Thad Beckman gaf meerdere concerten op Folkwoods. Het meest
indrukwekkend was het op het allerlaatste moment ingestudeerde en ingelaste mini-concert dat hij zondagavond laat gaf met presentatrice/zangeres
Leoni Janssen.
Foto: Martijn Lieffers
Recensie Henk:
Värttinä de dynamische topper
Henk schrijft zijn nabeschouwing aan de hand van de recensie zoals hij aanleverde bij het Eindhovens Dagblad. In zo'n krantenrecensie moet hij zich beperken, hier geeft hij toelichtingen bij de genoemde groepen. De tekst van de recensie is in wit. Alle toevoegingen voor Folkforum.nl zijn in het blauw.
- door Henk -
Een brandspuit moest er aan te pas komen, als verkoeling voor het door dans en ongenaakbare middagzon verhitte publiek. Het aanstekelijke buitenconcert van de jonge Belgische groep Aedo werd er zelfs voor onderbroken. Bij feestband Pater Moeskroen was 't nagenoeg hetzelfde liedje.
Aedo was voor veel mensen een eye-opener. België weet het al langer. De jonge muzikanten zijn populair . Ook op Folkwoods kregen ze velen aan het dansen. Andro, scottish, afijn je kent dat wel. Stuwende sax. Mooi slepende doedelzak, diatonische accordeon, gitaar, drums en Pieter zelfs een enkele keer zingend. Onder de dansers nogal wat Belgische jongeren. Veel Nederlanders keken hun ogen uit. Hoe kennen zij toch al die dansjes. En allemaal tegelijk. Ze moesten een weten. Eigenlijk moeten we excursies gaan organiseren naar 't Boombal in Gent, dacht ik. Misschien 'n idee voor Folkwoods-organisator Tinus Kanters?
Pater Moeskroen - Foto Martijn Lieffers
Pater Moeskroen heb ik gemist. Ik had er eerlijk gezegd ook geen zin in. De aanstellerij bij hun concert op het Tilburgse Folkfestival had me destijds teveel geërgerd. Nu hoorde ik na afloop uit onverdachte bron dat het eigenlijk kei-leuk was. Van aanstellerij niets gemerkt? Vroeg ik. Nee hoor, het klonk gewoon goed.
De vierde editie van het festival Folkwoods was sfeervol, mede dankzij het mooie weer. Tegelijkertijd leed het onder de extreme temperatuur, die het bezoekersaantal drukte tot een kleine 3000. Na drie edities was Folkwoods vanuit Eindhoven verkast naar De Gulbergen in Nuenen. Het boscomplex oogde dor en stoffig. De brandweer verbood open vuur en barbecue. Auto's moesten van de camping af. Tegenover deze sores stond het voordeel van schaduwrijke kampeerplekken tussen de dennebomen en een feeëriek aangekleed terrein.
Grote verschillen
Hoewel eenderde van het programma Keltische muziek bevatte (van het weinige dat ik daarvan hoorde en zag zie onderaan deze nabeschouwing) bood Folkwoods een brede muziekkeuze met evengoed aanstekelijke flamenco door een uitblinkende Juan Romano, als mysterieuze behekste Scandinavische muziek door het intense en hechte Värttinä.
Juan Romano is een Nederlander, Rolf van Marle, die jarenlang in Spanje woonde en zich daar de flamenco op gitaar eigen maakte. Hij bracht samen met topdanser El Kuki en zanger/klapper Antonio Romano een dermate wervelend programma, dat het publiek er niet over uitgejubeld raakte. 'Beste van het festival', hoorde ik. Een ander zei: 'Ik ga al mijn heel leven naar Spanje op vakantie, maar dit heb ik nog nooit gezien'. Echte flamenco dus.
