- door Henk -
Door de hoge muzikale kwaliteit op de drie podia is het Boombalfestival in het Vlaamse Lovendegem, ook voor een nauwelijks-danser zoals ik, de moeite waard. De eerste twee dagen was ik er bij en deed mooie ontdekkingen. Geheel nieuw voor mij waren het Zweedse Prinsas en het Franse Esquisse. Beiden ijzersterk. De Zweden met stomende akoestische polska's, de Fransen met progressieve jazzy getinte Bretonse folk.
Noteer ook alvast drie andere jonge bands, die al iets bekender zijn: het Vlaamse Lebocha en uit Frankrijk Minuit Guibolles en Dites 34. Beide Franse bands waren al sporadisch op Nederlandse podia te vinden, maar ze verdienen grotere bekendheid.
Min of meer toevallig draaien al deze vijf bands rond uitmuntende blazers.
Prinsas
Bij het Zweedse Prinsas dat voor het eerst (!) optrad, vormt saxofonist Daniel Carlsson de spil. We kenden hem al een beetje van het Anomie Orchester waarin hij vorig jaar samen met jazzgitarist Erik Söderlind een relaxed dromerige laat-op-de-avond plaatje maakte waarin jazz en folk arm in arm gaan. (Luister eens naar het nr. Mrs Bartosik op http://www.myspace.com/myprinsas ). Ook maakt hij deel uit van het bijzonder folkgezelschap Horn Please! waarin zes saxofonisten met bas en percussie ‘rustige' Zweedse folk spelen (luister op http://www.hornplease.se ).
Nu geeft de kleine, maar oh zo pittige Daniel Carlson gas in Prinsas, dat hij formeerde samen met de Horn Please!-percussionist Petter Berndalen. Aangeschoven zijn Kvartet Traktor-gitarist Johannes Berndalen plus nog drie violisten onder wie Peter van Accom met wie de Vlaamse Ambrozijn-accordeonist Wim Claeys elf jaar geleden nog een ‘Zweeds' duo vormde.
Prinsas gaf een wervelend akoestisch concert waarin de ene polska nog stomender toesloeg dan de ander. Een enkele keer werd het heerlijk intiem toen de melodie minutenlang enkel nog geneuried werd. Soms hoorden we een scottish of een Zweedse wals.
Een vrolijk ernergiek stel, maar ondanks de aanstekelijke dynamiek tegelijkertijd trance-verwekkend. De percussionist stal de show op zijn minimale maar effectieve drumstelletje, dat hij met handen, vingers, ellebogen, voeten en soms ook stokken inventief bewerkte.
Als het aan de drie violisten (én de enthousiaste dansers) had gelegen waren ze de hele nacht doorgegaan, maar ze worden vanavond (za 25/8, 21 uur) alweer verwacht op de Volksmuziekstage in Gooik.
Esquisse
De piepjonge Bretonse band Esquisse frappeert met een 21ste eeuwse zowel subtiel-symphonische, als jazzy en progrockende folky aanpak van fez-nos. Een inventieve jazzrock-drummer en een accordeonist met percussief spel leggen de basis in alle vanuit de traditie overgenomen ritmes; van hanterdro tot gavotte, van andro tot kost ar c'hoat. Daaroverheen soleren klarinet en bombarde of sax. Soms versmelten de klanken van de twee blazers wonderlijk in elkaar, dan weer duelleren ze in opwindend vraag-en-antwoordspel. Vervreemdend zijn de effecten die de blazers middels voetpedalen aanbrengen. Met name Vincent Marin (bombarde, sax) peurt uit zijn 16 (!) pedalen de gekste psychedelische effecten plus samples. Hij is de soundbepalendste muzikant van dit jonge veelbelovende stel.
Waar de ritmes allemaal traditioneel zijn, geldt dat voor de melodielijnen nauwelijks. Die zijn meest van eigen hand, een enkele keer hoor je Brahms of zo. Het mag dan allemaal wat pretentieus lijken, in de praktijk schuwt de groep het gekke werk niet, tot groot vermaak van de dansers. Zo spelen ze ‘Oh Non!', een Galop Nantais waarin een snelle galop-pas en polka elkaar afwisselen. Met name in de vlotte galops sjeesden de koppeltjes in sprintsnelheid over de dansvloer elkaar nipt (of niet, oh non...) ontwijkend.
