Weer een weekeinde vol festivals:
verslagen van Triskell-festival, Mono Muziko en Feeling the World
Afgelopen dagen zijn er weer tal van festivals geweest.
In Nederland was er het eerste Mondo Muziko in Bussloo. In Heeze is er in het kader van de Brabantse Dag 9 dagen op rij bij het Kasteel elke avond iets Vlaams met afgelopen zaterdag een concert van Ambrozijn. Deze Vlaamse groep vormde een dag later de afsluiter van de derde zomereditie van het Triskell-festival in het Limburgse Merkelbeek.
In België Feeling The World met o.a. Luka Bloom, Ilse Delange en Oblomow. In Gooik zijn er de cursusdagen met daaraan gekoppeld vijf avonden achter elkaar de meest fraaie concerten van de Vlaamse folktop (vanavond nog Tref). In Hoei was er op de binnemplaats van het klooster en in de kerk het sfeervolle Festival d'Art de Huy met o.a. Kroke, Dhafer Youssef , Didier Laloy S-tres en Luc Pilartz Ensemble (presenteerde nieuwe cd).
Zelf waren we bij het concert van Ambrozijn in Heeze en pikten we het tweede deel mee van het Triskell-festival in Merkelbeek. In Heeze voorzag Wim Claeys elk onderwerp dat hij aankondigde van een dot com. In de folk is het dus voorwaar geen comcommertijd. Het leverde een aantal nieuwe sites op als oogstfeesten.co, berenrechten.com,
Over Mondo Muziko vonden we een verslag in de Apeldoornse Courant.
De Standaard schreef een uitvoerige nabeschouwing over en Feeling the World.
Hieronder dus drie artikelen over het afgelopen weekeinde:
Ambrozijn in Heeze .v.l.n.r: Wouter Vandenabeele, Wim Claeys, Tom Theuns en Ludo Vandeau - foto's Ronald Rietman
Dave Evans na plankenkoorts weergaloos;
Ambrozijn schittert in Heeze en Merkelbeek
- door Henk -
Zondag was er in het Limburgse Merkelbeek de derde editie van het Triskell Midzomer Folkfestival. Het Limburgse heuvelland baadde in het zonlicht en de festival-tuin in het dorpshart was met zo'n 250 bezoekers gevuld. Organisatoren Paul en Fietje Baten houden al meer dan een kwart eeuw van deze muziek. Paul en Fietje waren in de zeventiger jaren zelf nog actief in de groep Get Paraat, evenals trouwens ceremoniemeester Peter Smits, die in die Limburgse groep destijds de zang voor zijn rekening nam.
Nu Paul en Fietje er de mogelijkheid toe hebben organiseren ze al drie jaar op rij een tuinfeest met op drie podia hun geliefde muziek. Daarbij nodigen ze vrienden en bekenden uit, maar voor de echte liefhebber die ook van 'hun muziek' houdt, ruimen ze eveneens graag een plekje in. Vrienden hielpen mee met de 'ingang', de bar, het eten, de opvang van de muzikanten, de aankondigingen, het geluid, etc.
In hun ruim bemeten karaktervolle onderkomen met dito tuin hadden ze dit keer een negental folkgroepen en solisten uitgenodigd. Grote namen en leuke bands. De middag moesten we helaas aan ons voorbij laten gaan. Daardoor misten we concerten van Bal des Boiteux, Wè-nun Henk en Helen Flaherty & Philip Masure & Aiden Burke.
Goed trouwens dat de nieuwe lichting van de Belgische Jong Folk groepen met Bal des Boiteux ook vertegenwoordigd was in Merkelbeek. Babbelend met goede folkbekenden begrepen we dat Wè-nun Henk weer onderhoudend was geweest. "Het dak ging van de tent", lachten ze zelf. Een ander vond het leuk, "maar op het laatst leek het alsof ze SP-congres toezongen, en dat hoeft voor mij nou ook weer niet…".
