Image

Boeiende omzwervingen door Luthomania

Itinérances - Papyros/Music&Words

Geef het beestje een naam. In dit geval zijn die van de groep en die van het titel van het album treffend gekozen. De drie vaste mannen van het vanuit België opererende Luthomania zijn inderdaad gek op hun luit. De uit China afkomstige Hua Xia bespeelt de chinese variant, de pi-pa, Marokkaan Abib El Bahri de ud en de Belg Philippe Malfeyt de westerse luit.
De albumtitel klopt ook als een zwerende vinger. Itinérancesbetekent zoveel als omzwervingen. Het album biedt die inderdaad in een ontmoeting tussen muziek van hier, muziek uit het nabije oosten en uit het verre oosten. Maar geen enkele van die culturen staat op de voorgrond. Het gaat om een fusie die leidt tot een geheel eigen geluid, dat ten opzichte van het vorige album Périplesdynamischer is.
Op het fraaie eerste album van Luthomania werden destijds de luiten enkel begeleid op percusiie door Chris Joris. Nu is Joris er opnieuw bij, maar zorgen sax, cello, accordeon, bandoneon en mondharmonica voor verlenging van de korte luitklank en verdieping van de sound. Waar Périplesnog een meer etnisch karakter had, is nu sprake van meer nieuwe geïmproviseerde muziek. 'Nieuw' in die zin dat de luit door Malfeyt - de knappe componist en arrangeur van de meeste nummers - over het algemeen uit zijn historische context wordt gelicht. De Luthomania-sound kent nauwelijks haar gelijke, of het zou die van Olla Vogala moeten zijn, of die van de Libanese ud-speler Rabih Abou-Khalil, aan wie ik een enkele keer moest denken.

Van de elf nummers op Itinéranceszijn er nog altijd drie waarin je de luiten sec hoort. Maar ook die nummers klinken minder etnisch dan op de eerse Luthomania-cd.

Soms werkt de muziek van Luthomania bijna filmisch. In die gevallen zijn de titels óók al treffend gekozen, wat voor instrumentale nummers steeds een hele opgave moet zijn. Zo zie je bij wijze van spreken in Transsiberia de trein over de siberische steppen jakkeren en ervaar je de betekenis van het Spaanse Arida, namelijk dor & hitte, ongetwijfeld als je het nummer (met enkele verwijzingen naar de flamenco) hoort.

Itinérances is sowieso heerlijk kleurrijk. Klassiek en romantisch in nummers als Epitaph met een spannende cello (Sigrid Vandenbogaerde) en een dermate melancholische bandoneon (Gwenaël Micault) dat Máxima er ongetwijfeld bij zou volschieten. Jazzy in Flips Eclips door de stuwende bas-ud en vooral door de virtuoze enegrieke bluesy erupties op mondharmonica van de opvallende Olivier Poumay. Erhu kleurt Chinees door de tremmelo's met de vijf vingerplectrums op de pi-pa. En dan is Lila bijna lyrisch sacraal door de dromerige sopraansax van Steve Houben. Het titelnummer met eigentijdse wereldmuziek klinkt dan weer dynamische door bevlogen spel op cello en accordeon.

Talrijke sferen dus, maar vooral de Aziatische en Arabische komen bovendrijven. Voor de luisteraar die daar geen schrik van heeft is Itinéranceseen horizon verbredend en uiterst boeiend instrumentaal album.

Luthomania is in Nederland te zien op zondag 21 november tijdens het Internationaal Luitfestival bij RASA in Utrecht. De officiële cd-voorsteling is op 4 december in de Beursschouwburg in Brussel.

Henk - Waardering 9