- door Henk, foto's Ronald Rietman -
Het was weer eens zo'n avond. Dikke sneeuwvlokken legden een romantisch wit tapijt. Geen hond op straat. En binnen was het aangenaam warm. Op het podium viel een flauw licht op een vleugel en twee krukken. Het had allemaal iets verstilds. Gelukkig sloot de muziek daar naadloos op aan.
Eerst zat daar op het podium van het Eindhovense Muziekcentrum Frits Philips in zijn dooie uppie de onderhoudend babbelende, tokkelende en zingende grand seigneur van de Nederlandse country en americana Ruud Hermans (nog steeds niet grijs). Na hem het piepjonge vertederende Amerikaanse echtpaar Sarah Lee Guthrie & Johnnny Irion.
Het was zo'n avond die Pete Seeger en Woody Guthrie uit de vergetelheid trok. Geheel in stijl feliciteerde Hermans Philips-topman Kleisterlee met zijn verhoogde bonus. En ook Irions opmerking 'we dachten met onze trip naar Europa even van Bush verlost te zijn, maar nu zit ie even verderop in Brussel...' sluit aan bij het engagement van die peetvaders van de Amerikaanse folk.
Het was ook zo'n avond waarop weer eens bewezen werd dat een lied pas echt zijn waarde onthult als het wordt ontdaan van alle toeters en bellen. Enkel 'n gitaar en stem... Prachtig. Hermans liet ons op die manier de schoonheid van een verdacht nummer als Smile van de BeeGees herontdekken. En ook - al speelde hij er slechts één couplet van - het Merle Haggard nummer Somewhere Between waarmee Hermans in de jaren zeventig met de Tumbleweeds een kwijlhit scoorde, kon op deze manier zonder schaamte meegeneuried worden.
Ruud Hermans, foto Ronald Rietman
Nee, Hermans trok niet enkel de oude doos open. Hij zong ook materiaal van zijn laatste drie albums, 'Blue Horizon', 'Little taer, big smile' en 'Stills'. Van serieus tot een glimlach, van het sterke Shopping fot the Lord, tot het komische 'Jan de grote griezel' van Jan de Wilde in een a capella-uitvoering. Lekker integer, ongekunsteld en vooral ook gemoedelijk.
Het was ook zo'n avond waarop weer eens bleek dat 1+1 meer kan zijn dan 2. Sarah Lee Guthrie en Johnny Irion zijn ieder op zich geen bijzondere muzikanten. En wat de vocalen betreft zijn eerder geopperde vergelijkingen met repectievelijk Emmylou Harris en Neil Young te ver gezocht. De kracht zit meer in hun verbondenheid die ze meteen uitstralen. De oogopslag van de een brengt de ander weer meteen bij de les. Het klikt. Samen delen ze niet alleen het bed, maar ook de liefde voor de rootsy song.
En als Johnny het nummer Lazy Suzan opdraagt aan hun tweeënhalf jaar oude dochtertje dat ze tijdens deze tour in de VS moeten achterlaten, zegt de stille bijna afwezige blik in Sarahs ogen voldoende. Ongeregisseerd fluistert ze: 'her name is Olivia'...
Ze missen haar nu al, erkennen ze. Achtenveertig uur ervoor stonden ze nog op een podium in Chicago. Aangekomen in Brussel reden ze naar Gent in plaats van Genk. De jetlag speelde nu wat minder parten. Maar goed ook voor iemand die alle wegnummers uit haar hoofd kent. 'From South Carolina where we live, we take route 88 and than 77...,' etc. Sarah noemt zichzelf een number-person. Ze schreef er ook een nummer over. "Ik kwam erop toen ik op route 100 de afslag 49 moest nemen. Da's ook toeval 49 en 100. Als je twee keer 49 afrondt zit je al gauw op de 100..., zegt ze lachend.
Als dochter van Arlo en kleindochter van Woody moest Sarh Lee Guthrie wel muzikante worden. Maar tot haar negentiende, toen vriendje Johnny haar leerde muziekschrijven en haar het gitaarpel bijbracht, had ze nog absoluut geen plannen in die richting. Ja, ze had altijd gezongen. Als tweejarige stond ze al in een achtergrondkoortje van pa. Dat kinderstemmetje produceert ze nu nog wel eens, en ook in haar volwassen stem is iets van die vocale 'gekte' te beluisteren van een Victoria Williams. Johnny - verre familie van schrijver John Steinbeck - zat op zijn 15e in een bandje en tourde ook eens met de beroemde The Black Crowes.
Sarah Lee Guthrie en Johnny Irion, foto Ronald Rietman
Zoals ik al zei, het was zo'n avond waarop weer eens bewezen werd dat een lied pas echt zijn waarde onthult in al zijn naaktheid. Waar nogal wat nummers op Exploration, het splinternieuwe album van Guthrie & Irion, met tal van instrumenten bijgeplamuurd zijn, komen er op het podium slechts een vleugel, twee gitaren, 'n tamboerijn en een mondharmonica aan te pas. Mooi klein gehouden, dus. Zoals in het potentiële hitje Hold Back, gezongen door Sarah Lee, waarbij zij achter de piano kruipt en Johnny de backing-vocal verzorgt en de slide-gitaar bespeelt. Of de titeltrack waarin de zang van Sarah Lee alleen wordt begeleid door Johnny op piano. Meteen al in het begin wordt de verstilde toon gezet met een Mixed Blessings en tegen het eind is er het subtiele minieme Mornin's Over met Sarah Lee op gitaar en zang en Johnny op slide-gitaar.
Het meeste indruk maakt het stel echter met nummers van opa Woody en good old Pete Seeger. Seeger is al 85. Hij kan het volgens Sarah Lee moeilijk verkroppen dat het allemaal minder functioneert dan in zijn beste jaren... 'but he's still goïng strong'... Seeger organiseert nog elk jaar het Clear Water Folkfestival in New York. Daar zongen Sarah Lee en Johnny aan zijn zijde. Daar leerden ze ook een van zijn recentere nummers Take it from docter King. Johnny: "Ik heb er mijn ding mee gedaan. Eigenlijk heb ik het gewoon van Pete gejat, maar voor Pete is dat in de folk heel normaal. Dat 'stelen' noemt hij het folk-process".
Van opa had Sarah Lee op zolder nog een 'verloren gewaande' tekst gevonden. Samen met Johnny had ze het op muziek gezet. 'Het was magisch', vertelt ze. 'Toen we om de tafel zaten kwamen we allebei, tegelijk op dezelfde melodie.' Het lichtvoetige There'll Be No Church Tonight zal het helemaal gaan maken. Het werd in Eindhoven in ieder geval door de zaal goed opgepikt en al snel meegezongen. Evenals de toegift Peace Call, ook een tekst van Woody Guthry ('mijn opa schreef er meer dan 3000 waarvan er zo'n honderd op platen zijn verschenen') dat Eliza Gylkison op muziek zette.
Ja, het was weer eens zo'n mooie avond in de serie 'Van Meurs presenteert...' Een succevol initiatief waaraan Ad van Meurs (The Watchman) de juiste kleur weet te geven. Er volgen er dit seizoen nog twee. Op donderdag 7 april met Griebo en de Jopie Jonkers Groep en op vrijdag 20 mei met een Naked Song Festival.