-door Mirjam Adriaans, foto’s Ronald Rietman-
Bij toeval ontdekten we dat diatonisch accordeonist Riccardo Tesi in Paradox in Tilburg speelde gisteravond. Niet met Banditaliana, wel met zijn Elastic Trio en gastzangeres Beatriz Aguiar uit Uruguay. Samen met een veertigtal andere bezoekers konden we constateren dat de immer vriendelijke Italiaanse meester op Castagnari weliswaar de 70 nadert, maar nog altijd weet te overtuigen met virtuoos spel dat deze avond vooral diende om zijn uitstekende medemuzikanten te begeleiden.
Het was al een hele tijd geleden dat ik Riccardo Tesi live zag, een jaar of tien misschien? Hij is al wel vaker in ons land geweest, maar het viel telkens samen met andere afspraken. Het werd dus wel hoog tijd om hem weer eens te gaan zien. Op social media zag ik vandeweek toevallig een opmerking voorbijkomen dat hij deze avond weer in Paradox in Tilburg zou spelen, waar ik al vaker mooie optredens van hem zag. Tegen mijn verwachting in blijkt het niet uitverkocht te zijn, dus koop ik nog snel een paar kaartjes voor Tesi met zijn Elastic Trio aangevuld met de in Nederland wonende gastzangeres Beatriz Aguiar uit Uruguay.
Banditaliana kende ik al, maar het Elastic Trio (dat overigens soms ook een kwartet of kwintet is) nog niet. Het is een fraaie kennismaking met Vieri Sturlini op gitaar en zang en Francesco Savoretti op percussie. Maar eigenlijk maakt het niet zoveel uit in welke samenstelling Tesi speelt, het voelt gelijk vertrouwd, de meester op de Castagnari is nog steeds zijn vriendelijke bescheiden zelf en tovert graag een glimlach op de lippen van zijn publiek met zijn innemende persoonlijkheid en bijbehorende grapjes. Zijn Engels is slecht, zo geeft hij voor de zoveelste keer grif toe, en Savoretti heeft hij overgehaald door te zeggen dat hij in een heavy metalband zou gaan spelen. Tsja, qua verschijning verwacht je inderdaad niet direct een folkmuzikant, toch weet hij magische ritmes te halen uit een beperkte drumkit in combinatie met allerlei rammeltjes. Sturlini goochelt dan weer fraaie riffs uit zijn akoestische gitaar, maar weet ook te raken met een fijne zangstem. Gastzangeres Aguiar heeft een lichthees geluid, waarmee ze normaalgesproken tango en andere Latijns-Amerikaanse liederen zingt, vaak door haarzelf geschreven. Maar haar grote wens was om ooit met Tesi samen te werken, dat gebeurde op haar album Ultramar dat vorig jaar verscheen en nu vergezelt ze hem op zijn Nederlandse tour.
En Tesi? Die kijkt goedkeurend toe en leidt zijn Elastic Trio naar grote hoogten. Niet door te dirigeren met zijn accordeon, maar juist door zijn medemuzikanten de ruimte te geven. Hij ondersteunt vooral en zo ontstaat een mooi afwisselend bandgeluid met hier en daar een ijzersterke percussie-intro, dan weer een zinderende gitaarriff of fraaie samenzang (de intro van La Leggera is heerlijk a capella). Daartussendoor is er telkens weer de meester zelf, die, vaak subtiel maar ook uitbundig waar nodig, begeleidt. Zo wordt hij de lijm die de losse delen aan elkaar plakt tot er een fraai geheel ontstaat. Van een rustige ballade naar een hypnotiserend ritme, via een fijn wiegelied naar een opzwepende instrumentaal, een optreden zoals we dat kennen van Riccardo Tesi. Mooi en sterk.
Natuurlijk komt er werk voorbij van zijn jongste album La Giusta Distanza (2023), de juiste afstand. Onder meer Valzer d'Aprile (uiteraard in maart geschreven) en Couscous e Fasol (dat eerst Fasol heette, toen Spaghetti e Fasol voordat de definitieve titel werd gekozen). De albumtitel slaat op stekelvarkens, zo vertelt hij ("porcupines, you know them?"), die elkaar willen liefhebben, maar ja, dat doet pijn als ze te dicht bij elkaar komen. Zo werkt dat volgens hem ook een beetje bij mensen, je moet de juiste afstand aanhouden. Stof tot nadenken dus.
Want er is toch iets veranderd in de jaren sinds ik hem voor het laatst zag. Riccardo Tesi is nog steeds een virtuoos en bevlogen accordeonist, weet nog altijd goede muzikanten om zich heen te verzamelen en schrijft fraaie arrangementen (onder meer voor singer-songwriter Ivano Fossati, die hij erg bewondert en waarvan ook een nummer voorbijkomt).
Maar de wereld is veranderd en hij is het niet eens met de manier waarop immigranten in Italië behandeld worden. Want Italianen, zo zegt hij, vergeten dat zij zelf ook ooit de hele wereld over zijn getrokken op zoek naar een beter leven. "Let's be more gentle" geeft hij de bezoekers nog als boodschap mee voor de afsluiter Origami, over de mensen die over het water komen, vol hoop. Het levert hem een staande ovatie op en mag zelfs een protestlied heten, al is Tesi zo te horen geen man van de barricaden. Of misschien toch wel, want in de toegift wordt vol overtuiging het bekende partizanenlied Bella Ciao ingezet.