Berit Opheim Versto - Slåttar På Tunga - 2L 46 (distributie Music & Words)
Als er geen violist voorhanden was om dansmuziek te spelen werd in vroeger tijden in Noorwegen een folkzanger(es) ingeschakeld. De viool werd dan nagedaan door de stem en een tekst werd geïmproviseerd, vaak met zelfverzonnen woorden zonder verdere betekenis. Die manier van het weergeven van instrumentale deunen met je stem wordt in het Noors 'slåttetralling' genoemd en is te vergelijken met de Ierse 'mouth music'. Op Slåttar På Tunga blaast Berit Opheim Versto, met ietwat donkergekleurde maar heldere stem, deze traditie nieuw leven in. Hier en daar een trillertje of iets dat naar jodelen neigt, af en toe een achtergrondstem erbij, maar dan houdt het op wat begeleiding betreft.
Berit Opheim Versto is een vooraanstaande Noorse zangeres, die diverse prijzen in ontvangst mocht nemen en in verschillende ensembles actief is. Ze vermengt folk graag met andere stijlen, zoals jazz of klassiek en is op vele cd's te horen, waaronder bijvoorbeeld Song van het eigenzinnige trio Utla, dat traditionele Hardanger muziek spannend maakt met eigen moderne inbreng. Met Karl Seglem (een van de leden van Utla) nam ze een bekende Noorse ballade uit de Middeleeuwen op, Draumkvedet, die begin dit jaar op een dubbelaar verscheen. Rond dezelfde tijd is Slåttar På Tunga uitgebracht.
De meeste stukken zijn een rudl of een springar (Noorse dansen), met vermelding van wie die afkomstig is (voor wie daar niet mee bekend is noem ik als voorbeeld de opener Springar etter Gudmund Eide, het Noorse 'etter' betekent naar, dus is het een springar naar Gudmund Eide). Een grootheid in deze manier van zingen was Anna Skeie (1882 - 1969) uit Hardanger, van haar is een halling opgenomen. Bij elk stuk staat waar het vandaan komt (Hardanger bijvoorbeeld of Voss, waar Opheim Versto zelf vandaan komt) en van wie ze de melodie geleerd heeft.
Als introductie in de Noorse folk is deze plaat volgens mij minder geschikt, het is niet direct de meest toegankelijke muziek. Als je echter al liefhebber bent van Noorse folkzang dan is Slåttar På Tunga van Berit Opheim Versto zeker de moeite waard om eens te beluisteren. Het ontbreken van instrumenten is even wennen, maar als je bedenkt dat de in eerste instantie wat klassiek klinkende zang die juist vervangt kun je genieten van speelse variaties en fijne stembuigingen.
Mirjam Adriaans