Susan, Mari en Karoliina van Värttinä. foto Martijn Lieffers 
Zang en acteerkwaliteit van invalster Karoliina bij Värttinä waren top.
foto DJ.Jak
Värttinä was wat mij betreft de topper van het festival. De kekke ingestudeerde danspasjes van de dames, die mij vorig jaar in Dranouter stoorden, hadden plaats gemaakt voor een sterke podiumbrede choreografie en overtuigende theatrale presentatie. De messcherpe razendsnelle hoge zang klonk intens. Een aangename verrassing was de zang en acteerkwaliteit van invalster Karoliina. In Finland zingt ze in het grote koor Philomela, waar Mari Kaasinen (leader of the band) af en toe voor haar lol in meezingt. Sinds een half jaar vervangt zij Johanna die inmiddels bevallen is. Maar Karoliina mag van mij blijven. Wat een vuur, wat een passie, wat een stem! Ook Susan, van accordeoniste gepromoveerd tot zangeres, groeit in haar rol. Eigenlijk steken deze Susan en Karoliina de frontvrouwe/oprichtster Mari inmiddels voorbij. De band die op Dranouter vorig jaar ongeïnspireerd rockerig klonk, speelde op Folkwoods nagenoeg akoestisch en subtiel. Zonder popi uitstapjes naar dance of zo. Hooguit iets meer jazzy. Zelden zo'n hecht gezelschap meegemaakt. Zal ook wel komen door de foutloze geluidstechniek. In zijn totaliteit gaf Värttinä een dynamisch concert. Fluisteren, schreeuwen, krijsen, verleiden, slow, uptempo, hard, zacht en dat alles op het juiste moment.
Two of a Kind. Foto Ronald Rietman
In kwalitatief opzicht zijn de verschillen té groot. Van belabberd (Two of a Kind - jolijt en entertainment voor op een cruise-schip, of een educatief programma voor de basisschool - en Jankobus Seunnenga - slecht lopende teksten, matig gezongen / ik moest even denken aan de allerjongste uitvoering van Boudewijn de Groot maar dat zou een belediging voor Boudewijn zijn) tot opzienbarend, zoals de jonge Belgische groepen Aedo en Follia. België grossiert in nieuwe bands, die folk avontuurlijk mixen met alle denkbare muziekstromingen.
Aedo en Follia
De coming band Aedo - onder impuls van de pas 14-jarige groovy saxofonist Pieter de Meester - zet eigentijdse accenten inclusief brakebeats op wals, bouree, andro en scottish. Nog avontuurlijker klonk Follia. Minneliederen worden afgestoft en probleemloos in een heuse folkrap gegoten.
Sammy Lee Dease van Follia! - Foto Martijn Lieffers
Follia! - Pieter Decanq ontwikkelt zich tot een uitstekend zanger. Gevoegd bij de hoge instrumentale kwaliteit in zowel de psychedelisch rustige nummers als de opzwepende dansmuziek, wordt Follia! snel een hele grote band. Eigenlijk hoorden ze op het hoofdpodium thuis. Nu speelden ze Tent 2 plat. De set was slim opgebouwd. Het begon met een solo van de jazzy fluitist Sammy Lee Daese. Is hier een nieuwe Chris Hinze opgestaan? Via het Elfenbal, een bourree, Vriendelijk Bevangen en een folkrap belandde de groep én het meegesleepte publiek al ras in een versnelling die de dansvloer deed overlopen. Het zevental had zich in de hitte dermate uitgesloofd, dat na afloop de verkoeling in het geïmproviseerde zwembadje backstage heerlijk moet zijn geweest.
Ook uit België kwam de Eurovisie Songfestival-verrassing Urban Trad. Minder jong, maar met een keiharde beat en stomende sound, waarin het songfestivalnummer Sanomi een soft buitenbeentje vormt.
De zangeressen van Urban Trad met in het midden Soetkin Collier.
Foto Martijn Lieffers
Urban Trad. - Van Urban Trad heb ik weinig meegekregen ivm het schrijven van de krantenrecensie. Het laatste deel van de concert kon ik van een afstand volgen. Ik had de indruk dat het geluid minder hard stond dan op Dranouter een week geleden. Het was gigantisch druk voor het podium. Het publiek reageerde enthousiast. Achteraf hoorde ik dat Urban Trad een uur optrad, terwijl ze voor anderhalf uur stonden geprogrammeerd. Zo viel er een gat van een half uur in het programma op de laatste avond. Organisator Tinus Kanters noemde dat 'Jammer, maar niet storend'.
Didier Laloy, de begaafde accordeonist van Urban Trad.
