Van 10 t/m 13 mei organizeert wereldmuziekpodium RASA het Europa Festival Utrecht, met muziek uit Turkije, Polen, Oekraïne, Noorwegen, Litouwen, Zweden en Finland en een wereldmuziekplein in Leidsche Rijn.
Hebben de grondleggers van de Europese Unie het vertrouwen verloren? Zijn de Nederlanders de recente Europese prestaties op het gebied van vrijheid, vrede en voorspoed vergeten? Wij denken van niet. Met het Europa Festival Utrecht neemt RASA stelling in tegen de euro- en xenofobie die ons land overspoelen. Het festival presenteert een jaarlijkse focus op de ongelooflijke muzikale diversiteit die ons kleine (sub)continent te bieden heeft. De openingsavond van deze editie is geheel gewijd aan het 400-jarig bestaan van de relatie tussen Turkije en Nederland. De rest van het programma brengt muzikanten uit Polen, de Oekraïne, Noorwegen, Zweden, Finland en Litouwen. Zij hebben de archaïsche volksmuziek van hun thuisland ontwikkeld tot opwindende nieuwe vormen van hedendaagse podiumkunst. Laat eventuele angsten dus achter u en vier samen met ons de enorme schat aan Europese muziek.
Programma:
Do 10 mei Göksel Yilmaz Duo + Özlem Taner (Turkije & Nederland)
Vr 11 mei Warsaw Village Band + DakhaBrakha (Polen + Oekraïne)
Za 12 mei : lokatie Sint Willibrordkerk: Benedicte Maurseth + Trys Keturiose (Noorwegen & Litouwen)
lokatie RASA: Kaja + Sväng (Zweden & Finland)
Zo 13 mei Wereldmuziekplein in Leidsche Rijn
Europa Festival Utrecht dag 1: Turkije
Do 10 mei / € 19,- / € 11,50
20:30 – 21:15 Göksel Yilmaz Duo
Zoeter dan een troubadour
‘Anatolische lyriek’ prijkt als kopje boven de website van Göksel Yilmaz. Hij zingt zijn stemmige liederen in het Turks (zijn moedertaal), het Arabisch (de taal van zijn grootouders) en het Koerdisch (de taal van veel ex-landgenoten). Het Nederlands (hier werd hij geboren) komt Yilmaz goed van pas bij het leggen van vruchtbare contacten met topmuzikanten: hij speelde met gitarist Jan Akkerman en trompettist Eric Vloeimans (over lyriek gesproken). Met violiste Anne Bakker knoopte hij een hechte en langdurige muzikale relatie aan. Als Yilmaz zingt, zichzelf begeleidend op de bağlama (saz) of de gitaar, strijkt zij er aanminnige tweede stemmen bij. Zo klinken traditionele Turkse liederen zoeter dan de oude troubadours ooit hebben kunnen dromen.
21:45 – 23:00 Özlem Taner
Turkmeens meisje met bağlama
Voordat het Engelse muziektijdschrift FolkRoots haar nummer Basına Döndügüm in de cd-selectie opnam, en haar album Türkmen Kızı (Turkmeens Meisje) steeg tot in de top-vijf van de BBC, studeerde Özlem Taner zang, bağlama en compositie aan het conservatorium. Ze verdiepte zich grondig in de muziek van Gaziantep, dicht bij de grens met Syrië. Ze gaf jarenlang muziekles en toerde met eigen groepen in (vooral) Midden- en West-Europa. De opgedane vakkennis, ervaring en vindingrijkheid gebruikt zij om traditionele volksmuziek verrassend intelligent, eigenzinnig en welluidend te arrangeren, en om zelf muziek te schrijven. En dan zingt Taner ook nog eens als een nachtegaal, als een diva in de dop, en speelt zij bağlama als een tierelier.