Dave Evans
Dave Evans speelde tegelijk met Two of a Kind. Geen moeilijke keuze. Gitarist/zanger Dave Evans werd in de jaren zeventig beschouwd als een van de beste Engelse fingerpickers. Hij kon destijds moeiteloos gerangschikt worden tussen de grote namen van Stefan Grossman en John Renbourn. Met het album Sad Pig Dance leverde hij dertig jaar geleden een standaard-werk af. Na de folkrevival werd het stil rond hem.
Evans trok zich twintig jaar geleden terug in een stil dorpje in Wallonië. Daar bakt hij potten en bouwt instrumenten. Hij treedt nauwelijks meer op. Twee-en-een-half jaar geleden speelde hij bij uitzondering een keer op een feestje. Nu deed hij Paul, Fieke en ons een groot plezier door af te reizen naar Merkelbeek.
Plankenkoorts
Gitaar spelen verleer je nooit, lijkt 't. Zijn unieke gevoel voor harmonie en compositie heeft hem na al die jaren niet in de steek gelaten. Maar het eerste half uur van zijn concert was 't nog zoeken. Een gierende plankenkoorts had hem in z'n greep. Zelden iemand zo zenuwachtig gezien. We durfden hem niet aan te kijken, bang dat het nog erger werd. In het eerste nummer deed z'n linkerhand niet wat ie moest doen. "Ik mis de automatische piloot", verontschuldigde hij zich. In het tweede nummer The Gift raakte hij de tekst kwijt. In Beauty Queen bibberde de stem. Pas bij de instrumental Sad Pig Dance verdween de spanning.
Vervolgens kwam door de rust in zijn stem weer die aangename donkerte terug, zoals ook de glijdende tonen in de hogere regionen á la Robin Williamson. Hier voltrok zich hier iets bijzonders, realiseerde iedereen zich. Er volgden een aantal bloedmooie songs. Zoals het bekende Only Blue dat hij schreef voor zijn eerste liefde (2de lp '72) en Rosie van zijn eerste album. Als goodbeye-song zong hij Yesterdays Rain dat hij opdroeg aan zijn stiefvader. Daar had hij slechte herinneringen aan. Toen mijn stiefvader bij ons in huis kwam wist hij niet dat ik kind aan huis was. Hij beschouwde mij als gast. Na een paar dagen zei hij tegen me: Guests are like Fish. After a few days the are gone stink….
Na afloop opnieuw tal van verontschuldigingen: I get lost sometimes. My fingers are so stiff, etc. Maar zijn hele houding en entourage waren van een breekbaarheid en gemoedelijkheid, dat het niet in je opkwam hem ook maar iets kwalijk te nemen. 's Avonds laat - toen bijna iedereen naar huis was - nam Dave Evans in de tuin nog eens zijn gitaar om improviserend een violist te begeleiden. Het gemak en de ontspanning waarmee hij toen speelde… Prachtig.
Trans Garriau Express
De Vlaamse Trans Garriau Express, zou je kunnen beschouwen als de akoestische variant van Fluxus. Maar het repertoire is zeker in de zangnummers anders. Vader Paul Garriau heeft zijn muzikale kinderen Greet en Koen groot gebracht met muziek. Thuis maakten ze samen muziek en een aantal van die deuntjes en liedjes brengen ze nu ondersteund door Sam van Ingelgem op contrabas. Paul bespeelt gitaar en draailier, Greet zingt en bespeelt accordeon en Koen blaast op saxen en vingers.
De kracht van de Trans Garriau Express ligt wat mij betreft in de intieme zangnummers. Helaas speelde de groep die slechts twee. In de rustige instrumentalen was het genieten van het lyrische spel van Koen op saxen. Verder veel dansjes als wals en scottish. Vaak fraai opgebouwd, maar jammer genoeg was de geluidsversterking niet optimaal. De accordeon van Greet werd te hard en te scherp versterkt…
Splinter
Daarna moesten we kiezen tussen Tomás Lynch en Splinter. We hebben van allebei een gedeelte van hun set gehoord. Bij Splinter slechts de laatste vier nummers, omdat het sfeervolle concertzaaltje overvol zat. Splinter is het trio Silvie Moors (zang), Didier Francois (nyckelharpa) en Philip Massure (gitaar). Tijdens de afgelopen midwinterversie van het Triskell-festival gaven Didier Francois en gitarist José Toral een concert. Tijdens dat optreden zong Silvie Moors een hartverwarmend scandinavisch nummer, waar het publiek geen genoeg van kon krijgen. Nu zong ze het opnieuw, als toegift.
