Via Facebook vernamen wij het droevige bericht dat de Ierse uillean piper Tomás Ó Canainn zondag is overleden. Hij was een van de oprichters van de groep Na Fili, later deed hij ook soloprojecten. Bovendien schreef hij diverse boeken over Ierse muziek. Tomás Ó Canainn werd 82 jaar.
Tomás Ó Canainn werd geboren in 1930 in Pennyburn bij Derry, daaraan had hij zijn bijnaam The Pennyburn Piper te danken. In 2004 werd hij door Comhaltas Ceoltóirí Eireann (de belangrijkste culturele beweging om Ierse traditionele muziek in stand te houden en te promoten) gekozen tot Ard Ollamh (hoofdbard), de hoogste eer die je in Ierland kunt ontvangen als traditioneel muzikant.
Op Facebook schrijft Henk Hoogenstraaten:
Tomás Ó Canainn [
] richtte in 1969 Na Fili op: Tomás Ó Canainn (uillean pipes), Matt Cranitich (viool) & Tom Barry (fluiten). Met Na Fili bracht Ó Canain drie albums uit: Farewell To Connacht (71), Three (72) en A Kindly Welcome (74). Als ik mij goed herinner stond hij met Na Fili op het grote Rotterdam Folk Festival in De Doelen (78?, 79?). Later volgden er nog enkele solo-projecten, waaronder With Pipe and Song (80). Ó Canainn was een belangrijke figuur voor de Ierse traditionele muziek. Aanvankelijk was hij accordeonist. Als docent in de elektrotechniek aan de universiteit in Liverpool begon hij daar de Liverpool Ceili Band. Later terug in Ierland boog hij zich over de Ierse doedelzak, de uillean pipes. Hij werd geïnspireerd door violist Seán Ó Riada, de oprichter van de groep Ceoltóirí Chualann (de voorloper van The Chieftains). Seán Ó Riada doceerde muziek aan University College Cork (UCC). Toen Ó Riada in 71 overleed volgde Ó Canainn hem op en schreef een boek over zijn voorganger. Ook is hij de auteur van een aantal dichtbundels en boeken over Ierse muziek. Het boek "Traditionele muziek in Ierland" wordt gebruikt als een leerboek in de lerarenopleidingen. Ó Canainns opa en moeder waren muzikanten, zo ook zijn vrouw Helen en zijn drie dochters (viool, altviool en cello). Met hun speelde Tomás Ó Canainn nog tot voor kort nog graag Ierse traditionele muziek
Tomás Ó Canainn, 1930 - 15 september 2013