Didier François & Gilles Chabenat - Dans l'oubli du sommeil
Didier François invite Gabriel Yacoub - Brand new world
Ref. 4446033 Home Records
De nieuwe dubbel CD van Didier François heeft twee titels. Het zijn dan ook twee totaal verschillende CD's zonder thematische link. De enige constante zijn de viool en nyckelharpa van Didier François.
Dans l'oubli du sommeil is een instrumentale CD met voornamelijk zelf gecomponeerde muziek voor viool en nyckelharpa (François) en draailier (Gilles Chabenat). De composities kregen vorm via intensief MP3 verkeer tussen Wallonië en Frankrijk.
Chabenat en François hebben een gezamelijke muzikale geschiedenis die zo'n 10 jaar terug gaat. Ze speelden al vaak samen op wederzijdse soloprojecten maar nog nooit brachten ze samen een volwaardige CD uit. Nyckelharpa en draailier zijn instrumenten die lange tijd in onbruik zijn geweest maar sinds de folkrevival van de jaren zeventig in rap tempo weer gepopulariseerd zijn. Nyckelharpaspelers als Olav Johansson (Väsen), Niklas Rosswell (Ranarim), Johan Hedin (Bazar Blå), Hendrik Erikson (Fatang) en draailierspelers als Iep Fourier, Stephane Durand (Cosmic Drone) ,Valentin Chastrier, Nigel Eaton en Patrick Bouffard zijn gevestigde namen in folkland. Allen muzikanten die hun instrument benutten om de folkmuziek nieuwe, moderne impulsen te geven. Dat doen ook François en Chabenat op deze CD. De combinatie van nyckelharpa en draailier levert een prachtig geluid op. Daarbij beperkt men zich niet tot de traditionele muziek, er staan slechts twee Zweedse traditionele thema's op, maar kiest men, zonder concessies, volop het avontuur met een aantal composities die
raken aan jazz-, rock,- minimalistische- en (moderne) klassieke muziek. Meteen valt het machtige geluid van de elektro-akoestische draailier van Chabenat op. Dat instrument vergt nadere duiding. Het is elektrisch omdat het in combinatie met een versterker gebruikt wordt, akoestisch omdat het signaal niet via een element op de snaren wordt versterkt, maar via een aantal plaatsen in de klankkast, waarbij bourdon- en melodiesnaren volledig gescheiden regelbaar zijn. Dat geeft het instrument enorme mogelijkheden waarbij het af en toe een gedaanteverwisseling lijkt te ondergaan. In de nummers "UBAC", "Dans L'oublie de sommeil", "Ekkerhard" en "Traces" lijk je af en toe bas, orgel, accordeon en lage fluittonen te horen. Alles afkomstig uit die fantastische draailier. Gelukkig is het daarbij niet om goedkope effecten te doen maar om zeggingskracht. Verstilde sacrale momenten, minimalistische thema's maar ook krachtig rockend strijkwerk kleuren deze composities.
Er wordt ook wat gevraagd van de luisteraar en waarom niet? De nummers "Le vautour philosophe", "l'oiseau aux ailles noires" en "Où la pluie même cogne le sol à le fendre" laten zich als modern klassieke stukken beluisteren. Ze hebben echter één eigenschap die de meeste moderne klassieke muziek niet heeft: toegankelijkheid. Het zijn geen makkelijke stukken, hier en daar atonaal, vervreemdend en psychedelisch, maar François en Chabenat houden de luisteraar in deze intelligente composities nieuwsgierig. Wie bekend is met de traditionele Zweedse stukken "En konstig fan" en "Om än jag än reste" kan alleen maar diep zijn pet afnemen voor de wijze waarop het duo deze stukken arrangeerde. Voor wie de sublieme CD "Falling Tree" van Didier François in de kast heeft staan zal dat geen verrassing (meer) zijn.
Hou de kalender in de gaten want na een Amerikaanse toernee gaat het duo ook in
Nederland en België toeren.
Het is aan Michel van Achter (Homerecords) te danken dat de 2e CD, Brand new worl" uitgebracht is. Oorspronkelijk was deze muziek bedoeld als soundtrack bij een film van Paul Bonduelle over de 4 elementen. Dat project is nooit van de grond gekomen zodat de muziek zo'n twee jaar op de plank is blijven liggen. Gabriel Yacoub tekende voor de helft van de composities. Over het eerste opnameresulaat waren Yacoub en François niet tevreden. Er werd een beroep gedaan op Sylvie Berger en Tom Theuns voor aanvullende vocalen. De samenzang klinkt voortreffelijk. In meerstemmigheid herinnert het bij tijden aan Malicorne
("Vois mon enfant", "Le Grande Rouge", "Fire & Rain" ). De ongelooflijk hoge noten die Tom Theuns in "Pour La Terre" haalt, vormt één van de vocale hoogtepunten van de CD. Overigens ook hier en daar wat experimenteel bijv. in het nummer "Bleu" waarin Yacoub associatieve kernwoorden i.p.v. doorlopende tekst gebruikt.
Delen van deze Brand New World maar ook van de Fallen Tree CD zullen live gespeeld gaan worden bij een nog uit te brengen minimalistische film. Daarbij zal Didier François versterking krijgen van Aurélie Dorzée (viool) en Lode Vercampt (cello).
Schitterend werkstuk deze dubbelaar. De zoveelste parel uit de imponerende catalogus van Home Records.
Paul, waardering: 8½