Van hartverscheurend
tot onder de maat
Diverse artiesten - Just because I'm a woman - The songs of Dolly Parton - Sugar Hill records SUG-CD-3980
"Each time we meet we booth agree
that it's for the last time
But out of your arms I'm out of my mind
So we'll taste the thrill of stolen love tonight until the dawning
Then we'll sweep out the ashes in the morning"
Deze brug in het liedje ''We'll sweep out the ashes in the morning', geschreven door Joyce Allsup en te vinden op het album 'GP' van Gram Parsons was mijn eerste kennismaking met de stem van Emmylou Harris. Het was begin 1973 en een broekje was ik, nog geen achttien, Veronica Top 40 al een paar jaar ontgroeid en zoekende naar de mij passende muziek. Sweet, Redbone, Slade en hoe heetten al die teenybopperbands uit die tijd ook al weer, waren de toppers op radio en TOPPOP en favoriet bij menig vriend en vriendin, maar voor mij waren de hartverscheurende vocalen van Gram Parsons en Emmylou Harris overweldigend. Toen sloeg het noodlot toe en overleed Parsons op geheimzinnige wijze op 19 september van dat jaar bij het Joshua Tree-monument in de woestijn bij Los Angeles. Postuum verscheen in 1974 het album 'Grievous Angel',met daarop enkele van de mooiste duetten uit de geschiedenis van de popmuziek. Emmylou Harris' naam prijkte terecht naast die van Parsons op de hoes.
In 1975 was Emmylou Harris haar verdriet te boven en kwam "Pieces of the sky' uit, een gloedvol eerbetoon aan Gram Parsons, gekenmerkt door wanhoop en eenzaamheid met als hoogtepunten 'Boulder to Birmingham', 'Sleepless nights' en het prachtige, door Lennon en McCartney geschreven 'For no one'.
In de jaren daarna werd Emmylou Harris populairder en scoorde ze zelfs hits met '(You never can tell) Cést la vie' en met het drakerige 'Mr. Sandman'. De albums werden in de jaren tachtig routineuze, voorspelbare producten en ik, en vele fans van het eerste uur met mij, haakte met pijn in mijn hart af.
In de 90er jaren taande Harris' populariteit en verhuisde ze naar het kleine, maar gloednieuwe Grapevine-label. Cowgirl's prayer' was het eerste, verrassende album op dat label, met mooie vertolkingen van Lucinda Williams (Crescent city) en David Olney (Jerusalem tomorrow). In 1995 verpletterde zij vriend en vijand met het monumentale 'Wrecking ball'. De kenmerkende productie van Daniel Lanois past perfect op de vocalen van Emmylou Harris. Opvolger 'Red Dirt Girl', onder productionele leiding van Malcolm Burn uit 2000, sluit naadloos aan op de voorganger. Opvallend is de rol van gitarist Buddy Miller, die in het live-gebeuren van Emmylou Harris al zo'n grote plaats innam (Spyboy).
Nu is er dan 'Stumble into grace', weer met producer Malcolm Burn. Burn borduurt verfijnd verder op de weg die in 1995 al uitgezet is door Daniel Lanois. Storend is dit zeker niet, want Harris' stem gedijt hier prima op. Emmylou's stem haalt niet meer de hoogste regionen, maar ze compenseert dit met passie en diepgang.
In de loop der jaren is ze meer en meer eigen liederen gaan schrijven en op 'Stumble into grace' heeft ze nagenoeg alles zelf geschreven, al of niet met behulp van derden. Al bij het eerste nummer geeft ze haar visitekaartje af: 'Here I am. Met de zussen McGarrigle schreef Emmylou de parel 'Little bird', tekstueel en muzikaal een van de mooiste liederen op het album.
