In de loop van volgende week is er een Finland Festival in Den Bosch (18 t/m 20 mei) en Utrecht (19 t/m 21 mei) met groepen uit folk, wereld-, hedendaagse- en jazzmuziek. De menselijke stem, de kantele en de accordeon staan ondermeer centraal. Uit de folkhoek komen Suden Aika (rond Liisa en Tellu), Värttinä, accordeontalent Veli Kujala en kantele-bespeelster Eija Kankaanranta.

AFFICHE

Suden Aika (meerstemmige traditionele zang)
Met de mystiek en de literaire rijkdom van het oude epos Kalevala als belangrijkste inspiratiebron, weeft het vocale kwartet Suden Aika een adembenemend vlechtwerk van stemmen. Suden Aika is geformeerd rond zangeres en componiste Tellu Turkka, die in het begin van de jaren `90 met haar indrukwekkende zangstijl furore maakte in de Fins-Zweedse etnoband Hedningarna. Met Suden Aika richt Turkka zich op de runolaulu, de traditie van de oude Runenzangers, die zij verwerkt in eigen composities. De polyfone liederen gaan onder andere over het familieleven, over relaties en over de zoektocht van de mens naar het heilige. De stemmen worden begeleid door oude instrumenten als de kantele en de moraharpa, een variant op de Zweedse sleutelviool nickelharpa. Suden Aika betekent zoiets als ‘Het Tijdperk van de Wolf' en is vernoemd naar het gelijknamige liederenboek van Tellu Virkkala. De wolf staat in veel oude verhalen bekend als een duivels dier, maar in de muziek van Suden Aika is hij edel en heeft een krachtige stem. Het Tijdperk van de Wolf is een tijd van vrijheid, van waarheid en van een flinke dosis wildernis.
Katariina Airas - zang
Liisa Matveinen - zang, kantele
Tellu Turkka - zang, kantele, moraharpa
Nora Vaura - zang


Värttinä (Finse folk)
In 1983 begon een groepje jonge meisjes onder leiding van de zusters Sari en Mari Kaasinen met het reciteren en zingen van oude Karelische gedichten en liederen, zichzelf daarbij begeleidend op de Baltische citer kantele. De hobby veranderde al snel in een missie: het tot leven wekken en opnieuw presenteren van vergeten traditioneel repertoire. Meer dan 20 jaar later is Värttinä uitgegroeid tot Finlands meest succesvolle hedendaagse folkband. De groep heeft tien cd's op haar naam staan en geniet internationaal een grote reputatie als muzikaal vernieuwer. Oude Finse runo-poëzie en de bijzondere vocale tradities van de Fins-Oegrische stammen uit het oosten (Karelië, Setu, Mari, Ingria, Mordva) versmelten in de muziek van Värttinä met complexe ritmes en hedendaagse pop en rock. De polyfone zang van de drie zangeressen wordt begeleid door een instrumentarium bestaande uit onder andere tambur, bouzouki, accordeon, viool, gitaar en jouhikko, een 3-snarige gestreken lier.
Susan Aho - zang
Mari Kaasinen - zang
Johanna Virtanen - stem
Janne Lappalainen - bouzouki, sax
Hannu Rantanen - contrabas
Markku Lepistö - accordeon
Lassi Logren - viool
Antto Varilo - gitaren
Jaakko Lukkarinen - drums, percussie


Veli Kujala (accordeon)
De accordeon verspreidde zich in de 19e eeuw over Europa en deed ook in Finland zijn intrede. Het instrument verwierf al snel een prominente plek in de Finse volksdansmuziek (pelimanni muziek), waar het de viool deels verdrong. De accordeon is inmiddels niet meer weg te denken uit de Finse muziekcultuur. De in 1976 geboren Veli Kujala is beslist één van de grootste jonge talenten op het instrument. Kujala studeerde in 2004 cum laude af aan de Sibelius Academie en won meerdere internationale prijzen. Hij speelde als solist bij Avanti!, het Ostrobothnian Kamerorkest, het Kymi Sinfonietta en het Pori Sinfonietta, maar werkt ook regelmatig samen met de top van de Finse jazzmuziek. Op het Finland Festival speelt Veli Kujala volksmuziek, geïmproviseerde muziek en hedendaagse composities van Sampo Haapamäki, Jukka Tiensuu en Magnus Lindberg.
Veli Kujala - accordeon


