Jeroen Willems zingt Jacques Brel - Selles Music & Audio SEL 9804 / Toneelgroep Oostpool
www.oostpool.nl
Jacques Brel was een fenomeen. De dag van zijn overlijden, 9 oktober 1978, zal ik nooit vergeten. Ik was die dag in Brugge voor een korte vakantie en zag de reacties van de mensen daar. Het besef dat een groot artiest was overleden, kon je eenvoudigweg niet ontgaan.
Ik was nog niet erg bekend met de muziek van de Belgische zanger. Een enkel lied van Liesbeth List en heel soms kwam Brel zelf eens langs op de radio met enkele van zijn meest bekende liederen, zoals Marieke en Ne me quitte pas.
In de loop der jaren zijn er verschillende Nederlandse artiesten geweest die zich aan het repertoire van Jacques Brel waagden. Voorgenoemde Liesbeth List was de eerste in 1969, onder goedkeuring van de meester zelf (‘Liesbeth List zingt Jacques Brel'). Jan Mesdag maakte, kort voor zijn overlijden in 1988, een heel mooie elpee (‘Jan Mesdag zingt Brel'), terwijl de Friese chansonnier Douwe Heeringa een aantal werken van Brel in het Fries liet vertalen (‘Douwe Heeringa - Brel, in Fries').
In 2003 was het vijfentwintig jaar geleden dat Jacques Brel kwam te overlijden en dat jaar werd in Nederland dan ook uitgeroepen tot Brel-jaar. Er kwam een interessante biografie uit, geschreven door muziekjournalist René Seghers: ‘Jacques Brel - Leven en liefde 1929 - 1978'. De elpee van Liesbeth List uit 1969 werd heruitgegeven als dubbel-cd, aangevuld met Brel-liederen die zij in de loop van haar carrière opgenomen had.
Toneelgroep Oostpool uit Arnhem zal in dat jaar gestart zijn met de voorbereidingen van de voorstelling Brel, de zoete oorlog. Een combinatie van een monoloog (Eelt van Rudi Bekaert) en een theaterconcert. In Eelt was Jeroen Willems (o.a. bekend uit de film Nynke waarin hij Pieter Jelles Troelstra speelde) een traag en tragisch Belgisch dametje dat zat te wachten tot het behang van de muur kwam. In de tussentijd beklaagde ze zich over haar man, haar diabetes, haar ex-man, haar kinderen en de rumoerige buren. Bijna naadloos aansluitend, transformeerde Jeroen Willems ter plekke tot zanger en vertolkte een vijftiental Brel-liederen, in het Nederlands. Door het overweldigende succes van deze voorstelling, speelde Jeroen Willems het afgelopen seizoen de voorstelling Brel 2 in de Nederlandse theaters.
Op de cd ‘Jeroen Willems zingt Jacques Brel' zijn de liederen uit de eerste voorstelling opgenomen. De cd is live opgenomen wat de spanning en intensiviteit van de vertolkingen ten goede komt. De zanger wordt begeleid door een fantastisch combo, bestaande uit Leo Bouwmeester (piano), Oleg Fateev (accordeon), Peter Bjørnild (bas) en Victor de Boo (slagwerk, xylofoon).
De stem van Jeroen Willems heeft soms het timbre wat we zo specifiek van Brel kennen, maar toch weet de zanger/acteur in de meeste gevallen een geheel eigen draai aan de vertolkingen te geven. Willems kiest, naast een aantal bekende Brel-nummers als Mijn vlakke land, De radelozen, Laat me niet alleen en Mathilde voor wat minder bekende liederen en dat maakt zijn vertolkingen waardevol. Gelukkig heeft men de statische vertalingen van de Vlamingen Koen Stassins & Geert van Istendael (te vinden in het boek ‘Jacques Brel - Ne me quitte pas / Laat me niet alleen. - Uitgeverij Nijgh & Van Ditmar 2004) links laten liggen. In veel gevallen is gebruik gemaakt van de, in zekere zin tijdloze, vertalingen van Ernst van Altena, maar in een groot aantal gevallen heeft men bewust gekozen voor hedendaagse vertalingen van Peer Wittenbols en Rob Klinkenberg. De eigen interpretaties van Jeroen Willems, de prima musicerende begeleiders en de eigenzinnige vertalingen maken dit album zo de moeite waard.
Het programma Brel 2 wordt eind deze maand en begin juni nog enkele malen in Duitsland (Berlijn/München) gespeeld. Helaas ziet het er niet naar uit dat in het komende seizoen weer in de Nederlandse theaters te bewonderen is. Maar wie weet...
Assie Aukes - waardering: 8