-door Mirjam Adriaans-
Op zondag 22 september 2019 presenteert Sido Martens zijn allerlaatste fysieke album, De Melanchool (op vinyl en cd), in Oenkerk. De Friese bard stopt niet met muziek maken, maar wel met het uitbrengen van cd's, platen en boekjes. Dat is voor mij reden om hem wat vragen te stellen over zijn muzikale achtergronden en zijn toekomstplannen.
In maart werd de Friese zanger en liedjesschrijver Sido Martens 70. Hij werd in de jaren '70 bekend met de groep Fungus, maakte in 1975 zijn eerste solo-album Land & Water en stond het jaar daarop op Pinkpop. Maar het succes met Fungus herhaalde zich niet bij zijn solowerk en Martens belandde in een diep dal. Hij hing zijn gitaar aan de wilgen tot het halverwege de jaren '90 begon te kriebelen. Hij maakte weer liedjes en dus ook cd's, die hun weg vonden naar een kleine schare trouwe fans.
In 2006 zag ik Sido voor het eerst live, op Folkwoods, dat toen in Nuenen plaatsvond. Van Fungus had ik wel gehoord natuurlijk, maar muziekmaat Henk had me al op het solowerk gewezen, dus ik was benieuwd. En het werd een bijzondere dag, ik was diep onder de indruk van de poëtische liedjes met sterke Nederlandstalige teksten, krachtig gitaar- en mandolinespel en een heel fijne zangstem. Ik kocht gelijk zijn cd's en bleef hem volgen. Ik beluisterde de cd's en raakte nog meer overtuigd en telkens als er nieuw werk verscheen ging ik gauw weer luisteren. Het maakte me niet uit dat er op een gegeven moment twee albums per jaar verschenen, dat betekende alleen maar meer moois.
En begin dit jaar kondigde hij aan dat hij zijn allerlaatste fysieke album gaat uitbrengen. Jammer, maar begrijpelijk, gezien de veranderende muziekwereld waar nauwelijks nog cd's verkocht worden en het grote publiek zich vooral op streaming diensten richt. Wie nog wel graag een fysiek exemplaar wil van De Melanchool kan dat bestellen op https://sidomartens.nl/product/de-melanchool-elpee-cd/ (en kijk gerust ook bij de andere albums die hij nog te koop heeft, ze zijn de moeite van het beluisteren en/of lezen meer dan waard).
Gelukkig stopt Sido niet met muziek maken, dat heeft hij meteen laten weten, dus besluit ik om hem naar zijn muzikale achtergronden, zijn verleden, heden en zijn toekomstplannen te vragen.
FF: Wanneer ben je begonnen met muziek maken en kun je daar iets over vertellen?
Sido: Dat zal rond 1963-1965 zijn geweest. Kreeg een beetje gitaarles van een kennis van mijn ouders. In 1965 verscheen My Generation van The Who, toen wilde ik een periode drummer worden. Uiteindelijk trof ik op de ULO Piet Kok, samen met hem is het begonnen. Dylan en Donovan (waar Piet fan van was, ik van Dylan). Uiteindelijk plaatjes draaien en zelf proberen. Muziek Expres kopen om de foto’s van bands met gitaren in de hand waarop meestal een akkoord was te zien te bestuderen. Door veel te spelen ontwikkelde ik mijn snaarvaardigheden.
FF: Welk(e) instrument(en) bespeel je en welke gebruik je als je zelf componeert?
Sido: Veel snaarinstrumenten dus. Gitaar, mandoline, banjo, dulcimer, ukelele. Allemaal niet heel erg goed, maar ik gebruik ze functioneel, in dienst van. Liedjes maken doe ik meestal op gitaar, soms ook mandoline en zelfs ukelele. Wat maar voorhanden is, of, beter, op welk instrument ik dan bezig ben te pielen, want zo ontstaat er vaak wat. Soms irritant want dan weet ik niet meer hoe ik het naderhand moet spelen omdat ik de zelfbedachte akkoordjes niet meer weet. Argh ….
FF: In welke bands heb je zoal gespeeld?
Sido: Niet zo heel veel. Samen met Piet Kok als Piet & Sido, hoe origineel. Daarna in Hello waarmee we in 1970 een single opnamen op het Universe label, de eerste uitgave zelfs van dat label dat nog steeds bestaat. Daarna kwam Farmers Union rond 1971 en in 1974 Fungus, daarna als solist.
FF: Wie is je grote muzikale held (meerdere antwoorden mogelijk)?
Sido: Pff, held is zo’n aan inflatie onderhevig begrip. Inspirerend vond/vind ik Bert Jansch, Bob Dylan, Frank Zappa, Jack Bruce, Sandy Denny, Richard Thompson, Miles Davis, Shostakovich, dat zijn zo’n beetje de belangrijkste en in verschillende periodes in mijn leven. Heb een open oor voor veel stijlen en richtingen.
FF: Wat betekent folkmuziek voor jou?
Sido: Met name de folk uit Engeland boeide me. De slepende ballades in mineur vooral, maar ook de jigs & reels, de instrumentale muziek. De traditie sprak me ook aan, de verhalen, de overlevering. Karakteristiek en kenmerkend. Met Amerikaanse folk had en heb ik veel minder. Indiase folk vind ik wel weer erg interessant. Traditionele Indiase muziek, zoals gespeeld door Ravi Shankar maar vooral ook die van zijn dochter Anoushka die er een moderne draai aangeeft vind ik opwindend met een ijzingwekkende graad van techniek en instrumentale behendigheid zonder dat die acrobatiek afleidt van de emotionele lading die mij zeer aanspreekt en af en toe ontroert.
FF: In maart verscheen de dichtbundel, nu is er het album, kun je iets vertellen over De Melanchool in jou?
Sido: Melancholie of weemoed is wel mijn rode draad. Geen nostalgie, geen schroeiend verlangen naar wat er niet meer is, maar een diep gevoel van een soort van gemis dat eigenlijk niet te beschrijven is. Vaag, ja. Een warme sluimer waarin het soms goed toeven is, die ook kan schaven en schuren. Geen ziekelijk verlangen. Maar dat zeg ik.
FF: En tenslotte, dit is je laatste fysieke album, maar je stopt niet met muziek maken, wat zijn je toekomstplannen?
Sido: In ieder geval gaat de muziek door ja. Hoe of wat, daar denk ik over na. Zoals ik de afgelopen jaren mijn producties heb gepresenteerd kan niet meer uit. Ik blijf met te veel boeken/cd’s zitten. Dat wil ik niet, dat frustreert toch, niet in de eerste plaats om het geld, maar wel om de energie die ik erin steek, de aandacht die ik aan het maken schenk, het beroep dat ik doe ik op de welwillendheid van de muzikanten met wie ik graag samenwerk maar die ik eigenlijk veel beter wil kunnen honoreren Ik blijf wel optreden, te hooi en te gras weliswaar, maar ook daarvoor geldt: daar waar ik weet dat men voor de muziek komt. Ik heb geen zin meer in geroezemoes, geklets en andersoortige onrust. En wie weet wat er nog ontstaat, voorlopig lijkt mijn inspiratie nog niet opgedroogd!!
Zondag 22 september 2019, Sido Martens, Stania State, Rengersweg 98b, 9062 EJ in Oenkerk.
Zaal open: 14.30 uur.
Aanvang: 15.00 uur (tot ca. 17.00 uur; vanaf 17.30 (ook vegetarische) maaltijd, kosten 15 euro, vooraf opgeven bij:
Entree: gratis.
Zie ook: https://sidomartens.nl