Eija Kankaanranta (kantele)
Het nationale instrument van Finland is zonder twijfel de kantele. Deze getokkelde Baltische citer speelt in Finland een prominente rol in de volksmuziek, maar heeft zich inmiddels ook in de hedendaagse muziek een plek verworven. De jonge Eija Kankaanranta is een nieuw talent op het instrument en is naast solist tevens kamermuzikant. Ze studeerde in 2000 af aan de Sibelius Academie en heeft zich sindsdien gespecialiseerd in de hedendaagse kamermuziek. Ondanks haar jonge leeftijd heeft Kankaanranta reeds meerdere premières op haar naam staan, waaronder het Concerto voor Elektrische Kantele van Kimmo Hakola, Pro Terva voor 15-snarige kantele van Pekka Jalkanen en het Percussie Concerto van Asko Hyvärinen, dat zij in februari 2004 uitvoerde samen met het kamerorkest Avanti! Op het Finland Festival speelt Eija Kankaanranta hedendaagse composities voor solo kantele van componisten als Jukka Tiensuu, Juhani Nuorvala, Harri Suilamo en Martti Pokela.
Eija Kankaanranta - kantele


Insomnio (Utrechts ensemble hedendaagse muziek)
Het Utrechtse Insomnio is een internationaal ensemble voor hedendaagse muziek. Insomnio is initiator van het Finland Festival. Het ensemble vindt het belangrijk om in Nederland dwarsdoorsneden te laten horen van de hedendaagse muziekpraktijk in verschillende landen. Zo organiseerde Insomnio in 2002 het Catalaans Festival en staat voor de komende jaren een festival in de planning rondom het Duitse muziekleven.

Verder nog: UMO Jazz Orkest (Finse jazz-bigband), Nordic Kollektiv (Scandinavische freejazz-formatie) en Jukka Tiensuu (Finse hedendaagse componist)


PROGRAMMA


Den Bosch
woensdag 18 t/m vrijdag 20 mei
18/05: In de Toonzaal 19.30 opening, 19.45: Insomnio, 21.00: Nordic Kollektiv. W2 Concertzaal 22.00 Värttinä.
19/05: In de Toonzaal 19.30: Suden Aika, 20.50: UMO Jazz Orchestra, 22.00: UMO jam session.
20/05: In de Toonzaal 19.30: Jukka Tiensuu, 20.45: Veli Kujala en Eija Kankaanranta, 22.00: Insomnio mmv Veli Kujala.

 

Op het concert van Värttinä na zijn alle concerten vanaf 19.30 uur in De Toonzaal, Prins Bernhardstraat 4-6 Den Bosch. Kaarten reserveren en info via 073-6122123 of www.detoonzaal.nl, entree € 15,00/13,00 (TZ-pas)/festivalkaart € 30,00.
Het concert van Värttinä heeft plaats in popcentrum W2, Bo9schdijkstraat 100. Kaarten reserveren en info via: Ticket Service (de 150 grotere postkantoren, 33 GWK-stationskantoren, 10 grotere VVV kantoren in Nederland en overige Ticketservice distributiemogelijkheden) en Van Leest Compact Discs, (Hinthamerpromenade), Hinthamerstraat 55, 073-6140737
's-Hertogenbosch, of via http://www.w2.nl

Utrecht
donderdag 19 t/m zaterdag 21 mei
19/05: 19.30: Insomnio, 20.45: Nordic Kollektic, 22.00: Värttinä.
20/05: 19.30: Suden Aika, 20.50: UMO Jazz Orkester, 22.00: UMO jam session
21/05: 19.30: Utrecht String Quartet mmv Jukka Tiensuu, 20.45: Eija Kankaanranta en Veli Kujala, 22.00: Insomnio mmv Veli Kujala.

Alle concerten zijn in RASA, Wereldcultuurcentrum, Pauwstraat 13 A. Kaarten reserveren en informatie: 030-231 60 40 (wensdag t/m vrijdag 15.00 -18.00 uur). Kaarten ook verkrijgbaar via Xangó World Music Records, Zadelstraat 14 Utrecht (www.xangomusic.com) of www.rasa.nl.

Workshop
In RASA is er op zaterdagmiddag van 14 tot 16 uur een gratis toegankelijk programma met workshops, lezingen, demonstraties en documentaires over de Finse muziekcultuur.

Zie ook: www.finland-festival.com.