Zij is nog altijd in staat de emoties van toen voelbaar te maken. De tentoonstelling kent drie onderdelen die zich afspelen in Folk Experience (Muziekcentrum Dranouter), in het oorlogslandschap van de Westhoek en een sluitstuk in het In Flanders Fields Museum te Ieper.
Muziek heeft bijzondere krachten. Dat geldt zeker in tijden van oorlog. Dan blijkt muziek als geen andere kunstuiting of communicatiemiddel in staat een stem te geven aan de verschillende emoties die krijgsverrichtingen veroorzaken. Liederen schenken moed, bieden troost, bespotten tegenstanders, bieden afleiding en vermaak, verbroederen. Muziek vestigt ritme, creëert cadans, samenhorigheid, groepsgevoel. Zij stuurt signalen uit, waarschuwing, afspraak, herkenning, identiteit.
Muziek heeft daarnaast de kracht om de menselijke reacties bij lang vervlogen gebeurtenissen opnieuw heel dichtbij te brengen. Ze evoceert en reveleert wat andere materiële getuigen uit het verleden allang niet meer kunnen. Ze is daardoor in staat een breed publiek te confronteren met de lange geschiedenis van oorlogen in de Westhoek en nieuwe generaties de relevantie van historische plekken in het landschap te laten beseffen.
De keuze voor deze opzet is ingegeven door het uitzonderlijke karakter van de Westhoek als het oorlogstoneel van Europa. Een aantal historische plekken in het landschap worden essentieel onderdeel van de tentoonstelling, waardoor deze geheel uniek wordt: zo'n tentoonstelling kan alleen maar hier worden verwezenlijkt. Tegelijkertijd helpt de tentoonstelling een breder publiek bewust te maken van de betekenis van dit landschap.
Aan de hand van vier tijdvakken (De Geuzentijd, de oorlogen van Lodewijk XIV, de Eerste Wereldoorlog en het heden) toont de tentoonstelling deze ongelofelijke kracht van muziek in tijden van oorlog. Waar de vorsten en generaals allang zijn vergeten, de soldaten en burgerslachtoffers in hun graven liggen en historische plekken verdwijnen of hun betekenis dreigen te verliezen, daar leeft de muziek voort. Zij is nog altijd in staat de emoties van toen voelbaar te maken.
Daarom brengt de tentoonstelling muziek opnieuw in contact met de historische plaatsen waarmee ze te maken heeft, waardoor deze plekken door de directe kracht van de muziek als het ware worden gereanimeerd.
Drie niveaus
De tentoonstelling valt in drie niveaus uiteen:
In een film in een geënsceneerde omgeving met voorwerpen, worden het thema en de onderlinge relaties tussen muziek en oorlogen geschetst.
Via een drietal verschillende tochten langs relevante plekken in het landschap, worden die relaties concreet gemaakt voor de geselecteerde oorlogen en periodes.
In een interactieve cd-rom (muziek database) kan dieper worden ingegaan op het onderwerp, en worden honderden voorbeelden, ook uit andere periodes en culturen, samengebracht.
Deel 1, de introductiefilm van ongeveer 30 minuten wordt in Dranouter vertoond. Bezoekers worden aan de hand van een doordachte soundtrack meegenomen doorheen tijd en landschap. Dit is de start van de beleving tentoonstelling. Aan deze film werkten o.a. mee: June Tabor, Lester Simpson, Paul Rans, Hugo Valcke, Wiet van de Leest en Dirk van Esbroeck.
Deel 2 is het landschap zelf, dat met PDA (een combinatie van video- en audio-guide en GPS-systeem) wordt geëxploreerd. Bezoekers krijgen de keuze om te voet, met de fiets of met de wagen op stap te gaan. Groepen kunnen uiteraard met de bus rondtrekken. Een korte tocht van enkele kilometer rondom ‘ t Folk wordt uitgewerkt voor de bezoeker met wat minder tijd. Een tocht van resp. 33 km (voor fietsers) en 40 km (voor auto's) door het Heuvelland, brengt je op een achttal pleisterplaatsen van oorlog in de Westhoek. De PDA gidst je door het landschap. Op verschillende plaatsen komt Nic Balthazar op je scherm je meer vertellen over de locatie en krijg je een bijzonder verhaal, gekoppeld aan indringende muziek.
