Sjak Janssen:
Verwachtingen 2003?
Een standaardvraag zonder antwoord
Sjak Janssen schrijft als journalist voor verschillende bladen.
Ook levert hij incidenteel een bijdrage aan Folkforum.nl.
Weer een mager popjaar. Deze opmerking lijkt een vast ritueel waarmee muziekfreaks
het jaar afsluiten. Een onzinnige kreet, natuurlijk. De tijd maakt duidelijk of een bepaalde plaat van waarde blijft. Een jaar is daarvoor veel tekort, denk ik. Maar wie ben ik?
Geen nieuwsjager, dat ik zeker.
Deunen moeten me raken en mijn muzikale smaak proeft elke dag anders. Dat maakt het moeilijk grenzen te leggen. Als ik voor de platenkast sta staar ik als een verbaasd kind naar een allegaartje aan muzikale stromingen. Wat er op zo'n moment in mijn handen komt en in de speler verdwijnt, is hoe ik me dan voel. Soms blij, soms super opgewekt, soms kloterig, soms nadenkend over hoe de maatschappij in elkaar zit en wat ik ermee aanmoet, soms zweef ik ergens tussen dat allegaartje heen en weer ben alleen met mezelf bezig.
Zet ik een aangrijpende plaat op dan verdwijnt zelfs de overdosis machteloze woede die
in me kan zitten. Luister ik, dan besta ik in mijn bovenkamer niet meer. Het is best
mogelijk dat ik dan ergens tussen hemel en aarde zweef om van een afstandje de aardbol te kunnen bekijken. Teruggetrokken op een makkelijke stoel valt het me op dat alles er buiten verwachting uitziet. Zelfs de lelijkste voorwerpen in mijn directe omgeving krijgen kleur en een mooier gestalte. Om dat droomgevoel te krijgen is muziek uit het hart nodig.
De eerste plaat die jarengeleden me ooit zo deed denken en nu nog regelmatig in de
cd-speler verdwijnt is er eentje met een gele banaan erop. Precies, u raadt het al.
The Velvet Underground & Nico. Deze zeer buitensporende en uitermate
compromisloze plaat schopte me de volwassenheid in en vormt nog immer een beeld
van mijn persoonlijkheid. Introvert, extravert, sfeervol, open, eerlijk en op een
bedrieglijke manier relaxed.
Laatste adem
Door de jaren heen is mijn muzikale smaak alleen maar verder gegroeid.
De experimenteerdrift, die terug te vinden is bij talloze, alternatieve groepen, spreekt
me veel meer aan top veertig bandjes waarvan de muzikanten der eigen uiterlijk
belangrijker vinden dan de deuntjes die voor ze gemaakt worden. Gezichtloze naaktheid, meer is dat niet. Niks kan ik daarmee. Hup, weg ermee. Kieper maar over boord. Emoties
wil ik zien, horen en voelen, geen nepzooi. Maar genoeg daarover.
Ik zou het hebben over platen van dit jaar. Om er een soort van top tien van te maken, heeft geen nut. Het enige wat ik kan is even opschrijven welke platen de huiskamer regelmatig een stofbeurt geven. Dat zijn er nogal wat. Zou ik ze allemaal vermelden, dan wordt er een telefoonboek mee gevuld. Daar wordt niemand blij van, dus ik houd het beperkt. Yankee Hotel Foxtrot van Wilco, Spinvis van Spinvis, Evil Heat van Primal Scream, Midnight and Lonesome van Buddy Miller, Folklore van Sixteen Horsepower, Fashionably Late van Linda Thomson, Geogaddi van Boards of Canada, The Rising van Bruce Springsteen, Jerusalem van Steve Earle en Gorki zijn er zo maar enkelen die via mijn vingers regelmatig in de speler verdwijnen.
En dan heb ik het nog niet eens gehad over Brabantia. Wat JW Roy met Keep it Coming en The Watchman met Carnival of Circumstance laat horen, doet mijn spieren emotioneel gonzen. Muzikale meesterwerkjes zijn het. Petje af daarvoor.
Goede muziek is leeftijdloos. Het levende bewijs is Johnny Cash die op The Man Comes Around doet wat popmuziek nodig heeft. Graven in het gevoelswereldje. Alvast afscheid nemen want je weet maar nooit wanneer de laatste adem wordt uitgeblazen. De moderne snotneuzen laten horen hoe het wel moet. Dat zijn de gevoelens die als tere liefde aan mijn ziel plakt, als Johnny Cash kreunt en zingt.
Ook zijn oude maatje Bob Dylan weet van geen ophouden. Net in de winkel: The Rolling Thunder Revue, een dubbel cd met live opnames uit midden jaren zeventig. Normaal gesproken verdwijnen live opgenomen platen rancuneus in de clico, als ik ze al koop. Maar The Rolling Thunder Revue is een pareltje. Liedjes als Romance in Durango, Isis, Hurricane, Tangled Up In Blue, en nog talloze anderen vervelen geen seconde en sleuren mee naar waar ze voor gemaakt zijn.
Een andere song waar ik maar geen genoeg van krijg is Nothin', gezongen door Lucinda Williams. Dit nummer van Townes Van Zandt is terug te vinden op POET, a tribute to Townes Van Zandt.
Mistige glimp
Verwachtingen 2003? Een standaardvraag zonder antwoord. Alles komt zoals het komt. Voordat ik ophoud met al dat geschrijf toch maar wat voorspellingen. Ergens volgend jaar verschijnen nieuwe platen van Nick Cave and the Bad Seeds, van Deus en eindelijk de derde van Soulwax.
En live? Wat moeten we live verwachten? Geen flauw idee. Maar één ding is zeker.
Of ze 't niveau van Steve haalt, weet ik niet. Maar er moet een moord gepleegd worden
of ik zie donderdagavond 23 januari Stacey Earle, inderdaad de zus van, in 013 op het folkfestival in Tilburg.
Mijn voorspellingen zijn maar magertjes en zweven in een mistige glimp voorbij. Het zou me uiterst verbazen als er niet veel meer onverwachte diamanten verschijnen. Pik daar dan de mooie dingen tussenuit, zou ik zo zeggen.