Esquisse is het geesteskind van twee broers uit Nantes. Thomas (klarinet) en Francois Badeau (diatonische trekzak), vormden amper uit de luiers het duo Fanch & Tomaz. Nu zijn ze - pas vooraan in de twintig - al doorgewinterde folkmuzikanten. Zeven jaar geleden begonnen ze samen met Vincent Marin (bombarde, sax) de groep Esquisse. Sinds ‘n jaar zijn ze compleet met drummer Pierre Lenormand. Esquisse speelde op het Boombalfestival hoofdzakelijk repertoire van het zojuist uitgekomen album Dual (luister op www.myspace.com/esquisselegroupe ).
Lebocha
Het jonge Belgisch kwartet Lebocha (verbastering van het Franse ‘de mooie kat') laat zich inspireren door klezmer en balkanmuziek. En met succes zoals onlangs bleek op Deerlycke Festival en nu ook weer op het Boombalfestival. Het balvolk valt voor de even exotische als gepassioneerde aanpak van Lebocha. Mij bevalt het ook. Vorig jaar vond ik de groep nog niet zo ‘balvast', maar nu vielen alle puzzelstukjes mede dankzij knappe arrangementen goed in elkaar. (Luister eens op www.lebocha.be )
De klarinet van Leander Meuris is bij Lebocha toonaangevend, dan warm kleurend, dan weer gillend. Percussionist Curt Ceunen wil nog wel eens naar de didgeredoo grijpen. Charlotte Peyskens legt veel energie in haar vioolspel. Gedreven gitarist Angelo Maenhout kruipt soms (evenals Leander Meuris) achter de piano. Toen ik de hoofdtent verliet om te kijken waarom ‘Ambrozijn 10 jaar' minder volk trok dan verwacht, stuitte ik op een uitpuilende ‘Danstempel 2' waar Labocha juist een mooie combinatie speelde van een andro (Kulsko Horo) en een bourrée. In ‘Danstempel 3' was het op datzelfde moment ook raak met Esquisse en later met het Patrick Bouffard Trio (draailier, doedelzak en diatonische trekzak).
Minuit Guibolles en Dites 34
Deze twee Franse bands kennen dezelfde basis in de expressieve leider-contrabassist Pascal Seixas, de virtuoze diatonisch accordeonist Aurélien Claranbaux en de drummer Adrien Chennebault.
Bij Minuit Guibolles worden zij bijgestaan door Zwitserse steeldrummer Florian Satche en de Waalse piper/fluitist Rémi Decker; in Dites 34 door gitarist Nicolas David en saxofonist David Sevestre. Beide groepen vertrekken vanuit traditionele Franse muziek, maar gaan innoverend te werk. Bij Minuit Guibolles gaat dat een ‘exotische' kant op, bij Dites 34 richting jazz. De eerste blijft goed dansbaar, met de tweede hebben de dansers meer moeite.
De originaliteit van Minuit Guibolles zit hem in de eclectische aanpak en bijzondere instrumentatie. Want zeg nou zelf, waar hoor je steeldrums en doedelzak in één band? Het blijkt te kunnen. Ook verrassend zijn de minutenlange intro op xylofoon en d-flute bij een jigue en de even vreemde als prachtige combinatie van subtiele steeldrum en gevoelige uillean pipes in een mazurka.
De steeldrummer en piper/fluitist zijn nog niet zo lang bij de band. Ze vervangen een violist en een piper/steeldrummer. Het heeft even geduurd eer het ‘nieuwe Minuit Guibolles' volledig op elkaar was ingespeeld, maar nu was het zover.
