om en klinkt de bayan juist ritmisch, terwijl de koebellen ronduit melodieus tinkelen.
Bijzondere gast van de avond is de Braziliaanse zangeres Ceumar, die met haar zachte melodieuze stem een paar nummers meedoet. Allereerst doet ze samen met Sou iets wat ik van vroeger van het schoolplein ken, een liedje waarbij ingewikkelde klapgebaren horen, in een steeds hoger tempo. Vervolgens gaat iets Bulgaars over in een traditioneel Braziliaans liedje, maar haar stem blijkt ook zonder woorden klanken te kunnen toevoegen aan het instrumentarium. Als slotnummer is er na een set van anderhalf uur Soep Van De Dag, waarbij een heuse soeppan de inspiratie vormde en dus ook een rol krijgt in de inventieve percussie van Sou.
Helaas betekent de lengte van de eerste set dat ik het optreden van het Wit-Russische duo Gurzuf na een veelbelovend eerste nummer verder moet missen, omdat ik nog een trein wil halen. Het gaat opnieuw om slagwerk in combinatie met accordeon, maar klinkt al meteen totaal anders dan het voorgaande, de accordeonist heeft een stel sample-apparaten voor zich staan en de drummer leeft zich flink uit op zijn kit.
Op zondagmiddag wordt het iets minder druk, maar de kwaliteit van de geboden muziek staat buiten kijf. Ik zag Sophie Cavez, die een diatonische accordeon van Castagnari hanteert, al meermaals in diverse groepen (o.a. Urban Trad, Dazibao, KV Express, Ad van Meurs & Friends, Jef Caresse, waarmee afgelopen week een cd is opgenomen), maar nog niet in duet met violist Baltazar Montanaro (ZEF, Cie Montanaro, Jef Caresse). In december werd Sophie op deze site door Henk nog uitgeroepen tot folkvrouw van 2010, en dat ze die eer verdient blijkt vanmiddag nog maar eens. Het is heerlijk om de wisselwerking te zien tussen beide uitstekende muzikanten, die elkaar blindelings volgen in hun instrumentale expressie. Het plezier straalt van de twee af, inspiratie halen ze van overal.
Poisson d'Avril bijvoorbeeld schreven ze voor Quebec, in Tilburg hadden ze nog niet zoveel tijd, maar wie weet, ooit nog eens... Af en toe moeten ze even overleggen, ze zijn namelijk de setlist vergeten (evenals trouwens de port om te drinken bij het stuk Oporto). Het geeft niet, het is de hele set door smullen van het spontane spel met invloeden uit diverse folkhoeken die versmelten in de eigen speelse composities. Er wordt afgesloten met een Hongaarse deun, en als toegift iets romantisch, zo houden we volgens Sophie de rest van de middag de warmte in ons hart.
Het is een goede zet van de organisatie om de volgorde van deze middag om te gooien. Stanislav Jusufovic heeft namelijk een hele band meegenomen, in een bezetting (piano, bas, gitaar, drums) die zelfs die ochtend nog een personele wijziging heeft ondergaan. Dat betekent weliswaar dat er nog niet echt een bandgeluid te horen is, al krijgen we wel degelijk kwaliteit voorgeschoteld. Een mooi voorbeeld is de gitarist, die bewijst dat je voor een Grieks geluid eigenlijk helemaal geen bouzouki nodig hebt. Ze brengen een muzikale mix, stukken met een traditionele oorsprong, maar ik hoor ook de naam Chick Corea vallen, een bekende naam uit de jazzwereld. Jusufovic geeft met zijn Pigini een eigen invulling aan de muziek, die vaak jazzy uitwaaiert en mij af en toe iets te kriebelig wordt, al zijn er zeker mooie momenten en krijgen de jonge muzikanten terecht veel bijval voor wat zij neerzetten.
