Pfff...., een klus waar ik eigenlijk tegenop zie. Wat is het beste van 2012? Eerlijk gezegd heb ik geen idee. Veel muziek geluisterd, al staat dit niet in verhouding met de hoeveelheid cd's die Henk dit jaar weer wist te beluisteren. Dit jaar maar eens een abonnement op Spotify genomen. Dat heeft er in ieder geval toe geleid dat er veel nieuwe (maar ook oude) albums voor handen waren.
Maar Spotify heeft natuurlijk ook een keerzijde. Wanneer iets in overvloed aanwezig is, wordt de gebruiksintensiteit natuurlijk minder. Luisteren via Spotify betekent vaak vluchtig luisteren, want morgen is er alweer iets nieuws wat gehoord moet worden. Een mooi album wordt in deze ratrace snel vergeten, daadwerkelijke aankopen worden minder. Ziehier de crisis in de cd-branche in een notendop. ,]
In huize Aukes staken toch twee albums qua luisterbeurten met kop en schouders boven de rest uit.
De vrouwelijke bewoners kozen unaniem voor Racoon. Ondanks het feit dat Liverpool rain van deze Zeeuwse band een aantal uitstekende liedjes bevat, bleef ik beduidend dichter bij huis. Het album Blaue greide van de Friese folkband Reizger was dit jaar onbetwist mijn meest gedraaide album. Ik was blij verrast door de heldere stem van zangeres Hetty Zonderland, de originele composities van Bart van der Wal en het prima geluid van het schijfje. Nee, voor de mooiste cd van 2012 hoef ik niet ver, maar ondanks het feit dat Gaasterland maar op zo'n dertig kilometer van mijn woonplaats Blankenham ligt, heb ik Reizger nog nooit live aanschouwd. Ik hoop dat 2013 daar verandering in gaat brengen.
De mooiste albums van 2012 heb ik niet in een rangorde genummerd. Alle genoemde album zijn mij dierbaar. De nummer tien zou morgen op nummer een kunnen staan, en omgekeerd. Een aantal albums worden niet genoemd, omdat ik er nog niet toe gekomen ben om die te gaan beluisteren. Daaronder vallen de laatste cd's van o.a. Annemarieke Coenders (Making heaps digging holes) en de laatste van Martha Tilston (Machines of love and grace) ligt hier zelfs al fysiek klaar om in de cd-speler geschoven te worden. Naar aanleiding van de recensie op FF ben ik deze week, tussen het geweld van de Top-2000 door, even gaan luisteren naar The road van de groep Eaden. Een eerste oriëntatie klonk veelbelovend. Wat een prachtige stem heeft die zangeres!
De mooiste cd's van 2012:
categorie buitenland:
Jenee Halstead - Raised by wolves
Mumford & Sons and friends - Daytrotter sessions
Kate Mann - Rattlesnake on the road
Black Prairie - A tear in the eye is a wound in the heart
Gilmore & Roberts - The innocent left
Deep end of the Ford - An Táin
Bethany Weimers - Harpsichord row
Avett Brothers - The carpenter
Bellowhead - Broadside
Awna Teixeira - When the darkness goes
Karine Polwart - Traces
Värttinä - Utu
Neil Young & Crazy Horse - Americana
Bruce Springsteen - Wrecking ball
Ry Cooder - Election special
De interesse verschuift in de loop der jaren van Europese folk een beetje richting Americana. De Ieren zijn nauwelijks vertegenwoordigd, maar Deep end of the Ford maakt veel goed. Verder kun je zeggen dat de oudjes het goed gedaan hebben dit jaar, hoewel de meningen over met name Neil Young nogal verschillen. Persoonlijk vind ik zijn helse versies van de stokoude traditionals een verademing. Voor het eerst sinds de Seeger sessions kan ik een album van Bruce Springsteen weer helemaal uithoren. Dit lukte met zijn voorlaatste albums niet. Ry Cooder heeft nog steeds zijn hart op de linkerplaats. Zijn Election special bevat weer songs die recht uit dat hart komen. Bellowhead deed het live wat minder op Dranouter, het derde album Broadside klinkt weer solide als een huis. Voor mij waren ze nieuw, Gilmore & Roberts, maar met The innocent left bracht dit duo alweer hun derde cd uit. Allemaal tekens dat het goed gaat in Engeland.
