Dick van der Harst: Van middeleeuwen tot draaiorgel

Dick van der Harst kan gerust de centrale componist van het Zeeland Nazomer Festival worden genoemd. Met Het muziek Lod verzorgt hij het grootschalige slotconcert dat de titel Het huis der verborgen muziekjes draagt. Verder geeft hij in het kader van Nazomer Lucht twee draaiorgelconcerten, één voor kinderen en één voor volwassenen. Draaiorgelconcerten: woensdag 4 september om 15 en 16 uur voor kinderen, 20.15 uur voor volwassenen in de Nieuwe Kerk Middelburg; Het huis der verborgen muziekjes: zondag 8 september om 15 uur op het Abdijplein Middelburg. Ernst Jan Rozendaal sprak voor de Provinciale Zeeuwse Courant met Van der Harst. Hier enkele citaten:

…Wat opvalt aan alle projecten van Van der Harst is dat hij muziek van alle tijden en uit verschillende (meest Europese) landen aaneen smeedt. ,,Dat gebeurt vanzelf"", zegt hij. ,,Ik heb een klassieke opleiding gehad, maar daarnaast had ik altijd een passie voor volksmuziek . Vooral uit Europa, zoals Bretonse muziek, flamenco, zigeunermuziek. Dat sijpelt door in mijn composities."…

…,,Met Middeleeuwse muziek hou ik me al geruime tijd bezig. Ik heb een fascinatie voor de eerste tweestemmige muziek. Daarin zitten bepaalde muzikale momenten die eruit vliegen. Dingen die in onze oren heel modern klinken. Die vergroot ik uit. Daarbij komt dat de verhouding tussen tekst en muziek in de Middeleeuwen een heel andere was dan bijvoorbeeld in de achttiende en negentiende eeuw. Soms bestond een tekst uit drie woorden die vaak herhaald werden. Dat kon alleen door een vertellende melodie. Hoe zing je? Hoe draag je iets voor? Tekst, ritme en melodie zijn nauwelijks uit elkaar te halen. Die vertelkracht van de melodie probeer ik naar het heden te trekken. Vervolgens geven typerende instrumenten als luit, doedelzak en vedel het geheel ook een Middeleeuwse klankkleur. Ook dat roept moeilijkheden op, omdat de muziek natuurlijk niet Middeleeuws is. Eigenlijk stel ik aan die instrumenten eisen die nog niet bestonden toen ze gebouwd werden."…

…Bij Het huis der verborgen muziekjes, dat Van der Harst twee jaar geleden schreef toen Brussel culturele hoofdstad van Europa was, zijn wel bewust muzikale stijlen gemengd. ,,Mijn opdracht was iets te schrijven voor muzikanten die wel in Brussel spelen maar die je niet zo gauw tegenkomt. Mensen uit allerlei windstreken die her en der in cafe's, clubs en culturele centra spelen. Daar moest research naar worden gedaan, dan moesten ze verzameld worden en samen gaan spelen. Ik heb dat iets anders aangepakt. Ik heb gekozen voor de tweede generatie van die muzikanten, die wat meer ingeburgerd en wat veelzijdiger zijn. Die gaf ik muzikale aanzetten met de vraag daar verandering in aan te brengen, of ik gaf juist het liedje van de één aan een ander, dus bijvoorbeeld een zigeunerliedje aan een flamencomuzikant. Zo ontstond een grote suite die een mix is tussen volksmuziek uit verschillende regio's, jazz en klassiek."…

…Zijn orgelconcerten geeft Van der Harst op een chromatisch draaiorgel dat Herman de Roover speciaal voor hem heeft gebouwd. In tien jaar is er steeds wat aangebouwd, waardoor het omvangrijke instrument nu vrijwel alle denkbare muziek kan spelen. ,,De klankkleur is wat zachter dan van het gewone draaiorgel", verklaart Van der Harst. ,,Het gaat wat meer in de richting van een kerkorgel. Alle arrangementen van de muziek die ik erop speel, maak ik zelf. Ik kap ook zelf de boeken. Zo blijft een concert op dat orgel een heel persoonlijke en ambachtelijke zaak. ..