Meer informatie: http://www.rasa.nl/programma/event/Goksel-Yilmaz-Anne-Bakker-Ozlem-Taner
Europa Festival Utrecht dag 2: Innovatieve folkpunk uit Polen en Oekraïne
Vr 11 mei | € 16,- / € 9,50
21:00 DakhaBrakha
Indringend Oekraïens klanklandschap
DakhaBrakha is de Oekraïense tegenhanger van Warsaw Village Band. De muziek draait om de scherpe, meeslepende stemmen van drie vrouwen. Ze zetten liederen uit de dorpstraditie over naar de hectische omgeving van de grote stad. Ze worden opgehitst door krachtig slagwerk en pompende akkoorden van trekharmonica en viool. In een ommezien slaan ze een wild danslied om in een kleurrijk klankveld, waarmee ze een droomlandschap in muziek schilderen. Hun optredens verraden een afkomst uit avant-garde theaterkringen in Kiev. Aankleding en muziek wekken de indruk dat ze in een geestenwereld verkeren waar verbeelding de scepter zwaait. Wegdromen en dansen is de enige remedie. Niet per se in die volgorde.
22:30 Warsaw Village Band
Pure Poolse hardcore folk
De Warsaw Village Band uit Polen brengt in hun muziek al jaren een opwindende mix van platteland en stad. Het zestal laat zich inspireren door de traditie uit de dorpen. De drie vrouwen nemen de zang voor hun rekening. Hun schelle, open stemmen bepalen het geluid van de band, die verder vooral gebruik maakt van slagwerk en snaren. Met complexe, donderende ritmes en hypnotiserende elektronica brengen ze hun publiek in een extatische trance. Dat krijgt extra nadruk doordat ze hun nummers met improvisaties tot epische proporties uitbouwen. Met nieuwe leden Ewa Walecka (viool en zang) en Pawel Mazurczak (bas) is het geluid minder ruig dan voorheen. Maar het is opzwepend en indringend als altijd.
Meer informatie: http://www.rasa.nl/programma/event/Warsaw-Village-Band
Europa Festival Utrecht dag 3: Nordic Night
Let op: Deze concerten vinden plaats in de Sint Willibrorduskerk
Minrebroederstraat 21
3512 GS Utrecht
www.sintwillibrordkerk.nl
Za 12 mei / € 19,- / € 11,50
19:30-20:10 Benedicte Maurseth
Muziek van de duivel uit Noorwegen
Ooit ging het strijken van de hardingfele, de viool uit het Noorse Hardanger, gepaard met wild voetengestamp. Volgens de legenden was het de duivel zelf die muzikanten het rijkversierde instrument (ingelegd parelmoer, kunstig houtsnijwerk) leerde bespelen. Zo verleidde hij het volk tot drinken, dansen en vechten. Toen deze fele-traditie een kleine eeuw geleden wegzakte, pakten serieuze, in de muziek zélf geïnteresseerde muzikanten het de fele weer op. Benedicte Maurseth bespant nu eeuwenoude instrumenten met darmsnaren en bespeelt ze met een barokstrijkstok. Zo klinken de opwindende stukken die zij nu speelt net als vroeger, maar gepolijst en kundig voorzien van 21-ste eeuws raffinement.
Benedicte Maurseth is one of the Norwegian musicians who aim to revive the hardingfele (Norwegian violin) tradition. The pieces sound like they used to, although they are more polished and with a 21st-century refinement.
20:20-21:00 Trys Keturiose
Bezwerende polyfonie van Litouws vrouwen-ensemble
Stevig samen zingen, en dan ook nog eens meerstemmig - de dorpsvrouwen en hun dochters in Litouwen doen dat al decennia lang niet meer. Heel jammer, vond Daiva Vyčinienė, en twintig jaar geleden richtte zij het vocaal ensemble Trys Keturiose op. Vyčinienė draagt de eretitel ‘koningin van de surtatines’. Surtatines zijn meerstemmige liederen met schurende samenklanken; de kunstig vervlochten stemmen zingen verschillende teksten tegen elkaar in. Dat lijkt chaotischer dan het klinkt, want het tempo van de melodieën is meestal laag, net als dat van de bijbehorende statige dansbewegingen. Die combinatie roept een sfeer op van krachtige schoonheid, of noem het voorname stoerheid.
