-door Cor Vanistendael-
Nu de dialectpop van De Fixkes uit Stabroek boven Antwerpen met hun
hitje al zo'n week of 12 de hitparade aanvoert, wordt het hoog tijd dat
ook Nederland kennis maakt met dit fenomeen.
Het begon al zo'n jaar of 6 geleden met de eerste kleinkunstplaat van dialect rapper Flip Kowlier. Deze authentieke bard scoorde in België moeiteloos goud met zijn eigenzinnig songs in het Izegems. Zelfs niet West-Vlamingen brulden zijn hits fonetisch mee tijdens zijn optredens alsof het Engels was dat hij zong. Het zette blijkbaar heel wat getalenteerde liedjesschrijvers in Vlaanderen aan het denken. In het Engels doorbreken in eigen land was al weinigen gegeven, er in het buitenland mee scoren, lukte, behalve Deus sowieso niemand. Waarom dan niet in je eigen taaltje wat proberen? Clichés als ‘het voelt natuurlijker aan' en ‘je geeft je meer bloot' waren de laatste maanden dan ook niet uit de ether te branden. Maar het blijft een opmerkelijk feit: Vlaanderen valt opnieuw voor Nederlandstalig chanson en dialectpop.
Via het succes van Clouseau dat sinds 2001 aan een ongekende opmars is begonnen - ze verkochten het Antwerpse Sportpaleis sinds 2001 in totaal al 39 keer uit, telkens +/-14.000 toeschouwers - ging zelfs de TV voor de bijl. Met Zo is er maar één koos de VRT voor een showprogramma waarin allerhande vedetten covers brengen van de kleinkunst oerklassiekers. De eerste editie werd gewonnen door het tot dan toe nog onbekende Yevgueni, met hun versie van Laat ons een Bloem van Louis Neefs. In de tweede editie ging het publiek massaal voor de bijl voor Idoolwinnaar Peter Everard die het met Wannes Van de Velde's enige hit Ik wil deze nacht in de straten verdwalen tot in de finale schopte om uiteindelijk als tweede te eindigen. Zo'n 800.000 Vlamingen stemden af op deze voorlopig laatste uitzending.
Het bleek een veeg teken. Ondertussen sloop het overcharmante Kvraagetaan van de compleet onbekende De Fixkes op een diefje de airplay binnen. Hoe het precies is gegaan is voer voor pophistorici over een jaar of 10. Maar het nummer prijkt ondertussen al een dozijn weken op 1 in Vlaanderen en als single ging het al 15.000 keer over de toonbank. 20 jaar geleden waren dat er bij benadering wellicht 20 keer meer geweest. Een debuut dat kan tellen.
Net zoals 10 jaar geleden toen de meiden van Laïs alle covers van de mainstreammedia haalden, is dialect, tussentaals en Nederlands weer helemaal hip. Het verschil met vroeger is er ook. Geen klachten meer over taalzuiverheid bijvoorbeeld. De discussie zuiver dialect versus Algemeens ‘Beschaafd' Nederlands lijkt voorgoed begraven. De Antwerpse Mira, die met In de Daluren een bijzonder succesvol debuutalbum uitbracht, ligt er niet van wakker. ‘Je kan niet voor iedereen goed doen' luidt haar standaard antwoord op de vraag naar het waarom van haar taalgebruik. Gezien haar loepzuivere dictie en gave stem heeft ze trouwens een punt. Authentiek is niet langer het taaltje of een volks instrument maar de artiest. Boodschap aangekomen.
De Fixkes spelen op 22 juni op het Oerol festival op Terschelling.
Zie ook: www.fixkes.be en myspace.com/stabroek.