-door Mirjam Adriaans, foto's Ronald Rietman-
Op 16 december 2012 zag ik hoe Griff Trio een wonderlijke winterwarmte wist te creëren in De Toonzaal in Den Bosch (zie hier). En bijna op de kop af vijf jaar later flikken de mannen het kunstje nog eens, dit keer in de reeks GUO-concerten in Oisterwijk. Zij zetten een fraai staaltje winterfolk neer met hulp van de Finse doedelzakker Petri Prauda, die een paar mooie melodieën uit zijn geboorteland toevoegt aan het rijke Europese repertoire van de Belgen.
De akoestiek van het zaaltje in Fletcher hotel-restaurant Boschoord in Oisterwijk is niet te vergelijken met die van de voormalige synagoge in Den Bosch, en de opkomst had een stuk groter mogen zijn, toch weet Griff Trio ook nu te overtuigen. Er is deels overlap met het winterprogramma dat ze vijf jaar terug speelden, zo horen we o.a. De Herderkens, La Caravane Trans-Imaginaire en Het Kinneke (Raphaël De Cock heeft nog steeds een heerlijk warmbruine stem, die hij ook af en toe flexibel de hoogte in laat gaan of juist de laagte met diep brommende keelzang). Naast nummers van Astragu (2009) en False Fly (2012) zijn er vanmiddag ook enkele stukken te horen van Yoraré (2014), zoals het mooie a capella J'ai Perdu Mon Oiseau en Boerenvreugth, dat in tegenstelling tot wat de titel suggereert een triestig nummertje is.
Griff Trio bestaat al ruim 15 jaar en vorig jaar wilden ze eens iets met een buitenlandse gast doen, dat werd de Fin Petri Prauda, die zijn eerste optreden met de groep al een paar uur nadat hij op het vliegveld geland was mocht doen. Het klikte meteen en dit jaar werd een vervolg gegeven aan de samenwerking met nog een reeks concerten, waaronder dat in Oisterwijk. Prauda (die zijn muzikale carrière begon als snarenman op gitaar, cittern en mandoline) hanteert volgens mij een torupill, dat is een Estse doedelzak. Het instrument komt in heel Europa voor in allerlei varianten, maar werd tot voor kort in Finland (vrijwel) niet meer gespeeld en dus heeft hij eind jaren negentig de taak op zich genomen om de traditie nieuw leven in te blazen, ondertussen beschikt hij volgens mijn naspeuringen op internet ook over Finse doedelzakken (säkkipilli) die hij speciaal heeft laten bouwen. Dat betekent dat we ook enkele Finse melodieën te horen krijgen, onder meer een deun uit Hausjärvi, de streek waar Prauda vandaan komt en de Karhunpeijaispolska, die hij heeft opgenomen met de band Päre. Hij denkt dat het eerste oorspronkelijk een vioolstuk was, maar hij heeft er een doedeldeun van gemaakt, zijn torupill heeft een heldere rustige klank die prima samengaat met de Franse en Vlaamse varianten van het trio. Schotse doedelzakken zijn nergens te bekennen deze middag, "als we die zouden spelen dan blijven jullie hier niet zitten" grapt Rémi Decker.
In de tweede set volgt een mooie verrassing met Judici, een Catalaans nummer (naast de huidige politieke beslommeringen hebben ze daar ook nog een mooie muzikale cultuur) van Astragu, waarvoor het donker moet zijn. Buiten is het nog een beetje licht, dus alleen de lampen uit is niet genoeg, ook de gordijnen worden door een paar vrijwilligers gesloten. Met enkel nog de verlichting van de nooduitgang (die mag immers niet uit) zet De Cock zijn keelzang in onder begeleiding van een subtiel fluitgeluid van Colin Deru, om vervolgens bij de invallende doedelzakken zijn boek open te slaan waarin alles beschreven staat, het blijkt een vernuftig staaltje verlichting, dat voor een ietwat sinistere, maar zeker ook prachtig intense sfeer zorgt bij dit statige lied. Wie nu nog niet in kerststemming is...
De workshop die voor 's avonds gepland stond gaat niet door, Rémi Decker is helaas niet fit vandaag, maar zet alle energie die hij nog heeft in om zijn kompanen bij te staan tijdens het concert en weet dat met verve te doen. Een paar kuchjes tussendoor vergeven we hem graag na een middag met fraaie doedelzak- en fluitklanken en fijne (samen-)zang in diverse talen, dat verdient volgens de bezoekers een toegift. Een publiek dat meer doedelzak wil horen? Ja, graag zelfs, Griff Trio laat ook met Petri Prauda horen dat er heel wat moois te vinden is in het Europese muzikale erfgoed.