-door Mirjam Adriaans, foto's Ronald Rietman-
Het muzikale hoogtepunt van de festivaldag wordt gevormd door Marius Preda met zijn Unknown Allstars and More. Als een bezetene bespeelt hij de cimbalon, begeleid door een internationaal clubje virtuoze muzikanten. De zon breekt zelfs door het wolkendek, maar even later maakt een fikse windvlaag een eind aan de markt en het kleinste podium bij het Gipsy Festival in Tilburg.
Helaas moest het Gypsy Groovs Orchestra afzeggen, maar er is uitstekende vervanging door het Brusselse Mec Yek, o.l.v. accordeonist Piet Maris, die we ook kennen van de folkband Jaune Toujours. De lekker uitbundige groep met twee zangeressen zet als eerste zijn beste beentje voor op het hoofdpodium en dat helpt tegen de dan nog vallende regen. Het droogt op en het publiek begint te dansen. Als vervolgens op podium 2 de gelegenheidsformatie rond Marius Preda gaat spelen klaart het steeds verder op. Ongelooflijk is het tempo waarmee de man met zijn stokjes over de snaren van de cimbalon rammelt. En dan heeft ie ook nog een stel virtuozen om zich heen verzameld op gitaar, fluiten, koper, slagwerk, accordeon en zang. Opzwepend dynamische instrumentalen worden afgewisseld met vrolijke liederen en weemoedige woorden. Indrukwekkend om te horen wat hier is klaargestoomd in ongeveer een week tijd, zelfs in aanmerking genomen dat dit ervaren muzikanten zijn.
Dansers en liefhebbers van allerlei soorten Balkanmuziek kunnen hun hart ophalen vandaag, dit keer is het Gipsy Festival verspreid over twee dagen en was de virtuoze gipsy swing en jazz op de zaterdag te horen. Een kleurrijke oudere dame uit Zeist vindt dat helemaal niet erg, ze houdt van Balkan vertelt ze, maar moet wel af en toe even uitrusten van al dat dansen. Het programma biedt vooral dynamische groepen, met heel wat koper en accordeons. Ook het Haïdouti Orkestar ft. Jasko Ramic & Stanislav Jusufovic leeft zich lekker uit en even later zorgt La Caravane Passe voor nog meer vrolijke drukte. Deze Franse groep heeft geen gipsy-achtergrond, maar past muzikaal gezien uitstekend in de festival-opzet. Organisator Albert Siebelink vertelt dat ze voor de jeugd zijn geprogrammeerd, "maar ik vind dit ook heel leuk hoor!". Op het podium staan een stel onguur uitziende quasi maffiose lui, die een strak multiculti-concert met zowel donkere rock-invloeden als mediterrane energie in elkaar draaien, met natuurlijk hun lekkere zomerhitje Salade, Tomate, Oignon van het album Velkom Plechti.
Dan wordt het donker en verwacht iedereen een regenbui, maar die komt niet. In plaats daarvan steekt plotseling een windvlaag op, die in een mum van tijd zorgt voor een ravage. Attente festivalbezoekers schieten toe om te helpen, maar kunnen niet voorkomen dat delen van de markt, de infostand, expositie en podium 3 wegwaaien. Beteuterd staat een stel muzikanten van Koninklijk Zigeunerorkest Roma Mirando met ingepakte instrumenten te kijken naar de overblijfselen. Helaas kunnen zij hun muzikale kwaliteiten niet meer vertonen vandaag.
Het is even een domper op de feeststemming, maar gelukkig is er niemand gewond geraakt en kunnen de optredens op de twee grotere podia gewoon doorgaan. De zon komt weer door alsof er niks gebeurd is en onder een stralend blauwe lucht zorgen de Olah Gipsy Allstars en hoofdact Mahala Raï Banda voor nog meer fijne dansbare uitbundigheid, terwijl Carmen Fernández en haar flamenco-ensemble tussendoor juist een aandachtig publiek krijgen. Zoals gebruikelijk overheerst op het Gipsy Festival de kleurrijke gemoedelijkheid van zowel roma als gadje. Muzikanten en publiek maken er samen een groot feest van, met dank overigens aan de hulp van vele vrijwilligers, die het festival zo gezellig mogelijk proberen te maken. En ondanks de bizarre windvlaag heeft de muziek wat mij betreft toch het pleit gewonnen.