Foto Martijn Lieffers
De nieuwe goed geschoolde generatie folkmuzikanten verlegt grenzen. Zo gingen sampletechniek en traditie arm, in arm bij het Italiaanse Fiamma Fumana en koppelde het Zweedse B.A.R.K. traditionele joik-zang aan Engelstalige teksten.
Jessica Lombardi, Fiamma en Medhin Paolos van Fiamma Fumana
foto's Ronald Rietman
Fiamma Fumana - Deze groep stond aangekondigd als Italiaanse top. Zo zou ik het niet willen betitelen. Mensen uit die top waren deze winter op het festival in Tilburg. Nee, Fiamma Fumana is onderhoudend maar haalt bij lange na niet het niveau van een Riccardo Tesi of Lucilla Galeazzi. De manier waarop Fiamma Fumana traditionele nummers oppoetst past wel bij een jong publiek. Mooie oude songs die we kenden van Baraban en La Ciapa Rusa werden voorzien van de nodige elektronische beats en breaks door de inventieve sample-koningin dj Medhin Paolos. Multi-instrumentaliste Jessica Lombardi (blokfluit, dwarsfluit, doedelzak en basgitaar) zorgde voor een knappe muzikale invulling op de achtergrond ondersteund door Alberto Cottica op accordeon. Zangeres Fiamma (populair bij de zich verdringende fotografen) klonk goed, maar dat lag meer aan technische snufjes in de versterking dan aan haar toch wel kleine stem. In rustige tripfolk-achtige nummers als The Hunter ging Fiamma Fumana snel vervelen, maar als de hogere versnelling werd opgezocht en de muziek heavyer klonk, sloeg de vonk over.
Zangeres Sofia Sandén van B.A.R.K. Foto Martijn Lieffers
Snaren- en toetsenman Jens Engelbrecht van B.A.R.K.
Foto Martijn Lieffers
B.A.R.K.: Jens Engelbrecht (die we vorige week nog met de fantastische band Ranarim in Dranouter zagen) is een voormalige rock/popgitarist. In Ranarim speelt hij een dienende snarenrol in de Väsen-achtige muziek met fraaie zang. De eigenzinniger muziek van B.A.R.K. voorziet hij van de vreemdste effecten door middel van toetsen maar ook met bijvoorbeeld een steelguitar of met een vervormde cister waaraan hij het geluid van een mondharp ontlokt. Percussionist Peo Drangert voegt met zijn pittige beats een eigentijdse drive toe. Nu en dan, zoals in het nummer Angels als Kristoffer Petterson de nyckelharpa verruilt voor de draailier, klinkt de groep als Hedningarna. Zangeres Sofia Sandén begint met een snerpende joik, waarna ze in het Engels gaat. Dat neemt wat mij betreft iets van de magie weg. Uiteindelijk krijgt BARK veel mensen aan het swingen.
Mooie stemmen
Tussen de mooie stemmen vielen er twee op. De Groningse Linde Nijland wijdde op een liefdevole manier een roerende fijngevoelige set aan de 25 jaar geleden overleden beroemde folkzangeres Sandy Denny. Veelbelovend klonk ook de jeugdige Daniel Versteegh met zijn symphonisch rockende band Me Mysterie. Zijn ijle, hoge stem zullen we nog vaker gaan horen.
Linde Nijland - Foto Martijn Lieffers
Linde Nijland zingt Sandy Denny - Eerlijk gezegd had ik mijn hart vastgehouden. Linde kennende zou het een intieme set kunnen worden en dat in zo'n grote tent op een festival. Als ik de voorberichten goed had begrepen zou het meer iets voor 't theater zijn. Maar het pakte goed uit. Niet dat Linde opeens heftiger te keer ging dan normaal. Nee juist niet.
Linde bleef gewoon zichzelf. Ze deed terecht geen poging Sandy Denny te immiteren. Haar stem is anders. Maar uit Linde's hele performance bleek de oprechte liefde voor de songs van de 25 jaar geleden veel te jong overleden legendarische Engelse folkzangeres (Fairport, Fotheringay, The Strawbs).
Ze zong roerend met een prachtige stem, zoals bij Ygdrassil. Bovendien had ze over het algemeen rustig werk van Sandy Denny uitgekozen, waaronder het prachtige twaalf minuten durende Banks of the Nile. Ook in een vlotter nummer als This Train (uit Denny's vroege jaren) bleef de sfeer intiem.
