Met kippevel ging ik naar huis gisteravond, niet om het inmiddels gure weer, maar vanwege het optreden van Ballroomquartet op Triskell Winterfolk in Heerlen. De jongens hadden een prachtig concert gegeven, een perfecte afsluiting van een festival dat vier totaal verschillende acts had aangeboden. Het begon met mooie luisterfolk, vervolgens ging het van melancholieke, bluesy verhalen via gezellige Keltische meezingers naar experimenteel kippevel.
Snakes in Exile maakte er nog een opmerking over, dat Triskell Winterfolk niet een dag eerder had moeten plaatsvinden, want dat was ongeloofwaardig geweest met dat mooie weer. De regen klettert met tussenpozen op het terrasdak van de Wintertuin van café Bijsmans, en vormt zo haar eigen percussie, met name bij de optredens van Hauman & De Moeite en Snakes in Exile. Marc Hauman kijkt een enkele keer zorgelijk naar boven, maar laat zich niet van de wijs brengen, water is zelfs een thema in zijn muziek. Zijn liedjes, in Temses dialect (uit de buurt van Antwerpen), verhalen over de Schelde, de zee, maar ook over de rijke geschiedenis van België.
Zo horen we Mercator, over de beroemde kaartenmaker, of het lied over soldaat Maurice in de Eerste Wereldoorlog, die brieven schreef met het thuisfront, maar het is nooit duidelijk geworden hoe en waar hij nou precies sneuvelde. Dit staat nog niet op een cd, net als Klinkaart, naar een novelle van Piet van Aken over een 12-jarig meisje dat ten tijde van de Industriële Revolutie bij haar eerste werkdag in de fabriek al enkele gruwelen meemaakt. Tijdens dit trieste lied besluit de regen met vol geweld naar beneden te komen, alsof de hemel na al die jaren nog eens haar woede wil uitspreken over de gebeurtenissen toen... Deze aansprekende verhalen worden folky, soms ook jazzy, maar steeds ingetogen begeleid door akoestische gitaren, dwarsfluit en accordeon.
Nog meer verhalen krijgen we van singer-songwriter Mike Brosnan. Hij heeft een warme, fijndonkere stem en begeleidt zichzelf in een lekkere bluesy stijl op gitaar. Zijn Ierse grootvader emigreerde naar Nieuw-Zeeland, en die melancholieke wortels zijn in Brosnans muziek en stem terug te horen, maar uit zijn versie van Vigilante Man van Woody Guthrie (de enige cover van de set) blijkt dat Amerikaanse folk en vooral blues deze man ook op het lijf geschreven zijn. Het leidt in elk geval tot een eigen stijl, waarbij de ballad Duagh Memories een vast onderdeel van het repertoire is. Grootvader Daniel was graag nog teruggegaan naar zijn geboorteland, maar was te oud en te ziek, dus heeft kleinzoon Mike dit lied geschreven, naar Ierland gebracht en het daar uitgevoerd.
Zijn werk is niet vrolijk, maar daar heeft Brosnan een verklaring voor: "When I'm happy I go fishing, when I'm sad I write songs." Toch is het niet allemaal kommer en kwel, in Ain't Gonna Be Your Antidote bezingt hij bijvoorbeeld heel opgewekt de persoon die niet van plan is om als medicijn op te treden als er weer eens een relatie op de klippen is gelopen. De vriendelijke Brosnan weet het publiek gemakkelijk te verleiden tot meezingen, met het roadmovie-achtige Gonna Run Away of met het nostalgische Carry It Home. Heel fijn optreden, ik kende Mike Brosnan nog niet maar wat mij betreft is hij zeer geschikt voor de diverse intieme singer-songwriterspodia in ons land.
Keltische klanken gecombineerd met Belgische gemoedelijkheid en drie (of soms zelfs vier) stemmen karakteriseren de muziek van Snakes in Exile. De sfeer zit er al in voordat ze beginnen, bij de soundcheck wordt al meegeklapt met het aanstekelijke werk. De Snakes doen een overzicht van hun repertoire dat ze in 15 jaar hebben opgebouwd. Dat jubileum hebben ze vorig jaar uitgebreid gevierd (o.a. op Folkwoods) en daar plakken ze nu nog een hoofdstukje aan vast, met veel nummers van de live cd die ze daarbij uitgebracht hebben.