Daarvóór hoorden we Nederlandstalig repertoire in een kleinkunst-sfeer, zoals het nummer Ben ik de wind. De nyckelharpa gaf het subtiele geheel toch een folky touch.
Tómas Lynch
Als ik het nummer Whiskey in the Jar hoor, vlucht ik meestal naar de bar. Maar bij Tómas Lynch bleef ik geboeid luisteren. Hij bracht het - verrassend - als een rustige ballade. Zijn gitaarspel is fraai, maar dan geen fingerpickin als Dave Evans maar met plectrum. Zijn zang is niet bijzonder maar mooi in de rustige ballads als "I wonder what's keeping my true love tonight", dat ooit onder zijn begeleiding werd opgenomen door June Tabor.
Jammer dat Tómas Lynch in zijn uillean-pipes spel de bourdons heeft vervangen door een elktronische drone. Hij bespeelt in feite alleen de chanter, maar dat doet hij dan wel knap.
Ambrozijn
Ambrozijn blijft de moeite waard. Deze maand zagen we dit Gentse kwartet al driemaal en ik kan je verzekeren, het verveelt niet. Over hun concert op Dranouter drie weken geleden schreven we al in onze Dranouter-recensie. Dit weekeinde waren we zaterdag bij het sfeervolle concert op de binnenplaats van het kasteel in Heeze en zondag dus ook bij het afsluitend concert van het Triskell-festival.
Het Heeze-optreden was een full-concert van ruim tweemaal drie kwartier plus toegiften. Ambrozijn speelt dan meer rustige nummers dan in een festivalset van een uur, zoals ze die in Dranouter en zondag ook in Merkelbeek brachten. Maar in beide concertvormen weet Ambrozijn méér dan te overtuigen.
In Heeze was het geluid uitstekend, in Merkelbeek - zeker tijdens de eerste nummers - flut. De muzikanten hoorden elkaar slecht zodat Le Cypres, dat een dag eerder in Heeze nog zo goed klonk,de mist in ging.
Zonder in herhaling te vervallen is het goed enkele ontwikkelingen in de groep vast te stellen. De podiumpresentatie heeft aan kracht gewonnen. Wim Claeys is niet enkel een uitstekend accordeonist maar ook een begenadigd verteller/humorist. Zanger Ludo Vandeau oogt ontspannener dan ooit. Hij varieert ook meer met zijn stem. De stem van Tom Theuns voegt steeds meer toe, zoals diens vocale trapezewerk in Stemvlucht, zijn tweede stem in Le Cypres en het emotievolle enkel op accordeon begeleidde tussenstukje in La Belle Francoise. Dan hebben we het nog niet over zijn welhaast avantgardistische Mano Negra-achtige intervalletjes her en der. Wouter Vandenabeele componeert onverstoorbaar voort. Nu hoorden we een nieuw instrumentaaltje dat hij schreef op het strand Koutalas van een klein Grieks eiland: Les Hommes de Koutalas. Op een nagenoeg verlaten strand zaten verderop nog slechts twee oude autochtone mannen moederziel alleen. Dat inspireerde hem, vertelde hij later. Overigens kon ik in het instrumentaaltje geen verwijzing naar Griekse muziek ontdekken. Nee, zoals zo vaak moest ik bij Wouters spel denken aan de Ierse violist Martin Hayes.
