Sunshine Cleaners - Silent Voices (Songs inspired by Bonhoeffer's Prison Poems) - eigen beheer (https://www.sunshinecleaners.nl)
Sunshine Cleaners is een Zeeuws trio, bestaand uit Jacqueline Heijmans (zang), Sjef Hermans (zang, banjo, gitaar) en Geert de Heer (mandoline, gitaar, dobro, zang). Ze zijn begonnen met murder ballads en andere verhalende liedjes over hartzeer, heimwee, soladaten die niet terugkomen van het front en nog meer van dat fraais, maar dat alles is niet waar hun debuutalbum Silent Voices om draait. Nou ja, in zekere zin wel, want de door Hermans geschreven liedjes vonden hun inspiratie in de gedichten van Dietrich Bonhoeffer, een Duitse theoloog die in verzet kwam tegen het naziregime en dat uiteindelijk, op 9 april 1945, slechts een paar weken voor de bevrijding, met de dood moest bekopen. Tijdens de gevangenschap voorafgaand aan zijn executie schreef hij brieven en gedichten, die voor latere generaties bewaard zijn gebleven. De ondertitel van de cd luidt dan ook Songs inspired by Bonhoeffer's Prison Poems.
De folky liedjes met een vleugje blues, country of gospel klinken vertrouwd in de oren, ik ken immers de eerdere projecten van Champagne Charlie (waar zowel Hermans als De Heer deel van uitmaken) over Roosevelt, Woody Guthrie of de Amerikaanse hobo's van weleer. Maar het zijn dit keer geen traditionals die de boventoon voeren maar eigen werk en de inhoud heeft een Europese oorsprong, geen Amerikaanse.
De oorspronkelijke gedichten van Bonhoeffer ken ik niet, maar bij mij roepen de teksten van Hermans (met een vertaling in het Nederlands bijgevoegd in de inlay) een sfeer op van verzet en tegelijk berusting in het lot, angst, soms wanhoop, maar ook uitzien naar de bevrijding, die in dit geval komt met de dood, en het gemis van vrienden en geliefden.
Die teksten worden voor het merendeel gezongen door de heldere stem van Heijmans, afgewisseld met de warmbruine vocalen van Hermans en ondersteund door prima snarenwerk en enkele fraaie gasten, waaronder Gait Klein Kromhof met hier en daar prachtig beklemmende tonen op mondharmonica (kippevel in Who Am I?) en Broeder Dieleman, die met shrutibox en banjo nummers als Tell Me Who en Jonah een licht exotische tint geeft.
Met Silent Voices heeft Sunshine Cleaners een bijzondere muzikale ode gebracht aan een Duitse verzetsman, die de luisteraar eraan herinnert dat een oorlog nooit zwartwit is, er is geen puur goed of fout, er zijn nuances. Het album verscheen al in 2019, maar ook nu, op de 75ste sterfdag van deze man, is het goed om daar eens bij stil te staan.
Mirjam Adriaans