Als begeleiders had Linde meegenomen Eddy de Jonge op bas en gitaar, Bert Ridderbos op gitaar, cittern en accordeon en Hans Battenberg op viool. Battenberg riep Fairport in herinnering met zijn viool in Banks of the Nile. Eddy de Jonge excelleerde in datzelfde nummer op bas. Ridderbos speelde een passende accordeonpartij in nummers als Nottamun town en No End. In This Train paste zijn cittern perfect. De bijdragen ban het drietal waren zondermeer smaakvol en aangenaam terughoudend. Enkele nummers werden alleen op gitaar begeleid.
Van het publiek vereiste dit sfeervolle concert de nodige concentratie, maar dat bleek geen probleem. Lastiger waren de soms doordringende klanken van een doedelzak vanaf het festivalterrein. Achterin de tent, waar het geluid niet goed doorkwam, werd het in de loop van het concert onrustiger. Toppunt van geluidsoverlast kwam van het aangrenzende hoofdpodium. Pater Moeskroen startte meteen na de laatste tonen van het afsluitende nummer 'No end' een oorverdovende soundcheck. Kennelijk vonden de pretfolkband een toegift voor Linde niet op z'n plaats. Het publiek dacht daar anders over. De gigantische herrie negerend zong Linde voor een staand publiek een kort a cappella nummer. Kippevel... Zelden na een concert zo'n stormloop gezien op de cd-verkoop. De cd Linde Nijland sings Sandy Denny komt officieel pas in september uit, maar Linde had net voor haar vertrek vanuit Groningen naar Folkwoods nog snel een aantal exemplaren meegekregen.
Fred Piek - Foto Martijn Lieffers
Oude Garde
Eén van de charmes van Folkwoods is dat het de 'oude garde' niet vergeet. Voor de liefhebber van singer-songwriters (Freddie White! en de teruggekeerde Thad Beckman) is Folkwoods top. Net zoals voor de sfeerzoeker die graag oude vertrouwde songs meezingt (Kaapren Varen door Fred Piek).
Freddie White. Foto Ronald Rietman
Freddie White - De Ierse Amerikaan Freddie White hield iedereen bij de les met zijn messcherp aangeslagen akkoorden op gitaar. Hij zong en speelde met Christy Moore-drive. Ook White stamt uit de tijd van anti-war song. Die bracht hij een paar met de nodige emotie. Eigen nummers als When Jesus Comes Back In Town - een kritische & humoristische tekst over het pausbezoek aan Dublin - wisselde hij af met songs van Randy Newman, John Hyat (Old Habbits), Guy Clark (Desperado) en zelfs een oudje van Irving Berlin. In de jaren zeventig zong White in het voorprogramma bij Clannad. Geluidsman Nicky Ryan van die groep nam steeds alles op band op. Uit die opnamen is toen White-live-album samengesteld. Van die eerste elpee zong hij nu ook een nummer evenals de titeltrack van zijn allerjongste cd My Country. In de loop van zin optreden liet White zich begeleiden door gitarist Albert Nyland, die hij met een cynisch ondertoontje aankondigde met : 'Net ontvlucht uit de Riverdance-scene...' Americana op zijn Iers en Americana op zijn best. Een hartverwarmend top-concert.
Thad Beckman. Foto Ronald Rietman
Thad Beckman - De Amerikaanse zanger-gitarist Thad Beckman stond ook al op de eerste twee edities van Folkwoods. Nu viel hij het héle weekeinde op door zijn perfecte bluesy gitaarstijl en heldere zang. Hij trad meerdere keren op. Meest indrukwekkend was het op het allerlaatste moment ingestudeerde en ingelaste mini-concert dat hij zondagavond laat gaf met presentatrice/zangeres Leoni Janssen. 's Middags hadden ze backstage samen drie nummers ingestudeerd. De traditional The Water is Wide, een nummer van James Taylor en Dr. Long John van Bette Middler. Het concertje was nog niet begonnen of er hing al een bijzonder sfeertje. Hier stond iets bijzonders op stapel. Het werd inderdaad heel indringend. Zowel Beckman als Janssen stegen boven zichzelf uit en het massaal toegestroomde publiek had dat donders goed in de gaten. Dit soort van geïmproviseerde concerten vormt de kers op de taart tijdens zo'n festival.
