Stef Bos - Kloofstraat - Coast to Coast CTC-2990552
De meeste mensen kennen hem nog wel van zijn hit Papa, maar die is alweer zo'n 20 jaar oud en sindsdien heeft Stef Bos bepaald niet stilgezeten. Nadat hij via een samenwerkingsproject met protestzanger Johannes Kerkorrel begin jaren '90 kennis heeft gemaakt met Zuid-Afrika gaat dat land een bijzondere plek innemen in zijn leven en komen meer en meer invloeden uit de Afrikaanse cultuur terecht in zijn muziek. Inmiddels is Kaapstad zijn woonplaats, is hij er getrouwd met kunstenares Varenka Paschke en afgelopen februari was hij zelfs de eerste buitenlandse singer-songwriter die in Pretoria een prijs in ontvangst mocht nemen voor zijn bijdrage aan de Afrikaanse taal en muziek. En terecht, zo blijkt uit de sterke liedjes op zijn in maart verschenen cd Kloofstraat, met vrijwel alle teksten in het Afrikaans.
Dat er door een Nederlander een heel album lang in het Afrikaans wordt gezongen is voor het eerst. Stef Bos zingt wel met een duidelijk Nederlandse tongval, in het cd-boekje (verluchtigd met mooie tekeningen van Paschke) omschrijft hij het als 'mijn soort nederafrikaans'. Het gebruik daarvan maakt het voor de luisteraar hier gemakkelijk om zijn teksten te volgen. Dat is wel zo handig, want Stef Bos heeft in zijn liedjes iets te vertellen; over de liefde, zoals het vrolijke Ons Mors Ons Tyd, met een knipoog naar Afrikaanse schlagers, maar ook over de geschiedenis en de actualiteit van Zuid-Afrika. In het titelnummer Kloofstraat en het daaropvolgende Tuine Van Die Kompanjie horen we over enkele favoriete plaatsen van de zanger, beide stukken beginnen in het Nederlands om over te gaan in het Afrikaans. Piano is de hoofdbegeleiding, maar daarnaast wordt Die Tuine Van Die Kompanjie mooi omlijst door ingetogen klarinetpartijen, die het verhaal over de geschiedenis en vervolgens het bezoek aan de tuinen een fijn melancholieke sfeer meegeven. Nog meer over de Kaap in vroeger tijden horen we in het geheel Nederlandstalige Gebed, een juweeltje op deze plaat, waarin de zeelui, die kampen met scheurbuik en andere ellende, vragen om thuisgebracht te worden, met spokende begeleiding van o.a. gitaar, een op een mondharmonica lijkende sax en drums, die doet denken aan Amerikaanse folkblues. Vervolgens horen we de mooie karakteristieke Afrikaanse stemmen van de Februarie Susters die de achtergrond verzorgen bij Gelukkig, een lied waaruit blijkt dat je eigenlijk helemaal niet zoveel nodig hebt om tevreden te kunnen zijn en waarvoor Bos inspiratie vond bij enkele 'bruinmense', een bevolkingsgroep die volgens hem ontstaan is door het mooie mengsel van kleuren en afkomsten. Dat hij verliefd is op Zuid-Afrika moge duidelijk zijn, maar dat betekent niet dat hij zijn ogen sluit voor de actualiteit. Na de moord op de extremistische blanke Eugène Terre'Blanche door een paar zwarte werknemers is er deze week onrust ontstaan in het land. Deze recente gebeurtenis past perfect in het kader van het op de snelweg tussen Gordonsbaai en Kaapstad geschreven Tydbom, dat de bittere armoe onder veel zwarten aan de orde stelt, net als het ongebreidelde ultrakapitalisme dat die situatie hooguit verergert.
Op eerdere albums werkte Stef Bos ook al samen met Afrikaanse muzikanten, op Kloofstraat is Zuid-Afrika het onderwerp waarom de hele plaat draait. Plaatsen, mensen, geschiedenis, bij elk liedje geeft hij uitleg over het ontstaan ervan. Maar eigenlijk staat de liefde centraal, liefde voor een volk, voor een persoon in het bijzonder, voor taal en voor een land. Zuid-Afrika kruipt steeds dieper onder de huid van Stef Bos, en via diens mooie woorden ook onder die van mij.
Mirjam Adriaans
Kloofstraat werd in het najaar van 2009 in Nederland en Zuid-Afrika opgenomen met muzikale medewerking van Ton Snijders (toetsen), Martin de Wagter (drums), Roberto Mercurio (bas), René van Mierlo (gitaren), Emiel Szarkowisz (viool/klarinet), Angelo Verploegen (trompet) en Frido ter Beek (saxen). In Zuid-Afrika voegden Melissa van der Spuy (toetsen), Dave Rigeway (bas), Kevin Gibson (drums) en de Februarie Susters (koor) hun bijdrage toe.
Vanaf 18 april 2010 zal Stef Bos zijn album met een uitgebreide theatertour in Nederland voorstellen aan het publiek. Voor alle data en overige info zie: www.stefbos.nl.