Three-ality - 't Minne - Noon records 200906
Het zingen zit hen in het bloed, Femke Hoeksema, Maeike Sijtsma en Sanne Hoeksma. Al vanaf hun jonge jaren zingen ze samen, eerst in een kinderkoor maar later ook als trio. Als Flat Out! wonnen ze met het lied Fûgelfrij in 2002 zowel de vakjury- als de publieksprijs op Liet, het Friese Songfestival. Onder de naam Three-ality ging het drietal verder, voornamelijk met Engelstalige popwerk, maar zong tussendoor voor Omrop Fryslân in 2007 ook een Friestalig kerstlied in. De dames vonden tijdens de ‘Made in Holland' shows producer en arrangeur Onno Krijn op hun pad. Hij zocht een geschikt vehikel om zijn plannen om middeleeuwse muziek in een hedendaags jasje te steken en de cirkel was rond.
Het resultaat is het album 't Minne waarop het drietal veertien liederen uit de vijftiende eeuw zingt. Liederen die soms helemaal traditioneel zijn, maar soms ook door Onno Krijn van een nieuwe melodie voorzien zijn.
Het moet gezegd, het album klinkt lekker. De dames hebben mooie, heldere stemmen en zingen loepzuiver. Je kunt je natuurlijk afvragen of die liederen vijfhonderd jaar geleden ook zo gezongen zouden worden, maar daar is het Onno Krijn niet om begonnen. Ook de begeleiding is meer van deze dag dan van de zestiende eeuw. Mij zul je daar niet over horen, folk is natuurlijk geen folklore.
De vergelijking met het Vlaamse Laïs is begrijpelijk. Zoals Three-ality nu aan de hand van producer Onno Krijn wordt meegenomen in de muziek van heel lang geleden, zo deden de mannen van Kadril dat zo'n dikke tien jaar geleden met de drie (toen nog) meiden van Laïs. Laïs heeft intussen de pure folk van de beginjaren achter zich gelaten en is een heel eigen, interessante koers gaan varen.
Zover is Three-ality nog niet. De zang klinkt geweldig, maar komt soms nog te gekunsteld over. Nog niet zo lang geleden zongen de meiden nog popliedjes en dit repertoire is nog te vers om het zich volledig eigen te maken, al moet ik zeggen dat het openingsnummer 't Minne behoorlijk stevig begint (De baslijn doet overigens sterk denken aan die van Roger Waters op One of these days op het Pink Floyd-album Meddle, maar dit terzijde).
Positief is het feit dat we de dames ook solistisch bezig horen. Zo zingt Femke Hoeksema op verstilde wijze het, alleen door ud en piano begeleide, Aanmerk toch mijn geklach en doet haar zus (?) Sanne niet voor haar onder in Den winter is een onweert gast. Ook Maeike Sijtsma is onweerstaanbaar in Melancolie.
Instrumentaal klinkt het album heel aangenaam, iets wat Onno Krijn wel toevertrouwd is. Hij kan daarbij terugvallen op gerenommeerde muzikanten als Arnold van Dongen, Oleg Fateev en Wilbrand Meischke, mannen die ook te horen zijn op de albums van Leoni Jansen, die overigens als zangcoach voor Three-ality fungeert.
Tekstueel gebeurt er van alles in de liedjes, maar het is de vraag of de huidige generatie weet wat ‘hillebillen' is. Misschien is het een optie om een volgende keer de teksten iets aan de huidige tijd aan te passen. Aan de melodieën mankeert niets, de liederen uit het Antwerps Liedboek en het Gruuthuse Manuscript (enkele jaren geleden voor ettelijke miljoenen door de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag aangekocht) hebben al lang hun waarde bewezen en blijven de moeite van het beluisteren waard.
Als debuutalbum klinkt 't Minne zeer behoorlijk. Om Three-ality te bestempelen als een directe kloon van het Vlaamse Laïs gaat te ver, daarvoor heeft het drietal te veel kwaliteiten. Ik ben wel heel erg benieuwd naar de volgende stap die deze Friese meiden gaan zetten. Als de groep net zo'n ontwikkeling als Laïs mag doormaken, dan kunnen we nog heel wat moois uit het hoge noorden verwachten.
Assie Aukes - waardering: 7,5