Hans Sanders van Bots - Foto Martijn Lieffers
Het festival koestert goud van oud. Zo stonden er eerder al bands als Dommelvolk, CCC Inc en Bots. Hans Sanders was er met zijn Bots overigens weer. Hij zong enkele nieuwe nummers, onder andere over Balkenende. Het engagement is met de jaren ietwat gesleten, de swing in de rockende muziek niet.
Cees Le Mair van de Washboard Stringband.
Foto Ronald Rietman
Hartverwarmend was dit keer de Washboard Stringband. Dit Eindhovense zestal rond kunstschilder Cees Le Mair (banjo, mondharmonica) en gitarist/zanger Piet Hein de Vos begon in 1969 met vooroorlogse Amerikaanse muziek. Nu 34 jaar later passeert nog steeds met evenveel pit de Midnight Special.
Gerard van Maasakkers - foto Martijn Lieffers
Op de vroege zondagochtend kende het indringende en enthousiast ontvangen concert van Gerard van Maasakkers veel uitstapjes naar de jazz met een hoofdrol voor gastmuzikant Jeroen Doomernik, een gerenommeerd jazztrompettist.
Van de keltische inbreng heb ik veel op een afstand gehoord. Zelden ben ik echt uitvoerig gaan kijken.
Op vrijdagavond viel mij Sliotar op. Ik had een doorsnee Iers bandje verwacht maar dit drietal was aanmerkelijk beter. Er zijn niet zoveel Ierse bandjes die stijlelementen uit andere muzieksoorten inbouwen in hun muziek. Toch meende ik hier ook Amerikaanse geluiden te ontdekken. Zeker tijdens enkele songs. Ook de arrangementen waren soms verrassend.
Amadan trof zaterdagochtend om twaalf uur een stampvolle tent aan. Reden genoeg voor dit Iers/Nederlandse collectief om er nog eens extra gedreven tegenaan te gaan. Maar het blijft toch het bekende werk. Veel sfeer waarbij originaliteit er minder toe doet.
Het Schotse Croft No.5 was live veel heftiger, maar met hun funky aanpak minder experimenteel dan op de cd. Het swingde als de pieten. De zang was helaas slecht versterkt, dat gold niet voor d-flute, accordeon, fiddle, gitaren en slagwerk.
Bij de Zeeuwen van The Old Firm ging het publiek uit z'n dak. Dat lukt nog steeds met de oude vertrouwde folkrockerige aanpak van reels en jigs. Van het Ierse Shaskeen dat tegelijkertijd speelde kreeg ik niets mee.
Zanger/gitarist Jamie Clarke van Perfect - foto Martijn Lieffers
Voormalig Joegoslaaf Pedja Zaric,
accordeonist van Perfect - foto Martijn Lieffers
Perfect speelde een keiharde Pogues-achtige set. Er stonden slechts drie man op het podium, maar het klonk als een grote band. Wat zich in mijn hoofd vast zette was de Kinks-klassieker Lazy Sunday Afternoon. Prachtig, en luid meegezongen door het publiek.
Sean Cannon zong zondagmiddag op zijn ingetogen manier de mooiste Ierse ballades. Deze Dubliner mag zich net als de beroemde groep verheugen in een trouw publiek, dat aan zijn lippen hing. Ik maar heel even, want in een andere tent danste Marieke's Ierse dansgroep Oisin met live-muziek en dat was onderhoudend.
Gráda - foto Martijn Lieffers
Er zijn niet zoveel Ierse groepen die a la Lunasa op een gedurfde en innovatieve akoestische manier met hun traditionele muziek bezig zijn. Gráda had me op Dranouter overtuigd. Aantrekkelijk is ook de uitstekende zangeres. Maar hier op Folkwoods speelde de groep op een voor mij onhandig tijdstip. Ik moest mijn recensie voor de krant schrijven. Tegelijkertijd trad het Bretonse Morenn op. Ook daar zag of hoorde ik niets helaas niets van.