Hoeveel mooie muziek kan een mens op één dag aan? Op het intieme Triskell Zomerfestival in Merkelbeek werden gisteren mijn grenzen afgetast. Waar vind je zoveel muzikale hoogtepunten op één festival. Meer dan de helft van het programma was top. Van de geniale muzikale gekte van Aurélia tot de superieure zang van Julie Murphy en van de bewogen Ede Staal-interpretatie van de overtuigende Paul van Loo & Ivo Rosbeek tot de dynamische vrijage van diatonische accordeon met cello bij Musaraigne. Wat een muzikaliteit, ingetogenheid en gevoel! En wat een aandachtig en dankbaar luisterend publiek!
Daarnaast werden mijn oren ook nog eens bovengemiddeld gestreeld tijdens kortere momenten die ik beleefde bij de folky fantasie van AmoRRoma, de balkan-melancholie van O'Tchalai en het bal folk en de balmuziek van Musac.
Tussen 13.30 en 01.00 uur voltrokken zich twaalf programma-onderdelen. Dat je er daar een paar van mist is festival-eigen, al was het maar omdat sommige concerten zich gelijktijdig afspeelden. Zo zag ik van het Tucker Zimmerman Trio en Roy Gullane & Evertjan 't Hart te weinig om een oordeel te kunnen geven. En hoorde ik slechts van een afstand wat flarden van SAS, dat een Limburgse variant op de Internationale Nieuwe Scène ten beste gaf met liedjes over de koempels, oftewel mijnwerkers van vroeger.
Tucker Zimmerman
Nadie
Van festival-opener Nadie pikte ik enkel het laatste mooie nummer mee, waarbij deze jonge Maastrichtse zangeres, gezegend met een volle folky stem, begeleid werd op piano. Onder de indruk informeerde ik bij enkele bezoekers naar de rest van het concert. Die waren teleurgesteld. Het optreden had hooguit een half uurtje geduurd. Bovendien werd de zangeres dermate geteisterd door plankenkoorts dat ze pas tegen het einde haar stem onder controle kreeg. Blij dat ik juist dát moment mocht meemaken.
Nadie
Amazone
Het vijftal Amazone uit België presenteerde haar debuut-album Ad Amore. Zangeres/accordeoniste Hilde Frateur werd terzijde gestaan door een violiste, celliste, gitarist/zanger en een percussionist. Ze brachten een uiteenlopend repertoire van eigen geschreven nummers, via eigen bewerkingen van Vlaamse traditionals, een Bretons drinklied tot het overbekende Italiaanse Bella Ciao. Kwam het door het té brede repertoire of door de vlakke zang, dat dit concert wat tegenviel? Met name Hilde's stem klonk onvast en soms (door de zenuwen?) benepen. De stem van Jean-Paul De Clerck klinkt in de hogere regionen goed, maar in de laagte minder. Jammer, want instrumentaal heeft deze groep wel degelijk potentie. De accordeon is in goede handen bij Hilde, zoals mij ook het dynamische spel van de jonge violiste Lotte Remmen beviel, evenals de inventiviteit van de percussionist Christof Millet.
Lotte Remmen
Christof Millet
Paul van Loo
Het eerste hoogtepunt kwam uit onverwachte hoek. Ooit gehoord van de Limburgse zanger Paul van Loo? Ik niet eerder tot dit festival. Limburg en ook het noorden van het land kent hem al langer. Hij maakte namelijk een succesvolle cd met liedjes van Groninger Ede Staal. Van Loo hertaalde die naar zijn eigen Limburgs. Multi-instrumentalist Ivo Rosbeek zorgde voor de arrangementen en de muzikale omlijsting. Met een innemende uitstraling zong Paul van Loo nu met warme stem die enerzijds aangrijpende, anderzijds vrolijke liedjes.
Paul van Loo
Zijn sterke dictie, maakte de teksten ook voor niet-Limburgers begrijpelijk. De getalenteerde Rosbeek begeleidde hem gevoelvol op piano. Ontroering ging door het publiek bij de vertolking van het nummer waarmee Van Loo de toptiens haalde in Friesland, Groningen en Limburg: 't Is nog noëts zoë donker geweës (Of 't weëd ummer waal wer leeg). Van Loo vertaalde ook nummers van anderen in het Limburgs zoals het liefdevol aangepakte ‘Liedje van Altijd' van Gerard van Maasakkers dat in Paul van Loo's woorden de titel ‘Leedjes vaan vruuger' meekreeg. Dit zal op Van Loo's volgende album staan dat dit najaar uitkomt. We houden ‘m in de gaten.
Ivo Rosbeek
Musaraigne
Over Musaraigne heb ik al eerder uit en te na geschreven (vorig optreden op Trsikell, cd-recensie). Over hun aftasten van de grijze gebieden tussen folk en klassiek. Over de folky insteek van Pascale Rubens op diatonische accordeon en de klassieke van cellist Hannes Pouseele.
Pascale Rubens
Nu werden ze in enkele nummers ter zijde gestaan door Toon van Mierlo op saxen. Wat me dit keer opviel en beviel was de het bijna rockende robuuste spel van de cellist bij de intro's van Sylvie & Lucien, L'inexplicable en ik meen enkele bourrées. Nee, Musaraigne is alles behalve saai. Mooi concert!
