Markowski - Sleeping In Trees - eigen beheer (www.markowski-music.com)
Singer-songwriters zijn allang niet meer enkel sombermannen met gitaren. Tegenwoordig heeft dit genre zo'n beetje de inhoud gekregen die de naam al aangeeft: de zanger(es) schrijft zijn of haar eigen liedjes. Vrouwen zijn nog steeds zwaar ondervertegenwoordigd en de bekendste dames (Mary Gauthier, Lucinda Williams...) laten vooral horen hoe moeilijk het bestaan is. Niks mis mee, maar er is meer mogelijk. Je kunt je overpeinzingen delen, of in het Duits een liedje wijden aan de gedachte dat alles beter is dan niets doen (Alles Ist Besser). Dat doet Sonja Markowski, die gisteren haar debuut-cd Sleeping In Trees presenteerde in Rotterdam. En voordat iedereen aan boomhutten of iets dergelijks gaat denken, de titel slaat op een alledaags fenomeen in een Rotterdamse straat: wilde kippen die 's avonds de weg oversteken en vervolgens van tak tot tak springen in een boom om daar de nacht door te brengen. Voor op de hoes staat Sonja Markowski, in een jurk met cowboylaarzen eronder, hooibalen op de achtergrond, op het punt om de kippen een handje voer toe te werpen. Achterop zien we een kip in een boom, in het schemerdonker.
Americana is net als singer-songwriter een brede term, bij Markowski horen we een heldere stem, begeleid door rootsy klanken met een akoestische inslag en een vleug country, invloeden zijn er van Ryan Adams, Calexico en Bob Dylan. De basis van Markowski bestaat uit Sonja Markowski (zang, gitaar, banjo, mondharmonica, piano, harmonium), die alle nummers schrijft, multi-instrumentalist Jan van Bijnen (elektrische en akoestische gitaren, banjo, mandoline, pedal of lap steel, dobro, Moog, accordeon, trompetten) en Rogier Hemmes (bas, zang). Op Sleeping In Trees zijn enkele gastmuzikanten te horen: Jan Pohl (drums, percussie), Roel Spanjers (bekend van o.a. Normaal, Birdcatcher, speelt Hammond op Buy Me A Ticket), Esther van Es (backing vocals op Montgomery, Magnolia en Say) en Arwen Linnemann (die we kennen van o.a. Nits, Avalanche Quartet en Ad Vanderveen, contrabas op Träume Süß).
Op de presentatie zijn er andere gasten: Joeri Rook (drums) en Maarten Ouweneel (gitaar) en twee trompettisten, Maria en Sybren. Een paar hooibalen zijn voor de sfeer meegenomen naar De Unie. Voor en tijdens het optreden draait een slideshow met sfeerplaatjes van het Amerikaanse landschap, gemaakt naar ik aanneem tijdens de reis daarheen van twee jaar geleden. Details van een stenen muur of verweerde planken komen voorbij, maar ook verlaten wegen, cactussen, schreeuwende reclameborden tussen hoge flats, een metro die voorbijraast en een paar intrigerende tekstborden. 'Drop your pants here' zegt een stomerij annex wasserette en ergens anders lezen we 'If you decide to burn your bridges be sure you can swim'. Maar wat me vooral opvalt zijn de vele wolkenpartijen, soms met een ondergaande zon ertussen die nog fel genoeg is om al het andere op de foto in het donker te zetten. En dat is waar de muziek van Markowski me aan doet denken.
Alomtegenwoordig is een sluierende loomheid, bijvoorbeeld met Calexico-achtige trompetten op Just The Way It Is, maar soms stapelen de arrangementen zich op tot het rockt (Magnolia) en in Clouds komen ze zelfs letterlijk terug: "If I'd follow the traces of the clouds / Where would they lead me?". En heel af en toe lijkt er geen vuiltje aan de lucht, maar voel je een onderhuidse spanning, zoals in het afsluitende sobere juweeltje Träume Süß, dat een gewoon slaapliedje lijkt te zijn, maar de tekst zegt iets anders: "Mach das Licht aus, bevor Du schlafen gehst / Mit Dir ist Dunkel eine Lüge / So weit gereist und nie angekommen / Immer nur die falschen Züge". Bij de presentatie wordt het onversterkt voor het podium gebracht als toegift. Sonja op akoestische gitaar, Jan van Bijnen hanteert de mandoline en Arwen Linnemann de contrabas. Een klein manneke loopt ernaartoe en laat zien dat hij ook bas-ambities heeft, maar wordt daar nu nog even van weerhouden. Het doet nauwelijks iets af aan de uitvoering, die is sterk genoeg om te raken.
Bij optredens lijkt Sonja Markowski soms even te aarzelen voor ze in het Duits gaat zingen; als ze in accentloos Nederlands uitlegt dat ze uit Berlijn komt en dit haar moedertaal is, klinkt ze bijna verlegen. Toch vind ik juist de drie Duitstalige nummers de sterkste van Sleeping In Trees, en het doet me beseffen dat we hier eigenlijk heel weinig Duitse singer-songwriters kennen, terwijl het genre daar behoorlijk populair moet zijn als ik afga op de concertdata van de vele Amerikanen die in Europa komen toeren. Voor de muziek maakt het niets uit, de americana van Markowski is en blijft van een eerlijke, rootsy eigenheid, die zowel in het Engels als in het Duits een beeld oproept van een weids Amerikaans landschap, met voorbijtrekkende wolkenpartijen en een enkele door erosie gevormde rotsformatie.
Mirjam Adriaans, waardering 8,5
foto's: Ronald Rietman
Luisteren kan op: www.myspace.com/thisismarkowski
Kijk ook eens op: www.adopteereenkip.nl.