Het jazzy concert van Dites 34 is indrukwekkend. Een psychedelische solo op elektrische gitaar brengt dansers in verwarring, maar als de knappe saxofonist de hoogste gitaartoon oppikt en er staccato weer een ritme in brengt, vormt zich op de dansvloer een tovercirkel waar het eerder als een gavotte begonnen was... Sommige dansers grijpen naar freestyle, want Dites 34 maakt het ze niet makkelijk. Voor de luisteraar wordt het daarentegen steeds hemelser.
Als de bassist na lang aandringen de zaal stil heeft gekregen (valt niet mee, want als dansers niet kunnen dansen gaat het gros gezellig kletsen ipv luisteren naar de muziek...) volgt er een kippevel-wals op accordeon waarna sax en bas een subtiele jazzy touche toevoegen om toe te werken naar een romantische mazurka waarin accordeon en sax een vrijage aangaan.
Soms knallen ze erop los met grooves en brakes in een ska-achtige sound, dan weer klinkt er een zwoele sax bij een samba-achtige percussie. Een hanterdro krijgt een spannende intro. Een gavotte vertrekt vanuit een loom reggae-ritme waarna het tempo wordt opgevoerd naar een Riccardo Tesi-achtige sound met beurteling solerende sax, gitaar en accordeon.
Onbekend
Als ik vandaag (za 25/8) in Lovendegem had kunnen blijven - maar een andere plicht roept - was ik op mijn zoektocht naar ‘nieuwe' groepen ongetwijfeld gaan luisteren naar het voor mij nog onbekende Duits/Oostenrijkse trio Bilwesz (luister www.myspace.com/bilwesz), de nieuwe Vlaamse band Bombadil en het Vlaamse trio Snaarmaarwaar. Maar ik was ongetwijfeld ook gaan genieten van de intieme koppeldansjes van het bekende Franse topkwartet Parasol (luister op http://eric.theze.free.fr onder Parasol).
Zondag
Op zondag zou ik zijn gaan luisteren naar nieuw talent in de vorm van de winnaar van de Balrally. Hoog op mijn lijstje zou ook staan het bijzondere duo violist Wouter Vandeabeele (Ambrozijn/Olla Vogala) & bandonéonist/klarinettist Eric Tézé (Parasol). Zoals ik ook graag iets zou meepikken van het reünieconcert van Fluxus en de cd-voorstelling van Naragonia.
Ook morgen mag het Nederlandse Lirio aantreden, na Wim Claeys en Pablo Golder, de Italiaanse Belg die op zijn accordeon gisteren het Boombal for Kids begeleidde. De kindertjes zongen en dansten onder leiding van Mieke Syryn ‘Wij dansen die banaan achterna', of het intrigerende liedje: ‘Dag mijn Roosmarijntje, dag mijn Augustijntje, het schijnt dat gij mij gère ziet, nee nee dat geloof ik niet'... (Waarbij Mieke nog even assistentie krijgt van AedO-saxofonist Pieter).
Gemoedelijk
Zo'n kinderanimatie met participatie van de grote musici tekent de gemoedelijke sfeer van het festival. Dat is een van de sterke kanten, zoals ook de aankleding inclusief vuurkorven en feërieke verlichting. Ook de ‘lage' toegangsprijs van 15 euro per dag en van 35 euro vvk (aan de kassa 45 euro) voor een compleet drie-en-een-halve dag durend festival maakt het familie-vriendelijk. Etenswaar en drank kennen eveneens democratische prijzen. Er is een boomgaardcamping tegen het festivalterrein aan, een camper-camping en een stille camping tien minuten lopen verderop. En dan zijn er natuurlijk de dansworkshops en de voorzieningen voor de dansers: Drie concerttenten + dansvloer, een sessietent en een grote openlucht-dansvloer.
Aantrekkelijk
Het Boombalfestival grossiert in bekende balnamen (ik noemde nog niet AedO, Urban Trad, Tref, Anveld), maar die hebben we meestal al elders gehoord. Dat het Boombalfestival daarnaast zoveel ‘nieuws' presenteert, maakt het zo bijzonder aantrekkelijk.
Zie ook www.boombalfestival.be, alwaar ook al zeer uitgebreide fotoreportages te zien zijn.