Hannes Pouseele
Julie Murphy & Ceri Rhys Matthews
De stem van Julie Murphy heeft een gigantisch bereik. Bovendien zingt ze gevoelig én vol dynamiek en hanteert ze die bekende kleine versierinkjes uit de Keltische muziek. Op vijf centimeter dikke zolen oogt ze groter dan normaal, maar als zangeres is ze al jaren groots.
De schoenen van Julie Murphy
Ze zingt veel liedjes uit Wales, steekt even gemakkelijk over naar Bretagne en put nog wel eens uit haar eigen Britse roots (een ingetogen Blacksmith). Haar echtgenoot Ceri Rhys Matthews begeleidt op gitaar, die hij in enkele nummers fingerpickend treffend laat klinken als een kleine keltische harp!. Ook zijn spel op houten dwarsfluit (ondermeer een dwingende Bretonse lariden) getuigt van vakmanschap.
Ceri Rhys Matthews en Julie Murphy
Opvallend dat zo'n grote naam uit de Britse folk zomaar op een klein festival in Limburg staat. Het echtpaar is op vakantie in België waar het logeert bij Marc Vandemoortele, de VRT-radio producer die Triskell bijstaat in de programmering. Vandaar!
Aurélia
De meest hoogstaande muziek kwam van Aurélia, het nieuwe Belgische trio met Tom Theuns (gitaar, harmonium, zang), Aurélie Dorzée (viool, altviool en kazzo) en Stephan Pougin (percussie). De presentator vroeg in zijn aankondiging aan het publiek of het van jazz hield. Maar Aurélia verwerkt veel meer stijlen in haar geheel eigen akoestische sound. De term jazz slaat wellicht op het ietwat experimentele en ogenschijnlijk improviserende karakter van de muziek, maar je hoort evengoed modern klassiek als folk en avantgarde. Het vioolspel van Dorzée is warm en fantasievol.
Aurélie Dorzée
In ‘Charleston' klinkt haar instrument ook plots uit die tijd. De zang van Theuns is theatraal/avantgardistisch en neigt naar absurdisme.
Tom Theuns
Daarop sluit de présence van percussionist Stephan Pougin naadloos aan. Hij is begiftigd met een onderkoelde humor zoals we die kennen van een Wim Claeys. Hij is overigens een knap percussionist die vooral indruk maakte met zijn spel op de Bendir (Arabische handtrom).
Stephan Pougin
Pougin was nogal gestresst (of was het pose?). Halverwege werd duidelijk waardoor. Hij trok zijn blouse half uit - hetgeen volledig paste in de gekte van het concert - en toonde een pleister achterop zijn schouder. Een nicotinepleitser. Hij bleek de dag ervoor gestopt met roken. Van mij mag hij elke avond stoppen met roken...
Amorroma
Janneke Donkersloot had het dit weekeinde druk. Deze Nederlandse violiste trad met Tantra op in Deerlijk (zie recensie Paul over het Deerlycke Festival) en nu verving ze Dirk Naessens bij AmoRRoma in Merkelbeek. Ze stond er nog een beetje onwennig bij.
Janneke Donkersloot
Hoewel fluitist Jowan Merckx cs speels te werk ging met het ritme in de dansmelodieën en er op die manier aangename luistermuziek van maakte, kreeg hij toch nog enkele mensen de dansvloer op. In boeiende arrangementen rond fluit, percussie, contrabas, gitaar, keltische harp en viool, hoorden we invloeden uit Frankrijk, Ierland, de Balkan, Scandinavië, Galicië.
Jowan Merckx
O' Tchalaï
De drie Franstalige Belgen van O' Tchalaï konden pas laat aan de slag omdat het programma met al haar terechte toegiften meer dan een uur was uitgelopen. Over een al uitgedund publiek stortte zangeres/accordeoniste Monique Gelders gepassioneerd een hartverwarmende dosis Oost-Europese en balkan-melancholie uit. Geïnspireerd werd zij terzijde gestaan door Pascale Trussart (viool en zang) en Alexandre Furnelle (contrabas, zang, percussie).
Dans
Na middernacht werd er nog fanatiek gedanst op muziek van de Limburgse balgroep Musac, terwijl buiten tussen de sfeervol verlichte appelbomen het organiserend echtpaar Paul en Fietje Baten elkaar opgelucht in de armen viel. Door de slechte weersverwachtingen hadden ze behoorlijk in hun piepzak gezeten. Maar het bleef droog. Ze waren dik tevreden. Er waren een kleine vierhonderd bezoeker. "Dit is de juiste maat waarop ons festival zich moet blijven afspelen. Nog een paar bezoekers meer mag, maar zo is het eigenlijk al goed", aldus Paul Baten.
Geen bars bij de podia
Triskell bood dus een overvloed aan memorabele muziekmomenten. Met dank aan de organisatie, die de juiste voorwaarden daarvoor had geschapen. Eindelijk eens een festival dat in geen enkele van de drie podia-ruimten een bar had geplaatst; wat 'n rust! De concerten speelden zich af in een ronde concerttent met banken, in een ronde clubtent met stoelen en dansvloer en in de vertrouwde Studio 16, een monumentaal intiem concertzaaltje met vijftig stoelen. Bij alle drie de podia was het geluid goed verzorgd.
Bij de ingang stond een doodgewone patatkraam en over de sfeervolle festivaltuin verspreid vond je de Italiaanse wijnproeverij van het Drunense Crivino, een koffiebar en een gewone bar.
Wijnproeverij