Voor June Carter-Cash schreef Emmylou 'Strong hands', aangrijpend na het plotselinge overlijden van zowel June Carter-Cash als haar man Johnny Cash. Voor het eerst politiek stelling tegen de Midden-Oosten-politiek van Bush en consorten neemt Emmylou Harris in 'Time in Babylon', een ander hoogtepunt. Dat ook zij zoekende is in de huidige wereld bewijst ze in het innemende 'Lost unto this world'.
Louter hoogtepunten op dit album? Nee, helaas niet. Het traditionele 'Plaisir d'Amour' (wat wij hier kennen als 'Ik zeg Adieu', o.a. te vinden op het album 'Gelukkig ma non troppo' van de Vlaamse groep Rum uit 1980) is een draak en Emmylou Harris en de gezusters McGarrigle onwaardig. 'Jupiter Rising' en "O Evangeline' zijn te doorsnee om echt te overtuigen.
Kortom, Emmylou Harris heeft met 'Stumble into grace' weer een prima album afgeleverd, met helaas een drietal uitglijders.
***
Emmylou Harris schreef ook het voorwoord bij het album 'Just because I'm a woman - Songs of Dolly Parton'. Deze twee dames zijn al sinds de jaren 70 bevriend en het lag dan ook voor de hand dat Harris dit voorwoordje zou doen. Minder voor de hand liggend is het feit dat Emmylou Harris als enige een oud liedje voor dit album heeft bijgedragen: 'To daddy' van haar album 'Quarter moon in a ten cent town'. Jammer, want een sterk nummer is het niet en de uitvoering van Harris is vlak en emotieloos.
Dolly Parton was een exponent van de C&W zoals die in Nashville werd gefabriceerd. In het begin van de jaren zeventig werd ze bekend in ons land met 'Jolene'. Wij hielden van country-rock zoals de Flying Burrito Brothers, Dillard & Clark, Poco en de Nitty Gritty Dirt Band die brachten en verfoeiden alles uit het conservatieve Nashville, maar stiekem vonden we 'Jolene' maar wat leuk. Emmylou Harris vertolkte op 'Pieces of the sky' op indringende wijze Dolly's "Coat of many colours' en wij moesten erkennen dat die Parton prima nummers kon schrijven.
Op het album Just because I'm a woman (met een foeilelijk hoesje) zijn, onder leiding van producer Steve Buckingham veertien van haar nummers opgenomen, door een keur van coryfeeën uit de Amerikaanse pop- en country-wereld. Niet een vertolking is ondermaats, ze scoren allemaal een dikke voldoende. Maar toch wringt er iets. De uitgekozen artiesten werken allemaal min of meer in hetzelfde genre als Dolly Parton en op een enkele uitzondering na ontstijgen de covers nergens de originele versies. Producer Buckingham had beter voor een andere aanpak kunnen kiezen.
Een avontuurlijker artiestenkeuze was meer op zijn plaats geweest en wellicht wat meer artistieke vrijheid voor de artiesten. En waarom geen mannen uitgenodigd? Ik had Steve Earle wel eens in de weer willen zien met 'Coat of many colours' of een band als Calexico met '9 to 5'.
Toch valt er best het nodige te genieten op dit album. Melissa Etheridge maakt "I will always love you' weer luisterbaar, een hele prestatie. Shania Twain en Alison Kraus schitteren in "Coat of many colours' en Shelby Lynne zet een heerlijke bluesy versie van 'The seeker' neer. Sinéad O'Connor is het buitenbeentje in dit gezelschap, maar weet te overtuigen met 'Dagger through the heart' van Partons laatste album 'Halos and Horns'.
Grootste verrassing voor mij is echter de volslagen onbekende Mindy Smith. In dik 4 minuten weet zij met een stem vol emotie en passie en met behulp van de ronkende slide-gitaar van niemand minder dan Sonny Landreth 'Jolene' op hartverscheurende wijze naar het absolute hoogtepunt van het album te zingen. Kippenvelliedje!
Assie Aukes
Waardering:
Emmylou Harris - Stumble into grace: 8
Just because I'm a woman - The songs of Dolly Parton 7,5