-door Mirjam Adriaans, foto Ronald Rietman-
Er vielen veel slachtoffers deze zondagmiddag, er werd gemoord en gedood dat het een lieve lust was, of men sloeg de hand aan zichzelf. Nee, dit is geen verslag van de nieuwste Rambofilm, dit is waar men in vroeger tijden over zong. Op de cd Galgeveld werden 10 oude Nederlandse balladen verzameld, die allen de bovenstaande thematiek in zich hebben. Peter Koene en Ariëtte Zuidhoff presenteerden deze plaat vanmiddag in Bilthoven.

Natuurlijk zijn er ook vrolijke liederen overgeleverd uit de Middeleeuwen, maar voor dit project koos men voor de duistere kant van de mens. Een 14-tal mensen legden het loodje, en dat begint al in De Koningin Van Elf Jaren, die haar huwelijk niet lang overleeft. Peter Koene vertelt dat het nog steeds actueel is: ook in de Roemeense roma-gemeenschap schijnt het nog steeds voor te komen dat elfjarige meisjes worden uitgehuwelijkt. Dit alles wordt bezongen door Peter Koene en Ariëtte Zuidhoff, in folky arrangementen door Koene en Guy Roelofs, die ook begeleidde op gitaar, cister en viool.

peter koene en ariëtte zuidhoff
Peter Koene en Ariëtte Zuidhoff

Daarnaast zagen en hoorden we (behalve de zang was alles onversterkt) Hester de Boer op violen, Frieda Zuidhoff op diverse fluiten en Wouter Kuyper op doedel- en trekzak en schalmei. Voor hem was dit de eerste van drie cd-presentaties, hij maakt ook deel uit van Lirio, dat volgende week zijn debuut voorstelt en nog eens een week later meedoet met De Manuscripten, nog een cd met oude Nederlandse stukken uit liedboeken. Dan is ook Guy Roelofs weer van de partij met zijn groep Tjane.

De uitgekozen liederen, waarvan de bronnen op de cd-inlay worden vermeld, zijn vrij bekend. De Koopmanszoon (uit het Iepersch Oud-Liedboek) is bijvoorbeeld te vinden op de eerste plaat van Rum uit 1972, en ook Folkcorn heeft het stuk op het repertoire. Het Daghet In Den Oosten (uit het Antwerps Liedboek) wordt vaak teruggevonden in bloemlezingen en Twee Koningskinderen hebben veel mensen ooit nog op school geleerd, zij het in een andere versie. Er werd ook gebruikgemaakt van de veldopnamen van Ate Doornbosch, o.a. Heer Albert werd door hem opgenomen en, zo vertelde Ariëtte Zuidhoff, eigenlijk is het een soort Heer Halewijn-lied, een zeer bekend heerschap uit oude teksten. En dat niet alles kommer en kwel is, bewijst Claes Molenaar, die de hele goegemeente nog even gauw voor schut zet als hij al op het schavot staat.

Bij een presentatie hoort een uitreiking van het eerste exemplaar, dat deze keer ging naar Martine de Bruin, van het Meertensinstituut. Zij deed daarbij nog een woordje over de discussie over mondelinge overlevering die deze cd heeft doen ontstaan. Het zal nog wel even duren voordat men daarover uitgepraat is, maar ondertussen zijn er in elk geval tien liederen uit ons erfgoed gepresenteerd, met teksten om naar te luisteren. Galgeveld is, behalve de titel van dit album, een parkeerplaats bij Breda, die te zien is op de hoes. Het was trouwens ook de naam van een complex studentenwoningen in Nijmegen waar ik ooit woonde, en me prima thuisvoelde.

Meer info over de balladen (o.a. teksten) op: www.peterkoene.org/balladen/

Voor meer foto's van de cd-presentatie, zie Ronalds site.