Broeder Dieleman - Alles is IJdelheid en Klein Zieltje - Snowstar Records 13-044 en 13-045
Een rafelige mannenstem, een kale banjo of gitaar en indringende teksten, enkel naar het muzikale idioom luisterend zou het zomaar een Amerikaanse singer-songwriter kunnen zijn, maar dat is het niet. Broeder Dieleman heeft de Amerikaanse folktraditie naar Zeeuws-Vlaanderen overgezet en zingt zijn songs in het Zeeuws. Teksten die voor de welwillende Nederlander uit een andere provincie niet altijd goed te verstaan zijn, maar het gevoel dat eruit spreekt komt zeker over. Helemaal kaal is de begeleiding trouwens ook weer niet, er komen hier en daar wat meer instrumenten om de hoek kijken (een trom, toetsen) en bovendien heeft hij hier en daar fraaie ondersteuning van zangeres Janine van Osta. Het debuutalbum Alles Is IJdelheid van Broeder Dieleman verscheen al vorig jaar, maar is onlangs met twee extra liedjes heruitgebracht door het Utrechtse indielabel Snowstar Records, daarnaast is in oktober ook nog de nieuwe ep Klein Zieltje uitgekomen.
Liedjes schreef Tonnie Dieleman altijd al, met de Mannenbroeders maakte hij minimale Zeeuws-Vlaamse folk met banjo, gitaar, viool en contrabas. Omdat het lastig bleek om als groep door te gaan, besloot hij solo te beginnen als Broeder Dieleman, met banjo en gitaar als belangrijkste instrumenten. Hoewel hij niet meer actief gelovig is, heeft hij wel een gereformeerde achtergrond met jarenlang een wekelijks bezoek aan de kerk. De preken van de dominee zijn hem bijgebleven, vormen een inspiratiebron en dat klinkt door in zijn liedjes over zee, wind en vogels, het geliefde land waar hij vandaan komt. Zijn debuutalbum Alles Is IJdelheid, dat vorig jaar verscheen en nu heruitgebracht is, is een mooie boeiende kennismaking met de sterke liedjes van de Zeeuwse singer-songwriter. Hoewel de zang niet altijd sterk is, is die wel overtuigd, het gitaar- en banjospel is niet perfect, maar wel bezield, de liedjes bevatten hier en daar een prekende dominee (o.a. Zingen Bij Beurte) en heel wat verwijzingen naar de bijbel, toch zijn ze niet perse religieus. Op de heruitgave staan twee extra nummers, Dankt Dankt is een intiem instrumentaal pareltje, dat eindigt in licht verontrustend geruis waar Klein Zieltje een nog intenser gevoel herbergt dan de liedjes daarvoor. Met de spokende zingende zaag, prachtige stem van Janine van Osta en hypnotiserende elektrische gitaar weet hij tot op het bot te raken, waar het kinderkoor op het eind juist verrast. 
Het is geen eigen nummer, maar een traditioneel lied uit de Nederlandse Liederenbank. Dieleman heeft er zijn eigen invulling aan gegeven. Dat heeft hij ook gedaan met Men Hoort In Deze Slechte Tijd, opnieuw met zingende zaag, maar dit keer met ingetogen banjogetokkel. Hij kreeg een keer een cd opgestuurd met liedjes die Ate Doornbosch in de jaren '60 van de vorige eeuw had opgenomen. Hij wist daarvoor nauwelijks dat er een Zeeuwse (folk)traditie was en zijn interesse in ons eigen muzikale erfgoed was gewekt. Broeder Dieleman bewijst met deze opnamen dat je van die oude liedjes heel goed een spannende eigen versie kan maken. Ze staan allebei op de nieuwe ep Klein Zieltje, samen met twee eigen werken, die voor een documentaire over West Zeeuws-Vlaanderen geschreven zijn, Land Van Verandering en de instrumentaal Dankt Dankt.
Door de intensiteit en bijbelse verwijzingen gevat in een Amerikaans folkjasje dringt de vergelijking met David Eugene Edwards (Wovenhand, Sixteen Horsepower) zich op, al is Broeder Dieleman wat nuchterder van toon. Zowel Alles Is IJdelheid als Klein Zieltje worden gekenmerkt door betrokkenheid bij zijn eigen geboortegrond en kleine verhalen die daar spelen. Zeeuws-Vlaanderen is een streek met echte mensen en echte gevoelens. Met zijn melancholieke liedjes in zijn moerstaal geeft Broeder Dieleman die streek een echt gezicht.
Mirjam Adriaans
Beide platen zijn te beluisteren en te bestellen via de Bandcamp-pagina van Snowstar Records.