Adieu
Nog nooit hoorde ik zo'n fraaie uitvoering van het nummer Adieu. Tranentrekkend. Ludo Vandeau was in Heeze trouwens toch al in bovenste beste doen. En Amsterdam van Kris de Bruyne heeft Ambrozijn na vele uitvoeringen zodanig uitgewerkt dat het meer dan rijp is om op cd te zetten. Maar of dat er ooit van komt kon Wouter na afloop niet bevestigen. "Het is een nummer van een ander, hè". En Ludo: "Ik zong het al voordat ik het met Ambrozijn deed. Ik hou ervan. Als ik het zing moet ik altijd beelden voor me zien. Als het de juiste beelden zijn, zing ik het op z'n mooist. Om dat in de studio voor elkaar te krijgen zal niet meevallen. Als ik er dan maar niet voor altijd spijt van heb…
Oudere nummers opgepoetst
In beide concerten dit weekeinde passeerden veel nummers van de jongste cd Kabonka, maar minstens zo boeiend was de manier waarop het oudere werk werd opgepoetst. Het aaneenvlechten van de nummers "Nous irons En Flandres" en "Ridder Coene" van de cd Naradie is zo'n knap voorbeeld als ook de combinatie van twee jigs, het ingetogen Belle (gitaar en zang) en een snelle Canadese reel.
Zowel in Heeze als Merkelbeek
werd door enkele bezoekers gedanst.
foto Ronald Rietman
Mondo Muziko in Bussloo:
"Een uit de hand gelopen picknick"
"Een uit de hand gelopen picknick. Daar leek de eerste editie van het wereldmuziekfestival Mondo Muziko op Bussloo afgelopen zaterdag misschien nog wel het meest op. Een familiefestijn, gekenmerkt door intimiteit", aldus Ingrid Willems in de Apeldoornse Courant. In dat verslag vertelt Sicco Cleveringa, een van de organisatoren, dat het festival volgend jaar een vervolg krijgt. "De sfeer en de entourage van het Bussloo passen prima bij het festival. De wereldse muziek onder de bomen geeft een stuk intimiteit. We willen weliswaar groter groeien, maar die intimiteit moet blijven,' zegt Cleveringa.
Groei zal zeker wat betreft het bezoekersaantal wenselijk zijn want deze eerste keer waren er dat een schamele 200. Volgens Cleveringa in de Apeldoornse Courant is het waarschijnlijk dat het water volgend jaar meer bij het festival betrokken wordt. Nu stond het podium nog ver van de oever. 'De voorbereidingstijd was nogal kort. De volgende keer willen we het water beter gaan benutten. Je zou iets met bootjes kunnen doen of met de steiger. Dat moeten we maar eens bekijken.'
'Vast staat dat we in elk geval voor een tweede editie gaan. Voor dit jaar hadden we zoiets van: niet lullen maar poetsen. Je moet toch een keer beginnen, ook al is het zonder subsidie waardoor we toch een betrekkelijk hoge entreeprijs moesten vragen om uit de kosten te kunnen komen. Maar de toon van het festival is gezet.'
Als één van de hoogtepunten van het festival noemt verslaggeefster Willems de groep Tahoungan uit Togo: …De band vond zijn oorsprong voor een groot deel in Deventer. Enkele asielzoekers die in Deventer waren neergestreken richtten de groep op die inmiddels is uit uitgegroeid tot een graag geziene gast op allerlei festivals, niet alleen in Nederland maar ook in België en Duitsland. Tahoungan bracht, gehuld in prachtige kostuums en met traditionele instrumenten, een show met spectaculaire dansen en voodoo-rituelen uit Togo in West-Afrika. Percussionisten, dansers, danseressen, vuurvreters en vuurspuwers, het kon niet op…
De wat grotere acts stonden op het open veld op een wat groter podium, de kleinere muziekgroepen mochten onder de bomen spelen, op een plek waar ook exotische hapjes verkrijgbaar waren en de intimiteit groot was. De sfeer was relaxed daar in die sfeervolle waterrijke omgeving tussen Apeldoorn en Voorst.
De Apeldoornse Courant meldde voorafgaand aan het festival dat het een jaarlijks evenement wil worden als de eerste editie een succes zou worden. In hoeverre er van een financieel succes sprake is, kan nog niet gezegd worden. Enkele gemeentebesturen in de Stedendriehoek hebben reeds subsidie toegezegd.
Er werd rond het Bussloo hoofdzakelijk traditionele volksmuziek gebracht op akoestische instrumenten door muzikanten uit Togo, Hongarije, Griekenland, Gambia, Roemenië en door bijvoorbeeld het Trio Rosendal, The Cajun Company, Parne Gadje en Sonnekai.