The Lithuanian tradition of women singing together has been all but lost. Daiva Vyčinienė started the polyphonic ensemble Trys Keturiose, which combines slow, intertwining melodies with stately dance movements.
Meer informatie: http://www.rasa.nl/programma/event/Trys-Keturiose
Europa Festival Utrecht dag 3: Nordic Night Club
Locatie: RASA
Za 12 mei € 19,- / € 11,50
21:30-22:30 Kaja
Zweedse new folk met gipsy-vibe
Een accordeon, viool en contrabas. Meer heeft Kaja niet nodig. Het akoestische trio uit het Zweedse Göteborg oogt als een kamerensemble, maar klinkt als een new folkband. De groep past in avontuurlijke Scandinavische tradities (als Hedningarna, Värttinä, Kimmo Pohjonen), maar doet qua virtuositeit, energie en veelzijdigheid ook denken aan Vlaamse groepen als Ambrozijn en DAAU. Kaja speelt Zweedse folktunes, tango, musette, improvisatie, klassiek en filmmuziek, maar haar muzikale hart wordt gevormd door klezmer en andere Oost-Europese stijlen. Resultaat is een even melancholieke als euforische mix. Het trio maakte twee albums, maar is bovenal een live-band: intiem, expressief en strak.
An accordeon, a violin and a double bass is all Kaja needs to sound like an adventurous, versatile new folk group. Their musical heart lies in Eastern Europe, but they also play Swedish folk, tango, classical and musette.
23:00-0:00 Sväng
Sväng blaast de mondharmonica nieuw leven in
Sväng afficheert zichzelf als ‘harmonica-ensemble’. Met een knipoog, want de Finse groep is eerder een hedendaags folkorkest. Met alleen mondharmonica’s, dat dan weer wel. De harmonica blijkt bij Sväng het instrument van de onbegrensde (swingende) mogelijkheden. Blues, balkan, klassiek, rock, jazz, ragtime, tango, Noord-Europese folk; het kwartet, opgeleid aan de beroemde Sibelius Academy in Helsinki, brengt het allemaal in zelfgeschreven, enorm groovende composities. Power station van Svängs opzwepende live-sound is de opvallende basharmonica, ritmisch brommend als een tuba. Het kwartet - waarschijnlijk ‘s werelds beste mondharmonica-act - vierde al wereldwijd triomfen en werd onder meer uitgenodigd voor het nieuwjaarsfeestje van Jools Holland.
Meer informatie: http://www.rasa.nl/programma/event/Kaja-Svang
Wereldmuziekplein Leidsche Rijn
Zo 13 mei / 14:00 – 17:00 / toegang gratis
Leidsche Rijn in Europese sferen
Bewonersvereniging ’t Groene Sticht in Utrecht Leidsche Rijn organiseert al vijf jaar wereldcultuurpleinen: zondagmiddagen in de buitenlucht met culturele en culinaire activiteiten rondom steeds een ander thema. Inwoners van Leidsche Rijn worden op deze manier uitgenodigd om met elkaar en met andere werelden en culturen in contact te komen. De gemeenschap is gehuisvest aan het Ab Harrewijnplein, dat voor de gelegenheid in de afgelopen jaren al is omgedoopt tot onder meer ‘Djemaa el Fna’ (Marokko), ‘Zócaloplein’ (Mexico) en het Chinese en Antilliaanse plein, met de bijbehorende drukte, gezelligheid, geuren en geluiden.
In 2012 verzorgt RASA voor het eerst de programmering van het Europese muziekplein, dat wordt gehouden op zondag 13 mei van 14.00 tot 17.00 uur. Authentieke muziek, workshops voor kinderen en volwassen en culinair genot, allemaal in het eigen Utrecht.