Uiteraard moet hier ook meegezongen worden, a.a. met Feel So Near van Dougie MacLean, en "u doet de vierde stem, dat is heel moeilijk maar u gaat dat kunnen" Fox On The Run (Tom T. Hall). Halverwege de set zakt het optreden iets in, er wordt geklaagd dat de pintjes zo klein zijn ("in België zijn de glazen veel groter"). Organisator Paul Baten laat dat niet op zich zitten en brengt een blad met vier heuse pints vol pils. De stemming zit er gelijk weer in en er wordt vrolijk met het publiek gebabbeld en verder gemusiceerd. In de toegift wordt een a capella Parting Glass ten gehore gebracht, ook de jonge drummer Kristiaan Malisse draagt hier uit volle borst een steentje bij.
Ballroomquartet heeft alle apparatuur zelf meegenomen, bouwen in drie kwartier het podium helemaal om en beginnen dan direct met hun optreden. De verlichting symboliseert ook de muziek: modern blacklight in combinatie met ouderwetse kaarsen. Ik word meteen meegesleept in een landschap van geluid. Het is overweldigend, maar ook subtiel, de heren hebben een natuurlijke manier gevonden om elektronica door akoestische muziek te mengen, na afloop besef ik pas dat ik er ook nog een verslagje over moet gaan schrijven. Ik waag toch maar een poging: Het was een cd-voorstelling, ze hebben dus muziek gespeeld van de eind vorig jaar uitgekomen cd Soundmanifest (onze recensent Paul noemde dat al een goed gekozen titel, na dit optreden kan ik dat enkel beamen). De energie spat van het optreden af.
Accordeon (Rony Deprins) en mandoline en viool (Andries Boone) zijn de akoestische instrumenten, waaraan spetterende drums (David Vertongen, die ook nog een keyboard naast zich bespeelt, ja, soms tegelijk!) en donkere baslijnen (Jasper Hautekiet) worden toegevoegd, samples (er zijn enkele indrukwekkende stukken elektrisch speelgoed te zien op het podium) worden erdoorheen gevlochten, een theremin (ook door Deprins gehanteerd) zorgt voor heerlijk vervreemdende geluiden, die volledig lijken op te gaan in het geheel. Het is akoestisch, het is experimenteel, het is duidelijk het muzikale vuurwerk dat de Triskell-organisatie vooraf beloofd had. Prachtig wat deze jongens doen, ik hoor Argentijnse tango, Amerikaanse indianenchants, zelfs een vleug van een scottisch, verweven in eigentijdse klanken die in eerste instantie niet eens doen vermoeden dat er iets uit de traditie in verstopt zit, kan iedereen me nog volgen? Mijn verslag is een stuk warriger dan de strakgespeelde muziek van het kwartet. Wie houdt van avontuurlijke, grensverleggende dynamiek, gespeeld door klassemuzikanten, moet beslist Ballroomquartet een keer gaan zien en horen (in ons land zijn ze te zien op het Bevrijdingsfestival in Den Bosch en op Folkwoods in augustus).
Na afloop toont Paul Baten zich een tevreden mens. Een kleine honderd bezoekers waren getuige van een geslaagd festival, 20 of 30 meer had nog wel gemogen, maar veel meer dan dat zou echt niet passen in de Wintertuin van Bijsmans, die de fijne sfeer had van een festivaltent. Triskell Winterfolk had bovendien een goede opbouw, een subtiel verhalend begin werd doorgetrokken naar een zinderend einde. Drie van de vier acts kwamen uit België, maar daarmee werd enkel aangetoond dat er daar op heel verschillende manieren muziek gemaakt wordt, sommigen wat traditioneler dan andere. Bovendien was er geen overlap tussen optredens, dus als luisteraar kon ik heerlijk ontspannen genieten van elk concert met zijn eigen charmes. Tussendoor kon je je drankje of hapje gaan bestellen aan de bar, die in een andere ruimte stond. Daar luisterden ze overigens ook graag mee, de deur naar de zaal werd gewoon op een kier gezet, als iemand die dicht wou doen klonk het zachtjes "nee, laat maar openstaan."