De Afrikaanse verhalenvertelster Angèle Jorna deed de presentatie. Er waren workshops en bezoekers konden exotische gerechten eten. Verder was er een info-markt over voorstellingen en workshops op het gebied van wereldmuziek en er werden cd's verkocht.
Dit nieuwe muziekfestival was een initiatief van multicultureel artiestenbureau De Speelman uit Zutphen en de Stichting Wereldmuziek Bussloo.
Feeling the World: Zeebaars, garnalenkroketten,
champagne en ook nog muziek…
Feeling The World wil met luxe en comfort de festivalganger die ooit afhaakte, weer aanhalen. Dit keer was het in en rond fort 4 in Mortsel genoeglijk tafelen. Je kon er bijvoorbeeld zeebaars en garnalenkroketten eten, witte wijn, champagne en ijskoffie drinken. En dan was er ook nog muziek…
De optelsom van culinaire en muzikale genoegens in een zonnige context beviel het publiek én de artiesten zeer, maar dat publiek was niet zo talrijk als verwacht, aldus De Standaard. De twee verslaggevers vragen zich af of dit nu een geslaagd festival was:
…De opkomst lag met bijna vijfduizend bezoekers duidelijk te laag, maar de waardering was hoog. Met andere woorden, het concept heeft een paar jaar nodig om naambekendheid te krijgen. Er zijn geen mirakels in de festivalwereld….
Het festival heeft in het blad Feeling een sponsor die vorig jaar het heft in handen nam. Aanvankelijk heette het festival Torhout World en speelde het zich af rond het domein d'Aertrijke in Torhout. Maar de organisatie daarvan, een erfenis van Torhout-rock is nu failliet verklaard. Feeling the World in Mortsel kende een Anglo-Ierse zaterdag en een world-zondag. Hier enkele citaten uit de beoordeling van Inge Schelstraete en Peter Vantyghem in De Standaard:
…Niet te luid, niet te mannelijk, niet te moeilijk. In het concept volgde de muziek de logica van de spijsvertering: gedurfd op de middag, vrolijk meteen daarna, zonnig en licht tegen vieren, daarna steeds dansbaarder naar de avond toe….
…Tito Paris speelde een vriendelijke, kleurrijke set met Kaapverdische liefdesliederen. Soms fokte hij zijn muziek op met poppy dansritmen, maar vooral in weemoedige morna's als ,,Guilhermina'' deed hij het hart smelten. In de Portugese cultuur is hij allang een superster, in Mortsel moest hij het publiek veroveren. Wat hem lukte…
.…Susana Blaszko probeerde het niet echt. Haar tango's en milonga's zijn niet geschikt om het middaguur in te kleuren, ook al zet je er een percussionist achter. De Argentijnse zong prachtig, maar het leek allemaal niet echt te hoeven…
…Bart Peeters maakte er de verwachte thuismatch van (…) Peeters zingt in het Nederlands, en dat schept een extra band. ,,Liefde is alles'' klinkt ten slotte anders dan ,,Love is all'', en het publiek luisterde en spinde, en zong mee met mooie liedjes als ,,Heist-aan-Zee' en zowaar Will Tura's ,,Linda''….
…De Hollandse countryzangeres Ilse Delange had een nieuwe plaat voor te stellen en bracht dus een stevige band mee. ,,New beginning'' klonk stukken beter dan op de te triomfantelijke cd-versie, maar het was vooral in het sobere ,,Baby, now that I've found you'' dat ze schitterde: zangeres en groep op een kluitje rond één microfoon, met gitaren en handpercussie en accordeon. Daaruit sprak hetzelfde speelplezier als bij Bart Peeters een dag later. Dat Delange daarna de gitaren weer inplugde en er zwaar invloog, was haast zonde…
…Feeling The World sloot zaterdag af met een geïnspireerde, warme solo-set van Luka Bloom, en zondag met exclusieve concerten van het Kameroense ritmebeest Sally Nyolo en de Algerijnse raï-ster Khaled...