Het folkcafé in Paradox te Tilburg stond vanmiddag in het teken van De Accordeonslag, het landelijke festival rond de trekzak in al zijn vormen. Renato Borghetti komt uit het uiterste zuiden van Brazilië, alwaar hij op een ranch woont en vee houdt. Daarnaast is hij een zeer temperamentvol bespeler van de gaita ponto, een kleine knoppenaccordeon.
Op het podium verschijnt dan ook iemand in de typische kleding van een gaucho, met zijn hoed diep over de ogen getrokken en een broek met opbollende pijpen. Hij zegt vrijwel niks, maar laat zijn muziek des te meer spreken. Het begin is nog rustig, maar al snel gaat het tempo omhoog en krijgen we een wervelend spektakel, niet zozeer om te zien als wel om te horen. Renato Borghetti zoekt met zijn gaita ponto de dialoog, met zijn jazzy gitarist Daniel Sá, waarmee hij al jaren samenwerkt, of met Pedro Figueiredo, die virtuoos de sopraansax of dwarsfluit hanteert. Op de achtergrond klinkt de ontspannen begeleiding van Vítor Peixoto op piano.
Af en toe is er een romantisch melancholiek intermezzo, maar het temperament komt steeds opnieuw bovendrijven. De basis van de muziek is folkloristisch, maar invloeden deed Borghetti overal ter wereld op, en net als je denkt iets te herkennen van een Franse musette of een Argentijnse tango schakelt de groep over naar een geheel eigen interpretatie, die jazzy uitwaaiert naar een explosief eind.
Er staat een deel van een drumstel ongebruikt op het podium, de ritmesectie komt van dwarsfluit of sax. Hoe dat gaat? Figueiredo gebruikt een snelle, stotende ademhaling, waarmee hij korte ritmische geluiden produceert op zijn instrumenten, die mij direct aan de bruisende regenwouden doen denken. Tegen het einde van het concert speelt hij een ronduit indrukwekkende solo op dwarsfluit, eindigend in een langgerekte toon, waarbij Borghetti met zijn accordeon exact gelijk inzet.
In 1984 verscheen het eerste album van Renato Borghetti, men hoopte dat er een duizendtal van zouden worden verkocht, het werden er 100.000. Niet verwonderlijk, als hij destijds ook maar iets van de warmbloedige virtuositeit liet horen waarvan we vanmiddag, zo'n twintig platen verder, getuige mochten zijn. Een goed gevuld Paradox liet het kwartet dan ook pas gaan nadat er een derde toegift was gespeeld.
Festival De Accordeonslag duurt nog deze hele maand, voor meer info en alle speeldata zie: www.accordeonslag.nl.