Categorie Nederlandstalig
Soetkin Collier - Reiseiland
Sido Martens - Suikerhard & bitterzoet
Diverse artiesten - Sint Willebrord Sessie vol. 1
Alex Roeka - Gegroefd
Gerard van Maasakkers - Lijflied
Allez Soldaat - Als de wolven janken
Ad van Meurs - En soms
Daniël Lohues - Gunder
Kapriol'! - Ridderspoor
Peter Koene - De toren
Een lijstje met een aantal vaste waarden. Sido Martens is niet bij te houden met zijn onafgebroken serie hoogwaardige cd's. De nieuwste staat alweer in de steigers en wordt in februari verwacht. Na aanleiding van zijn vorige album Zachtaardig vergooid ben ik Alex Roeka gaan volgen en hij stelt bepaald niet teleur met zijn laatste Gegroefd. Gerard van Maasakkers blijft maar prachtige liederen schrijven en kreeg niet voor niets dit jaar (met componist Egbert Derix) de Annie M.G.Schmidtprijs voor Zomaar onverwacht. Ad van Meurs debuteerde dit jaar uitstekend als Nederlandstalig artiest. Tijdens de cd-presentatie van zijn album En soms kwam ik in Eindhoven ook Allez Soldaat tegen, de band rond Björn van der Doelen. Het album Als de wolven janken maakte veel indruk. Ik had in april van dit jaar de eer om de eerste cd van Kapriol'! in ontvangst te mogen nemen. Dit heb ik met plezier gedaan, want op Ridderspoor wordt uitstekend gemusiceerd én het album bevat zowel een mooie collectie liederen als dansen. Het album van Peter Koene vond ik door de persoonlijke ontboezemingen bij vlagen aangrijpend. Albums die vroeg in het jaar verschijnen, hebben nogal eens de neiging om stilletjes in de stroom te verdwijnen. Maar niet Soetkin Collier. Haar imponerende album Reiseiland bleef het hele jaar fier overeind. Daniël Lohues blijft een klasse apart met zijn eenvoudige, doch indringende liedjes.
Categorie Friestalig:
Reizger - Blaue greide
Mariusz & de Muzikanten - De nacht wachtet
Souldada - Oer de grins
Gerrit Breteler - Katarsis
De Kast - Dreamflecht yn de tiid
Je kunt stellen dat 2012 een goed jaar was voor de Friese muziek. Er is een ruime belangstelling voor optredende Friestalige artiesten. Daardoor verschenen er behoorlijke wat nieuwe albums. De bovengenoemde vijf vond ik de mooiste. Blaue greide van Reizger werd al besproken. Mariusz & de Muzikanten leverden een prachtalbum met uitstekende liedjes van diverse pluimage. Het album Oer de grins van Souldada verscheen eind 2011. In dit geval zou het betekenen dat deze cd tussen wal en schip verdwijnt en dat verdient zo'n pracht album niet. Zeker na het tragische overlijden van zangeres Maeike Sijtsma heeft dit album de cd-speler vele malen gevonden. Hoewel Gerrit Breteler weleens beter bij stem is geweest, heeft hij op Katarsis weer een aantal indrukwekkende liederen opgenomen. Geen dagelijkse kost, maar meer een cd voor zo nu en dan op de late avond. Nooit gedacht dat een cd van De Kast nog eens op mijn favoriete stapeltje zou komen. Op Dreamflecht yn de tiid klinkt de band rond Syb van der Ploeg beter dan ooit. De oude liedjes zijn mooi opgepoetst en de nieuwe liederen hebben een overtuigingskracht die ik nog niet vaker bij deze band tegenkwam.
Concerten
Dit jaar sloot folkclub De Fookhook in Sevenum de deuren. Organisator Piet Snellen zag na meer dan twintig jaar geen mogelijkheden meer om jaarlijks een kwalitatief hoogstaand programma samen te stellen. Met De Fookhook verliest met name de Keltische muziek een prachtige locatie. Ook Liesbeth Peters uit Alphen a/d Rijn stopte dit jaar met haar folkactiviteiten. Dit betekent dat beduidend minder Britse en Ierse artiesten Nederlandse podia bezoeken. Music Inn Sneek heeft een moeizaam jaar achter de rug. Vooral locatieproblemen speelt deze club rond Dave Tearney de laatste tijd parten.
Terwijl de traditionele folkclubs met een Keltische inslag moeizaam draaien, lijken de podia voor singer-songwriters en Americana minder reden tot klagen te hebben. Zo was ik dit jaar in een overvol dorpshuis in Lage Vuursche waar In the woods domicilie houdt en het dubbelconcert van Jenee Halstead en Oh Susanna! behoorlijk volk trok. In het Friese Bakkeveen trekken de concerten van Muziekpodium Bakkeveen met veelal Amerikaanse artiesten behoorlijk wat liefhebbers naar de kleine zaal van De Slotplaats.
Laten we hopen dat 2013 deze positieve lijn doorzet. In dit kader is het echter alarmerend dat Folkwoods, het grootste folkfestival van ons land, een jaartje overslaat. Als geen ander weet ik dat een jaartje overslaan vaak het begin van het einde voor een festival betekent. In Zwolle heb ik dat helaas aan den lijve mogen ervaren. Daarom alle hens aan dek om dit mooie festival te behouden!
Ik wens iedereen een gezond en muzikaal genoeglijk 2013 toe!
Assie Aukes