waterson:carthy - holy heathens and the green old man
Waterson:Carthy - Holy Heathens And The Old Green Man - Topic Records TSCD562 (distributie Music & Words)

Norma Waterson en Martin Carthy brachten al talloze cd's uit in diverse samenstellingen of solo. Ook dochter Eliza Carthy heeft inmiddels al een hele reeks albums op haar naam. Samen met Tim Van Eyken vormen ze Waterson:Carthy, al jarenlang een vaste waarde in de Engelse folk. Holy Heathens And The Old Green Man is de jongste plaat van dit gezelschap, met 17 liederen over rituelen als kerst, nieuwjaar, meifeesten en andere gelegenheden die mensen aanzetten tot zingen.

Het gaat voor het overgrote deel om traditionele liederen. De stukken werden bewerkt en gearrangeerd door de muzikanten zelf en er werden strofen toegevoegd en muziek herschreven zoals we dat gewend zijn van deze familie. Maar niemand heeft het eeuwige leven, en dat lijkt ook Waterson:Carthy gedacht te hebben. Zij hebben op dit album jong talent ingelijfd, in de vorm van The Devil's Interval, drie twintigers die aan de universiteit van Newcastle de studie traditionele muziek en zang volgden, en Waterson:Carthy sinds vorig jaar bij hun kerstoptredens begeleiden. De heldere stemmen van Jim Causley, Emily Portman en Lauren McCormick vormen een mooi, verfijnd samenspel met de gerijpte stemmen van Norma Waterson en Martin Carthy, dat al direct in de opener New Year Carol - Residue voor een sprankelend geluid zorgt. Causley leverde ook nog een andere bijdrage aan de cd met Jacobstowe Wassail, dat hij vond in een Victoriaanse collectie liederen, die nog maar kort geleden opdook, van dominee Sabine Baring Gould). Zo zien we weer een nieuwe generatie opstaan die de aloude zangtraditie voortzet.

Kerstmis is een feest bij uitstek waar gezongen wordt, bij diensten in kerken of gewoon thuis, vooral in de Angelsaksische landen, waar de Kerstman ook nog cadeautjes komt brengen. Op Heathens And The Old Green Man is dan ook het merendeel van de liedjes gewijd aan dit feest en de dagen eromheen, oftewel de Yuletide. Gelukkig worden de overbekende deuntjes, waar we elk jaar tijdens de feestdagen mee verveeld worden, vermeden. Waterson:Carthy biedt veelal ingetogen liedjes, die ze ooit toegestuurd kregen door anderen, of die ze zelf in oude liedboeken of -collecties vonden. Vaak wordt samen gezongen, soms horen we een solopartij. In de Cherry Tree Carol, solo door Martin Carthy, verricht Jezus al een wonder voordat hij geboren is, en in On Christmas Day It Happened So wordt door Tim Van Eyken het trieste verhaal bezongen van de man die op de geboortedag van de heer aan het ploegen was. Hij wordt eerst alleen begeleid op gitaar, later komen daar een melancholieke trombone (door Alice Kinloch) en melodeon bij om het effect te versterken. Voor Driekoningen horen we Jolly Old Hawk (dat ook op Frost And Fire uit 1965 te vinden is), het enige nummer op deze plaat waar Norma Waterson de solozang doet. De winter speelt een grote rol in bijvoorbeeld Jack Frost, een oud nummer van Norma's broer Mike Waterson, hier op een indrukwekkende manier vertolkt door Eliza Carthy, of in Time To Remember The Poor, in die heerlijke, typisch Engelse samenzang. Als deze dagen voorbij zijn, hoef je de cd niet meteen op te bergen, want er staan ook nummers op over de oogst (Reaphook And Sickle), de passietijd (When Christ Made A Trance) en de meifeesten: May Song.

Eigenlijk vormt Holy Heathens And The Old Green Man een vervolg op Frost And Fire, de titel van het kerstprogramma van Waterson:Carthy en van een album van ruim veertig jaar geleden van The Watersons, waarop ook een dergelijke verzameling liedjes stond en Sound, Sound Your Instruments Of Joy uit 1977. Toch zet de groep een heerlijk verfrissende klank neer,  met de toevoeging van blazers, die de soms vrolijke en dan weer melancholieke liedjes net wat extra's geven en de kerstsfeer vergroten. Maar het is voor mij juist de inbreng van de stemmen van The Devil's Interval die het album een jong geluid meegeeft. Waterson:Carthy mag dan een instituut zijn in de Engelse folk, met deze plaat weten ze opnieuw te boeien. Holy Heathens And The Old Green Man is mooi in elk seizoen en biedt een prachtig alternatief voor het bombardement aan muzak dat ons ongetwijfeld de komende weken weer te wachten staat.

Bezetting: Norma Waterson (zang, triangel), Eliza Carthy (zang, viool, mandoline), Martin Carthy (zang, gitaar), Tim Van Eyken (zang, melodeons), The Devil's Interval: Jim Causley, Emily Portman en Lauren McCormick (zang), Martin Brinsford (percussie), Alice Kinloch (trombone, tuba), Tom Allan (trompetten) en Oliver Knight (cello).

Mirjam Adriaans, waardering: 9