Voor grote groepen is het mogelijk om met een gids op stap te gaan op een tocht die alle grootste sites van de oorlogen in de zuidelijke Westhoek samenbrengt. Westhove bij Nieuwkerke vertelt over de geuzen van de 16de eeuw, de Vaubanvestingen in Ieper over de Europese oorlogen van de 17de en 18de eeuw die het oude Vlaanderen doormidden sneden. De Menenpoort en het Tyne Cot Cemetery voeren naar het front van de Eerste Wereldoorlog, terwijl de Concert Hall van Talbot House de muziek achter het front van WO1 bewaart.
Deel 3: Via een interactieve CD-Rom kan de verdieping zowel in the Folk Experience in Dranouter als in het Ieperse In Flanders Fields Museum worden geraadpleegd. Op deze wijze wordt het onderwerp van de tentoonstelling ingebed in een veel bredere thematiek, respectievelijk in de geschiedenis van de volksmuziek en de geschiedenis van de Eerste Wereldoorlog. In Dranouter wordt deze na verloop van tijd ingebouwd binnen de bestaande expositie van de Folk Experience in IFF komt er een nieuwe opstelling binnen het bestaande museum.
Op de CD-Rom zal de bezoeker kunnen grasduinen door honderden verschillende liederen en werken die vanuit zeer verschillende standpunten werden gecomponeerd en door veel artiesten worden uitgevoerd. Telkens wordt het lied in z'n context geplaatst en verduidelijkt.
Mensen
De tentoonstelling maakt deel uit van de Soundtrack van de Westhoek. Vier regionale partners slaan de handen in elkaar voor een project rond muziek en oorlog in de Westhoek. Het zijn: In Flanders Fields Museum in Ieper, Vredesconcerten Passendale, de Fietseling in Reningelst en VZW Folkfestival Dranouter. De volgende mensen spelen een belangrijke rol in dit project:
* Paul Knevel, docent aan de Universiteit van Amsterdam, die in 2001 voor het legermuseum in Delft de tentoonstelling "Muziek, oorlog en vrede" maakte, en Piet Chielens (Vredesconcerten Passendale, In Flanders Fields Museum) schreven de scenario's.
* Bavo Vanden Broeck coördineert het project voor Folkfestival Dranouter VZW .
* Philippe Druez van The 8igth Day regisseerde film en PDA-scenario's.
* Nic Balthazar is de gids in het landschap van de Westhoek.
* Philippe Oosterlinck leverde een mooi aandeel van de tentoongestelde voorwerpen.
* In het IFFM wordt de ‘verdieping' opgebouwd vanuit de doedelzak en de persoonlijke memorabilia van William B. Martin, in de Eerste Wereldoorlog piper bij het 9th Royal Scots.
* June Tabor, Lester Simpson, Paul Rans, Hugo Valcke, Wiet van de Leest en Dirk van Esbroeck leveren bijdrages aan de film.
De Folk Experience
The Bloody Fields of Flanders is de eerste tijdelijke tentoonstelling die gerealiseerd wordt aansluitend bij de Folk Experience. Sinds mei 2003 kun je in Dranouter de Folk Experience bezoeken. Dit belevingsmuseum laat je proeven van de wortels van muziek in Vlaanderen. Aan de hand van unieke archiefmateriaal en interactieve presentaties ontdek je de rijkdom van de traditie.
Zie ook: www.folkdranouter.be
Prijzen
Bloody Fields: Dagelijks van 10u tot 18u. Gesloten op dinsdag (behalve voor groepsreservaties).
Gesloten eerste drie weken na kerstverlof. Ticketverkoop tot 2 uur voor sluitingstijd.
Volwassenen = 6€, -18j = 3€, gezinnen = 15€, groepen 4€ per persoon (vanaf 20 pers),
jongeren groepen 2€ per persoon (vanaf 20 pers). Bezoekers van The Bloody Fields of Flanders kunnen voor 1€ extra een kaartje voor de permanente tentoonstelling verkrijgen (dit geldt niet voor groepen).
Zie voor nadere info en tal van arrangementen die gaan van eenvoudig tot en met diner plus concert party: www.bloodyfieldsofflanders.be of mail naar